مالطى

مالطى
المتكلمين
النسب
وكالة الضبط	المجلس الوطنى للغه المالطيه
ISO 639-1	mt[1]
ISO 639-2	mlt
ISO 639-3	mlt
لغه رسميه فى
الاسم الاصلى
ازمنه
السكان الاصليين لـ	مالطا
تعديل

اللغه المالطى هى اللغه الاصليه بتاعة مالطا, و هى كمان واحده من اللغات الرسميه فى الاتحاد الاوروبى. اللغه المالطى قريبه من انواع العربى اللى كانت موجوده زمان فى سيسيليا و تونس و شمال افريقيا. نوع اللغه اللى فى تونس هو اقرب نوع للمالطى. المالطى هو اللغه الساميه الوحيده اللى بتتكتب بحروف لاتينى.

تصنيف

اللغه المالطى هى لغه ساميه جايه من العربى السيسيلى,[2] اللى فى تاريخ مالطا كان متأثر باللغه السيسيلى, و الطليانى, و متأثر اقل بالفرنساوى, و من قريب بالانجليزى. دلوقتى, الڤوكابولارى الاساسى (مع اللى اكتر حاجه بيستعمل و الكلام اللى ليه دلاله (انجليزى: function words)) سامى, و مع عدد كبير من كلام سلف.[3] بسبب التأثير السيسيلى على العربى السيسيلى, المالطى عنده خصايص اتصال بلغات كتير و فى العاده بيتوصف بإنه لغه ليها عدد كلام سلف كتير.[4]

على مر التاريخ, اللغه المالطى كانت بتتصنف بكزا طريقه, فيه شويه بيقوله ان اللغه الپونيك (Punic) كانت الاساس بتاع اللغه, بدل العربى السيسيلى,[5][6][7][8] فى نفس الوقت فيه تانيين بيعتقدو انها لغه بربرى,[5] و تحت حكم ايطاليا الفاشيّه, كانت بتعتبر لهجه من لهجات اللغه الطليانى.[9]

مفردات/ڤوكابولارى

المفردات المالطى متأثره تاريخى بـ نسبة 52% من الإيطالى و السيسيلى, 32% من العربى السيسيلى (العربى-الصَقلّى), 6% من الانجليزى, و الباقى من الفرنساوى.[10]

[11] زاميت2000 قال ان 40% من جزور كلام العربى القرآنى/الكلاسيكى موجوده فى المالطى, و النسبه دى اقل من اللى فى العربى المغربى و اللبنانى.

[12] التحليل بتاع الإتيمولوجيا بتاع الـ 41,000 كلمه اللى فى قاموس أكيلينا, بيقول ان 32% من مفردات المالطى هى من اصل عربى.

[13] و فيه مكان تانى بيقول ان 40% من مفردات المالطى هى من اصل عربى.

سايت الBBC بيقول[14] الكلام اللى متاخد زى ما هو من الانجليزى هو 20% بس فيه مصادر تانية بتقول انهم 6% بس (علشان فيه كلام لسه مادخلش قاموس اللغه المالطى, و لإن الناس فى مالطا بيتكلمو انجليزى كويس).

القواعد

قواعد المالطى فى الاساس متاخده من العربى السيسيلى, بس فى نفس الوقت طريقت الجمع بتاعة اللغات الرومانسى و الانجليزى بيبقو موجودين فى الكلام اللى متاخد منه.

الاعتراف باللغه المالطى

سنة 1936, الحكومه المالطيه اعترفت باللغه المالطى و بقت هى و الانجليزى لغات رسميه فى مالطا. بس قبل ما يحصل كده بسنه, كان الطليانى هو اللغه الرسميه. النهارده فيه بتاع 330,000 شخص بيتكلم مالطى. و فيه كمان عدد مش قليل بيتكلم مالطى فى اوستراليا و امريكا و كندا.

الالف-به المالطى

الالف-به المالطى هى الالف-به اللى بيستعملوها عشان يكتبو المالطى, و الالف-به دى لاتينى و فيها شوية حروف مميزه:

Aa Bb Ċċ Dd Ee Ff Ġġ Gg Għgħ Hh Ħħ Ii Ieie Jj Kk

Ll Mm Nn Oo Pp Qq Rr Ss Tt Uu Vv Ww Xx Zz Żż

مصادر

1. https://op.europa.eu/web/eu-vocabularies/at-dataset/-/resource/dataset/language
2. C.F. & F.M. Voegelin. 1977. Classification and Index of the World's Languages. Elsevier.
   Merritt Ruhlen. 1991. A Guide to the World's Languages, Volume 1: Classification. Stanford.
   David Dalby. 2000. The Linguasphere Register of the World's Languages and Speech Communities. Linguasphere Observatory.
   Gordon, Raymond G., Jr., ed. 2005. Ethnologue: Languages of the World. 15th ed. Summer Institute of Linguistics.
   Alan S. Kaye & Judith Rosenhouse. 1997. "Arabic Dialects and Maltese," The Semitic Languages. Ed. Robert Hetzron. Routledge. Pages 263-311.
3. "MacMillanDictionary.com". Archived from the original on 2005-09-05. Retrieved 2008-08-11.
4. Alexander Borg. 1997. "Maltese Phonology," Phonologies of Asia and Africa, Vol. 1. Ed. Alan S. Kaye. Winona Lake: Eisenbrauns. Pp. 245-285.
5. L-Akkademja tal-Malti. "The Maltese Language Academy". Archived from the original on 2015-09-23. Retrieved 2010-06-16.
6. Vella, Alexandra (2004). "Language contact and Maltese intonation: Some parallels with other language varieties". In Kurt Braunmüller and Gisella Ferraresi (ed.). Aspects of Multilingualism in European Language History. Hamburg Studies on Muliculturalism. John Benjamins Publishing Company. p. 263. ISBN 9027219222. {{cite book}}: line feed character in |publisher= at position 15 (help)
7. Britannica.com
8. Phoenicia.org
9. Malta, Sean Sheehan, pg. 80
10. Mifsud, Manwel (1995). Loan Verbs in Maltese: A Descriptive and Comparative Study. Brill Publishers. p. 31. ISBN 9004100911. {{cite book}}: Cite has empty unknown parameter: |coauthors= (help)
11. w:en:Maltese language#CITEREF.C5.BBammit2000
12. "Archive copy". Archived from the original on 2005-09-05. Retrieved 2008-08-11.
13. [1]
14. BBC: Maltese

لينكات برانيه

• الويكيبيديا المالطى^[permanent dead link‍]