Sardos
Os sardos[1] son un grupo etnico que habita Cerdenya. Charran o sardo, una luenga propia neolatina y l'italiano, son de relichión catolica y en a suya economía tradicional ha tenito muita importancia a ganadería y o pastoreyo. En l'interior d'a isla bi heba dica fa poco bandas locals que garantiban un menimo de seguridat debant d'un estato que yera feble pa fer-lo, continando a tradición d'os chudeces medievals. Encara perviven costumbres, cancions y tradicions como o rapto d'a novia. HistoriaA etnochenesi d'os sardos se troba en a romanización d'os habitants antigos de Cerdenya (paleosardos), a vegatas ditos tamién sardos en contextos on no cal diferenciar-los d'os actuals sardos. Cuan l'Imperio Romano d'Occident desapareixió (sieglo V), y dimpués l'Imperio Romano d'Orient cuasi no podeba defender as suyas mugas dimpués d'os tiempos de Chustinián I permitió que os habitants de Cerdenya, a l'igual que os habitants d'as Balears y Sicilia se gobernasen y se defendesen d'as invasions autonomament, d'una traza pareixita a los Themas d'Anatolia. Os gobernadors autonomos sardos yeran conoixitos como "Chudeces". Os reis d'a Corona d'Aragón consiguioron conquerir Cerdenya dimpués d'una guerra costosa. O Chudez d'Arborea se destacó en a luita contra as tropas aragonesas y catalanas. En tiempos de Pero IV lo Cerimonioso Cerdenya yera un d'os graners d'a Corona d'Aragón. Dimpués d'a Paz d'Utrecht Cerdenya pasó a depender d'Austria. En o sieglo XVIII se convertió en un reino que en 1861 s'unió a Italia. A isla fue reconoixita como rechión autonoma en 1948. Referencias
Bibliografía
|
Portal di Ensiklopedia Dunia