চেতনা

সোতৰ শতিকাৰ চেতনাৰ উপস্থাপন ইংৰাজ চিকিৎসক ৰবাৰ্ট ফ্লুডৰ দ্বাৰা।

চেতনা,(ইংৰাজী: Consciousness) সৰলতম ৰূপত, আভ্যন্তৰীণ আৰু বাহ্যিক অস্তিত্বৰ প্ৰতি অনুভূতি বা সচেতনতা।[1] [2] দাৰ্শনিক আৰু বিজ্ঞানীসকলৰ সহস্ৰাব্দৰ বিশ্লেষণ, সংজ্ঞা, ব্যাখ্যা আৰু বিতৰ্কৰ পিছতো চেতনা বিভ্ৰান্তিকৰ আৰু বিতৰ্কিত হৈয়েই আছে,[3] ই "একেবাৰে আমাৰ জীৱনৰ আটাইতকৈ চিনাকি আৰু [আমাৰ জীৱনৰ আটাইতকৈ ৰহস্যময় দিশটোও]"।[4] হয়তো বিষয়টোৰ বিষয়ে একমাত্ৰ বহুলভাৱে একমত ধাৰণাটো হ'ল চেতনাৰ অস্তিত্ব আছে বুলি অন্তৰ্দৃষ্টি।[5] চেতনা হিচাপে সঠিকভাৱে কি অধ্যয়ন আৰু ব্যাখ্যা কৰিব লাগিব সেই সম্পৰ্কে মতামতৰ মাজত পাৰ্থক্য আছে। কেতিয়াবা, ই মনৰ সমাৰ্থক, আন কেতিয়াবা মনৰ এটা দিশ। অতীতত ই আছিল এজনৰ "আভ্যন্তৰীণ জীৱন", আত্মনিৰীক্ষণৰ জগতখন, ব্যক্তিগত চিন্তা, কল্পনা আৰু ইচ্ছাশক্তিৰ জগতখন।[6][7] আজি ইয়াত প্ৰায়ে যিকোনো ধৰণৰ জ্ঞান, অভিজ্ঞতা, অনুভূতি বা উপলব্ধি অন্তৰ্ভুক্ত কৰা হয়। ই হ'ব পাৰে সজাগতা, সজাগতাৰ প্ৰতি সচেতনতা বা আত্মসচেতনতা হয় নিৰন্তৰ পৰিৱৰ্তিত বা নহয়।[8] চেতনাৰ বিভিন্ন স্তৰ বা ক্ৰম থাকিব পাৰে,[9] বা বিভিন্ন ধৰণৰ চেতনা থাকিব পাৰে, বা কেৱল এটা ধৰণৰ ভিন্ন বৈশিষ্ট্য থাকিব পাৰে।[10] আন আন প্ৰশ্নবোৰৰ ভিতৰত আছে কেৱল মানুহহে সচেতন নেকি, সকলো প্ৰাণী, আনকি সমগ্ৰ বিশ্বব্ৰহ্মাণ্ড। গৱেষণা, ধাৰণা আৰু জল্পনা-কল্পনাৰ পৃথক পৰিসৰই সঠিক প্ৰশ্ন কৰা হৈছে নে নাই সেই সম্পৰ্কে সন্দেহৰ সৃষ্টি কৰে।[1] Archived 2023-08-03 at the Wayback Machine

তথ্যসূত্ৰ

1. "consciousness". Merriam-Webster. Retrieved June 4, 2012. 
2. Robert van Gulick (2004). "Consciousness". Stanford Encyclopedia of Philosophy. Metaphysics Research Lab, Stanford University. 
3. Susan Schneider; Max Velmans (2008). "Introduction". In Max Velmans. The Blackwell Companion to Consciousness. Wiley. ISBN 978-0-470-75145-9. 
4. John Searle (2005). "Consciousness". In Honderich T. The Oxford companion to philosophy. Oxford University Press. ISBN 978-0-19-926479-7. 
5. Jaynes, Julian (2000). The Origin of Consciousness in the Breakdown of the Bicameral Mind. Houghton Mifflin. ISBN 0-618-05707-2. Archived from the original on 2019-08-07. https://web.archive.org/web/20190807100304/http://s-f-walker.org.uk/pubsebooks/pdfs/Julian_Jaynes_The_Origin_of_Consciousness.pdf। আহৰণ কৰা হৈছে: 2019-10-16. 
6. Rochat, Philippe (2003). "Five levels of self-awareness as they unfold early in life". Consciousness and Cognition খণ্ড 12 (4): 717–731. doi:10.1016/s1053-8100(03)00081-3. PMID 14656513. Archived from the original on 2022-10-09. https://ghostarchive.org/archive/20221009/http://psychology.emory.edu/cognition/rochat/Five%20levels%20.pdf। আহৰণ কৰা হৈছে: 2022-10-29. 
7. P.A. Guertin (2019). "A novel concept introducing the idea of continuously changing levels of consciousness". Journal of Consciousness Exploration & Research খণ্ড 10 (6): 406–412. https://jcer.com/index.php/jcj/article/view/829/825. 
8. "Higher-Order Theories of Consciousness". Stanford Encyclopedia of Philosophy. 15 Aug 2011. http://plato.stanford.edu/entries/consciousness-higher/। আহৰণ কৰা হৈছে: 31 August 2014. 
9. Michael V. Antony (2001). "Is consciousness ambiguous?". Journal of Consciousness Studies খণ্ড 8: 19–44. 
10. Hacker, P.M.S. (2012). "The Sad and Sorry History of Consciousness: being, among other things, a challenge to the "consciousness-studies community"". Royal Institute of Philosophy খণ্ড supplementary volume 70. http://info.sjc.ox.ac.uk/scr/hacker/docs/ConsciousnessAChallenge.pdf. 

বাহ্যিক সংযোগ