তু ইউইউ
তু ইউইউ (চীনা: 屠呦呦; জন্মঃ ৩০ ডিচেম্বৰ ১৯৩০) এগৰাকী চীনা চিকিৎসা বিজ্ঞানী, চিকিৎসা ৰসায়নবিদ আৰু প্ৰশিক্ষক। তেওঁ আৰ্টেমীচিনিন( Artemisinin বা Qinghaosu) আৰু ডাইহাইড্ৰআৰ্টেমীচিনিন (Dihydroartemisinin) আৱিষ্কাৰৰ বাবে আটাইতকৈ বেছি জনপ্ৰিয়। এই দুবিধ মেলেৰিয়া চিকিৎসাত ব্যৱহাৰ কৰি লাখ লাখ মানুহৰ জীৱন বচাব পৰা গৈছে। ক্ৰান্তীয় অঞ্চলৰ দক্ষিণ এছিয়া, আফ্ৰিকা আৰু দক্ষিণ আমেৰিকাৰ উন্নয়নশীল দেশসমূহৰ মানুহৰ স্বাস্থ্য উন্নয়নত আৰ্টেমীচিনিন আৱিষ্কাৰ আৰু মেলেৰিয়া প্ৰতিৰোধত ইয়াৰ ব্যৱহাৰ বিংশ শতিকাৰ ক্ৰান্তীয় মেডিচিনত এক যুগান্তকাৰী ঘটনা হিচাপে গণ্য কৰা হয়। তেওঁৰ কৰ্মৰাজিৰ স্বীকৃতি স্বৰূপে ২০১১ চনত তেওঁক ক্লিনিকেল মেডিচিনত এলবাৰ্ট লাস্কেৰ ক্লিনিকেল মেডিচিন ৰিচাৰ্ছ বঁটা প্ৰদান কৰা হয়। ২০১৫ চনত তু ইউইউয়ে চিকিৎসা বিজ্ঞানৰ নোবেল বঁটা লাভ কৰে। চীনত শিক্ষা গ্ৰহণ কৰা আৰু গৱেষণা চীনা ভাষাত কৰা তু ইতিহাসৰ প্ৰথম লাস্কেৰ পুৰস্কাৰ বিজয়ী।[3] জীৱনী১৯৩০ চনৰ ৩০ ডিচেম্বৰত চীনৰ ঝেজিয়াং প্ৰদেশৰ নিংবো অঞ্চলত তু ইউইউয়ে জন্মগ্ৰহণ কৰে।[4] ১৯৫১ চনত তেওঁ পেকিং বিশ্ববিদ্যালয় স্কুল অফ মেডিচিনৰ পৰা মেট্ৰিকুলেচন পাছ কৰে। ১৯৫২ চনত মেডিকেল স্কুলখন বেইজিং মেডিকেল কলেজ নামেৰে স্বায়ত্তশাসিত প্ৰতিষ্ঠানত পৰিণত হয়। ১৯৮৫ চনত ইয়াৰ নাম পৰিবৰ্তন কৰি বেইজিং মেডিকেল বিশ্ববিদ্যালয় ৰখা হয়। ২০০০ চনৰ ৩ এপ্ৰিল তাৰিখে পেকিং বিশ্ববিদ্যালয়ত অন্তৰ্ভুক্ত হোৱাত ই বৰ্তমান পেকিং বিশ্ববিদ্যালয় স্বাস্থ্যবিজ্ঞান কেন্দ্ৰ নামে পৰিচিত।