Wes Craven
Wes Craven (2010)
Prawdziwe imię i nazwisko
Wesley Earl Craven
Data i miejsce urodzenia
2 sierpnia 1939 Cleveland
Data i miejsce śmierci
30 sierpnia 2015 Los Angeles
Zawód
reżyser, scenarzysta, producent filmowy, aktor, montażysta
Współmałżonek
Bonnie Broecker (1964-1969; rozwód) Mimi Craven (1982-1987; rozwód) Iya Labunka (2004-2015; jego śmierć)
Lata aktywności
1971–2015
Strona internetowa
Wes Craven , właśc. Wesley Earl Craven [1] (ur. 2 sierpnia 1939 w Cleveland , zm. 30 sierpnia 2015 w Los Angeles ) – amerykański reżyser, scenarzysta, producent filmowy i montażysta . Znany przede wszystkim jako twórca serii Koszmar z ulicy Wiązów .
Craven wyreżyserował także wszystkie cztery filmy serii Krzyk [2] , a także był współtwórcą postaci Ghostface [3] . Pozostałe filmy Cravena to m.in.: Wzgórza mają oczy [4] , Ostatni dom po lewej [5] , Red Eye [6] i Zbaw mnie ode złego [7] .
Wczesne lata
Wes Craven urodził się jako syn Caroline (z domu Miller) i Paula Eugene’a Cravena[8] [9] . Dorastał w ortodoksyjnej rodzinie baptystycznej [10] [11] . Craven obronił licencjat z filologii angielskiej i psychologii na Wheaton College (stan Illinois ). Natomiast na Johns Hopkins University zdobył tytuł magistra z filozofii i literatury (Johns Hopkins Writing Seminars)[12] .
Craven przez krótki czas nauczał filologii angielskiej na Westminster College [13] . Był także nauczycielem akademickim nauk humanistycznych na Clarkson College of Technology (obecnie Clarkson University ) w Potsdamie [14] . Pierwszą pracą w przemyśle filmowym było dla niego stanowisko dźwiękowca przy postprodukcji w nowojorskim przedsiębiorstwie[15] .
Kariera
Craven opuścił świat akademicki dla bardziej intratnej roli reżysera filmów pornograficznych[16] [17] . W dokumencie Głęboko w gardle , Craven powiedział przed kamerą, że realizował on „wiele hardcorowych filmów dla widzów pełnoletnich” pod różnymi pseudonimami[18] [19] , w tym Abe Snake[20] . Jego udział w produkcji Głębokie gardło jest nieznany, natomiast większość jego ról w tego typu filmach dotyczyła pisania scenariuszy oraz montażu zdjęć[21] . W 1972 roku Wes Craven wyreżyserował pierwszy film pełnometrażowy Ostatni dom po lewej [22] .
Craven regularnie współpracował z Seanem S. Cunninghamem [23] . W debiucie Cravena Ostatni dom po lewej , Cunningham był producentem[24] . W późniejszym czasie – w najpopularniejszym obrazie Cravena Koszmar z ulicy Wiązów – Cunningham wyreżyserował jedną ze scen pogoni, jednak nie wymieniono jego nazwiska w napisach końcowych[25] . Ich osławione postacie Freddy Krueger i Jason Voorhees , pojawili się razem w 2003 w filmie z gatunku slasher Freddy kontra Jason , gdzie Cunningham zajął się produkcją[26] . W remake’u Ostatniego domu po lewej , zarówno Cunningham jak i Craven byli odpowiedzialni za produkcję[27] .
Udział Cravena w zapoczątkowaniu kariery Johnny'ego Deppa był znaczny dzięki obsadzeniu go w 1984 roku w Koszmarze z ulicy Wiązów ; dla młodego wówczas Deppa była to pierwsza ważna rola filmowa[28] .
Mimo popularności zdobytej dzięki tworzeniu horrorów, Craven pracował także przy dwóch produkcjach, które nie były związane z tym gatunkiem. W 1999 roku wyreżyserował film Koncert na 50 serc [29] , a w 2006 roku był jednym z 22 reżyserów realizujących obraz Zakochany Paryż [30] .
Nagrody i wyróżnienia
Podczas swojej kariery Wes Craven nominowany był lub wygrał kilka nagród, zdobywając m.in. Saturn Award [31] .
W 1977 roku reżyser został laureatem nagrody krytyków podczas Katalońskiego Festiwalu Filmowego w Sitges za film Wzgórza mają oczy [32] . W 1997 w trakcie Festival international du film fantastique de Gérardmer Craven otrzymał Grand Prix du Festival za Krzyk [33] . W 2012 roku na New York City Horror Film Festival nagrodzono Cravena Nagrodą za Osiągnięcia Życiowe[34] .
