|
Ilesia de Santa María de Santa Cruz d'as Serors
A ilesia de Santa María de Santa Cruz d'as Serors ye una ilesia d'estilo romanico aragonesa que se troba en a localidat de Santa Cruz d'as Serors, en a comarca d'a Chacetania y provincia de Uesca. Dende lo punto d'anvista d'a suya adscripción administrativa en a Ilesia Catolica, pende de l'arcipestrau de Chaca-Berdún en a diocesi de Chaca y de l'archidiocesi de Pamplona y Tudela. Adedicada a Santa María, l'edificio se construyó fácil que mientres o sieglo XI, encara que se desconoix la calendata completa, como la ilesia monastica d'o monesterio de Santa Cruz d'as Serors, d'o cual en ye lo solo edificio que ha sobreviviu dica l'actualidat. Iste monesterio estió muit vinclau a la Casa d'Aragón, en dentrar-ie como monchas cuantas miembros d'a dinastía reyal aragonesa, y tenió gran desembolique en estar a piet d'o camín de Sant Chaime en o suyo trampo aragonés. D'atra man, ye a iste monesterio, concretament a las serors que i viviban, a qui lo lugar de Santa Cruz d'as Serors debe lo suyo nombre. HistoriaA primer mención documental d'o monesterio s'escayece en 1070, cuan Sancha d'Aibar, la mai de Remiro I d'Aragón, atorga unas fincas a su nieta y filla de Ramiro, Sancha d'Aragón, con a condición de que dimpués d'a suya muerte los legue a las monchas de Santa María. Ye claro que lo monesterio ya existiba d'antes mas, porque en o documento se menciona a la suya abadesa (Menosa) y a una ilesia d'o mesmo monesterio, en indicar que lo documento yera redactau en l'atrio de l'edificio. Atras dos fillas de Remiro tamién en facioron donacions ta posteriorment profesar en ixe convento, en primeras Sancha d'Aragón, vídua d'Ermengol III d'Urchel, y dimpués Tresa.[1] En o suyo testamento de 1095, Sancha d'Aibar ordena que ixe legau cal destinar-lo a la construcción d'a ilesia ta lo monesterio de Santa María. O monesterio quedó albandonau en 1555, cuan as monchas se tresladoron enta Chaca. DescripciónA planta d'a ilesia poseye forma de cruz latina, con nomás que una sola nau[1] con vuelta de canyón rematando en un abside semicircular con dos absidiolos laterals. En o suyo transepto sud se troba la torre. Dencima d'o suyo crucero se troba una cambra (clamada "cambra secreta") baixo d'una voveda.[1] ExteriorL'abside d'a nau prencipal ye exteriorment en forma de semicerclo, pero los dos absidiolos laterals son en forma de rectanglo. L'abside ye dividiu en tres partes, deseparadas por chicotas columnetas adosadas que puyan dende la basa dica lo canete y con una finestra en cadaguna d'as tres partes en que ye dividiu, as tres con arco abocinau de meyo punto y nomás que la central ornada con dos chicotas columnas laterals con o suyo capitel. D'atra man, en os absidiolos s'ubren dos chicotas finestras abocinadas sin garra elemento decorativo, cubrindo-se con un chicot tellau sobre éls. A frontera de l'edificio poseye una puerta abocinada con cuatre arquivoltas con os suyos cuatre capitels, dos d'éls con figuras d'animals y los atros dos, de plantas.[1] O timpano d'o templo amuestra dos leyons, uno a cada canto d'o crismón. InteriorEn a nau d'a ilesia se veye clarament una imposta que marca lo prencipio d'a voveda dende las parez,[1] estando la dita voveda formada por vuelta de medio canyón, en os absidiolos y l'abside, por vuelta de cuatreno d'esfera y en o transepto por vuelta nervada.[1] O templo recibe la suya luz de l'exterior a traviés d'as finestras de l'abside y d'os absidiolos y d'atras dos finestras, una en cada canto d'o brazo d'a cruz latina d'a suya planta. En l'interior de l'edificio se troban cuantos capitels en as suyas columnas adosadas TorreA torre d'a ilesia ye construyida en o sieglo XII, con posterioridat a la ilesia monastica, y poseye una altaria de cuatre pisos, debantando-se sobre lo brazo sud d'o crucero y con finestras cheminadas en tres d'istos pisos u livels. Elementos mueblesSe i conserva un retaulo de 1490 que amuestra escenas d'a vida de Santa María con una estatueta d'alabastro de Nuestra Sinyora con o Nino. Protección legalA ilesia de Santa María de Santa Cruz d'as Serors fue declarada Molimento Nacional o 13 de noviembre de 1931 estando refirmada la suya protección legal con a suya declaración como Bien d'Intrés Cultural o 25 de mayo de 2005 (codigo RI-51-0001074). D'atra man, dende 2015 poseye la cualificación por a Unesco de Patrimonio d'a Humanidat como bien asociau a la declaración como tal d'o camín de Sant Chaime y elementos connexos. Finalment, dencima d'a voveda d'o crucero se troba una cambra, a clamada "cambra secreta", en no ser visible dende l'exterior d'o templo y que bels autors consideran que ye una cambra que heba de servir ta refuchio d'as monchas en caso de periglo.[1] Galería d'imáchens
Referencias
Vinclos externos
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