[2] ফাৰ্মাকিউটিকেল অনুষদত অধ্যয়ন কৰি তুয়ে ১৯৫৫ চনত স্নাতকডিগ্ৰী অৰ্জন কৰে। তাৰপাছত তেওঁ আঢ়ৈ বছৰ পৰম্পৰাগত চীনা মেডিচিনৰ ওপৰত প্ৰশিক্ষণ গ্ৰহণ কৰে। স্নাতকৰ পাছত তেওঁ বেইজিংৰ একাডেমী অফ চাইনিজ মেডিচিনত কাম কাজ আৰম্ভ কৰে। বৰ্তমান ইয়াৰ নাম চাইনা একাডেমী অফ চাইনিজ মেডিকেল ৰিচাৰ্ছ। চীনা অৰ্থনীতিৰ পুনৰ গঠনৰ পাছত ১৯৮০ চনত তেওঁ ইয়াত এগৰাকী গৱেষকৰ পদত উন্নীত হয়। ২০০১ চনত তেওঁ ডক্টৰেট প্ৰত্যাশীসকলৰ একাডেমীক উপদেষ্টা হিচাপে নিয়োজিত হয়। বৰ্তমান তেওঁ এই একাডেমীৰ প্ৰধান গৱেষক।[5] ২০০৭ চনৰ পৰা দংচেং জিলা, বেইজিংৰ এক পুৰাতন দালানত তেওঁ অফিচৰ কাৰ্যক্ৰম পৰিচালনা কৰে।[4] ২০১১ চনৰ পূৰ্বে তু ইউইউ লোকচক্ষুৰ আঁতৰত আছিল। সেয়ে “মানুহে তেওঁক প্ৰায় পাহৰি পেলাইছে” বুলি কোৱা হৈছিল।[6] তেওঁ কোনো বিশিষ্ট অধ্যাপক নহয়, লগতে তেওঁৰ স্নাতকোত্তৰ ডিগ্ৰীও নাই, (সেইসময়ত চীনত স্নাতকোত্তৰ শিক্ষাৰ সুবিধা নাছিল), তেওঁৰ কোনো বিদেশত গৱেষণাৰ অভিজ্ঞতাও নাই। তেওঁ কোনো চীনা জাতীয় একাডেমীৰ যেনে চাইনিজ একাডেমী অফ চাইন্স আৰু চাইনিজ একাডেমী অফ ইঞ্জিনিয়াৰিং সদস্যও নহয়। কেৱল পৰম্পৰাগত চীনা মেডিচিনৰ জ্ঞানেৰে তেওঁ আজিৰ পৰ্যায় লাভ কৰিছে।[7] ১৯৭৯ চনৰ পূৰ্বে চীনত স্নাতকোত্তৰ শিক্ষাৰ কোনো সুযোগ নাছিল। তদুপৰি সেইসময়ত চীন বিশ্বৰ বাকী অংশৰ পৰা প্ৰায় বিছিন্ন আছিল। ১৯৪৯ চনত চীন প্ৰজাতন্ত্ৰ প্ৰতিষ্ঠাৰ পাছত তু ইউইউয়ে প্ৰথমে চীনা চিকিৎসা পদ্ধতিত গৱেষণা কৰিছিল।[8] পৰিয়ালতু আৰু তেওঁৰ স্বামী, লী টিংঝাও বেইজিংত বাস কৰে। লী টিংঝাও এজন ধাতুবিজ্ঞান অভিযন্তা। চিয়াওচি মিডিল স্কুলত তেওঁ আৰু তু ইউইউ একেলগে পঢ়িছিল। তেওঁলোকৰ সৰু জীয়েক বেইজিংত থাকে। তেওঁলোকৰ ডাঙৰ জীয়েক তাইৰ স্বামী আৰু জীয়েকৰ সৈতে আমেৰিকা যুক্তৰাষ্ট্ৰত থাকে। তুৰ মাতামহ য়েও য়ংবাই (姚咏白|姚咏白), ৰাষ্ট্ৰীয় ট্ৰেজাৰী প্ৰশাসনৰ প্ৰথম ডাইৰেক্টৰ আছিল। তেওঁৰ খুড়া য়েও কইংচান (姚庆三|姚庆三) চীনৰ এজন বিখ্যাত অৰ্থনীতিবিদ, বেংকাৰ আৰু কিনেছিয়ান। বঁটা
টোকাতথ্য উৎস
বহিঃসংযোগ
|