অপাৰেটিং চিষ্টেম

অপাৰেটিং চিষ্টেম (OS) হৈছে চিষ্টেম চফটৱেৰ যি কম্পিউটাৰ হাৰ্ডৱেৰ আৰু চফটৱেৰ সম্পদসমূহ পৰিচালনা কৰে, আৰু কম্পিউটাৰৰ প্ৰগ্ৰামসমূহৰ বাবে সাধাৰণ সেৱাসমূহ প্ৰদান কৰে।

টাইম-শ্বেয়াৰিং অপাৰেটিং চিষ্টেমসমূহ টাস্কসমূহ পৰিকল্পনা কৰে চিষ্টেমৰ কাৰ্যকৰী ব্যৱহাৰৰ বাবে আৰু কেতিয়াবা প্ৰচেছৰ সময়, মাছ ষ্ট'ৰেজ, পৰিফেৰেল আৰু অন্যান্য সম্পদৰ খৰচ বিতৰণৰ বাবে হিসাবৰ বাবে চফটৱেৰ অন্তৰ্ভুক্ত কৰিব পাৰে।

হাৰ্ডৱেৰৰ কাৰ্যসমূহ যেনে ইনপুট আৰু আউটপুট আৰু মেম'ৰি বিতৰণ, অপাৰেটিং চিষ্টেমে প্ৰগ্ৰামসমূহ আৰু কম্পিউটাৰ হাৰ্ডৱেৰৰ মাজত এক মধ্যস্থকাৰীৰ ৰূপত কাৰ্য কৰে,[1][2] যদিও আৱেদন কোড সাধাৰণতে পোনপটীয়াকৈ হাৰ্ডৱেৰত কাৰ্যকৰী হয় আৰু প্ৰায়েই চিষ্টেম কল কৰে অপাৰেটিং চিষ্টেমৰ এক ফাংকচনলৈ বা ইয়াৰ দ্বাৰা ইণ্টাৰপ্ট কৰা হয়। অপাৰেটিং চিষ্টেমবোৰ বহুতো যন্ত্ৰত পোৱা যায় য'ত কম্পিউটাৰ থাকে—যেনে ম'বাইল ফোন আৰু ভিডিঅ' গেম কনচ'লৰ পৰা ৱেব চাৰ্ভাৰ আৰু চুপাৰকম্পিউটাৰলৈ।

ছেপ্টেম্বৰ 2024 অনুসৰি^[update], Android হৈছে আটাইতকৈ জনপ্ৰিয় অপাৰেটিং চিষ্টেম, ৪৬% বজাৰ অংশীদাৰিতাৰ সৈতে, তাৰ পিছত Microsoft Windows ২৬%, iOS আৰু iPadOS ১৮%, macOS ৫%, আৰু লীনাক্স ১%। Android, iOS, আৰু iPadOS ম'বাইল অপাৰেটিং চিষ্টেম, আৰু Windows, macOS, আৰু Linux ডেস্কটপ অপাৰেটিং চিষ্টেম।[3] Linux distributionসমূহ চাৰ্ভাৰ আৰু চুপাৰকম্পিউটিং খণ্ডত প্ৰাধান্য লাভ কৰিছে। অন্যান্য বিশেষীকৃত অপাৰেটিং চিষ্টেমৰ শ্ৰেণীসমূহ (বিশেষ উদ্দেশ্যৰ অপাৰেটিং চিষ্টেম),[4][5] যেনে এম্বেডেড আৰু ৰিয়েল-টাইম চিষ্টেমসমূহ, বহুতো আৱেদনৰ বাবে অস্তিত্ব ৰাখে। Security-focused operating system-সমূহো আছে। কিছুমান অপাৰেটিং চিষ্টেমৰ কম চিষ্টেম আৱশ্যকতা থাকে (যেনে লাইট-ৱেট লিনাক্স ডিষ্ট্ৰিবিউশ্যন), আনহাতে কিছুমানে উচ্চ চিষ্টেম আৱশ্যকতা থাকে।

কিছুমান অপাৰেটিং চিষ্টেমৰ ইনষ্টলেচনৰ আৱশ্যক হয় বা সিহঁত OEM-ইনষ্টলেচনৰ সৈতে প্ৰাপ্ত কম্পিউটাৰত পূৰ্বৰ পৰা ইনষ্টল হৈ থাকে, আনহাতে কিছুমানে ম'ডিয়া (অথবা লাইভ CD) বা ফ্লাছ মেম'ৰী (অথবা LiveUSB USB ষ্টিকৰ পৰা)ৰ পৰা পোনপটীয়াকৈ চলিব পাৰে।

তথ্যসূত্ৰ

1. Stallings (2005). Operating Systems, Internals and Design Principles. প্ৰকাশক Pearson: Prentice Hall. পৃষ্ঠা. 6. 
2. Dhotre, I.A. (2009). Operating Systems.. Technical Publications. পৃষ্ঠা. 1. 
3. "Operating System Market Share Worldwide" (en ভাষাত). StatCounter Global Stats. https://gs.statcounter.com/os-market-share। আহৰণ কৰা হৈছে: 2024-12-20. 
4. "VII. Special-Purpose Systems - Operating System Concepts, Seventh Edition [Book"]. www.oreilly.com. https://www.oreilly.com/library/view/operating-system-concepts/9780471694663/pt07.html। আহৰণ কৰা হৈছে: 8 February 2021. 
5. "Special-Purpose Operating Systems - RWTH AACHEN UNIVERSITY Institute for Automation of Complex Power Systems - English". www.acs.eonerc.rwth-aachen.de. https://www.acs.eonerc.rwth-aachen.de/cms/E-ON-ERC-ACS/Studium/Lehrveranstaltungen/~lrhs/Spezial-Betriebssysteme/?lidx=1। আহৰণ কৰা হৈছে: 8 February 2021.