Życie prywatne
Z pierwszego małżeństwa (1964–1969) Cravena z Bonnie Broecker pochodziło dwoje dzieci: Jonathan (ur. 1965) i Jessica (ur. 1968)[35] . W 1982, reżyser ożenił się z Millicent Eleanor Meyer (rozwiedli się w 1985 roku)[8] . W 2004 roku Craven związał się z Iyą Labunką, która regularnie pracowała przy jego filmach jako producentka[36] .
Śmierć
Zmarł 30 sierpnia 2015 w wieku 76 lat w swoim domu w Los Angeles [37] . Powodem był nowotwór ośrodkowego układu nerwowego [38] .
Filmografia
Reżyseria
Aktorstwo
Przypisy
↑ Personalidade: Wes Craven (EUA) . InterFilmes.com. [dostęp 2019-11-03]. (port. ) .
↑ Pat Saperstein (2015-08- 30): Wes Craven, ‘Scream’ and ‘Nightmare on Elm Street’ Director, Dies at 76 . „Variety ”. [dostęp 2015-08-31]. (ang. ) .
↑ Maria Mercedes Lara: Acclaimed Horror Director Wes Craven Has Died: 'Today the World Lost a Great Man' . „People ”, 30 sierpnia 2015. [dostęp 2015-08-31]. (ang. ) .
↑ Wzgórza mają oczy (1977) - Filmweb . filmweb.pl. [dostęp 2015-08-31].
↑ Ostatni dom po lewej (1972) - Filmweb . filmweb.pl. [dostęp 2015-08-31].
↑ Red Eye (2005) - Filmweb . filmweb.pl. [dostęp 2015-08-31].
↑ Zbaw mnie ode złego (2010) - Filmweb . filmweb.pl. [dostęp 2015-08-31].
↑ a b Wes Craven Biography (1939-) . Film Reference. [dostęp 2015-08-31]. (ang. ) .
↑ Wesley Earl Craven (b. 1939) - Ohio Birth Index, 1908-2011 . birth-records.mooseroots.com. [dostęp 2015-08-31]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-08-31)]. (ang. ) .
↑ Andrew Goldman: The Horror of Being Wes Craven - The New York Times . „The New York Times ”, 15 kwietnia 2011. [dostęp 2015-08-31]. (ang. ) .
↑ Wes Craven (1939-2015) . Magivanga. [dostęp 2015-08-31]. (ang. ) .
↑ John Kenneth Muir: Wes Craven: The Art of Horror . Jefferson, Karolina Południowa: McFarland & Co., 1998, s. 8–9. ISBN 0-7864-0576-7 . [dostęp 2015-08-31].
↑ Keith Rice: Hollywood Loses a Horror Great: Wes Craven (1939-2015) . Signature, 2015-08-31. [dostęp 2022-08-03]. (ang. ) .
↑ Wes Craven: Professor of Horror . cinemadope.com. [dostęp 2015-08-31]. (ang. ) .
↑ Joey Keogh: Horror Icon of the Month: Wes Craven . trulydisturbing.com, 26 lutego 2014. [dostęp 2015-08-31]. (ang. ) .
↑ Ken Miyamoto (2015-08-31): ScreenCraft Remembers Wes Craven and His Legacy . screencraft.org. [dostęp 2015-08-31]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-12-19)]. (ang. ) .
↑ Camila Domonoske: Wes Craven, Master Horror Movie Director, Dies At 76 : The Two-Way : NPR . npr.org, 30 sierpnia 2015. [dostęp 2015-08-31]. (ang. ) .
↑ Simon Reynolds: Wes Craven: 4 trailblazing scary movies that redefined the horror genre . digitalspy.com, 31 sierpnia 2015. [dostęp 2015-08-31]. (ang. ) .
↑ Keith Rice: Hollywood Loses a Horror Great: Wes Craven (1939-2015) . wordandfilm.com, 31 sierpnia 2015. [dostęp 2015-08-31]. (ang. ) .
↑ Wes Craven w serwisie IAFD
↑ Devin Faraci: Wes Craven 1939-2015 . birthmoviesdeath.com, 30 sierpnia 2015. [dostęp 2015-08-31]. (ang. ) .
↑ Wes Craven - Film Actor, Screenwriter, Director, Producer . biography.com. [dostęp 2015-08-31]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-11-03)]. (ang. ) .
↑ Wes Craven - The Deuce . grindhousedatabase.com. [dostęp 2015-08-31]. (ang. ) .
↑ The Last House On The Left « The Official Site of Wes Craven, Filmmaker . wescraven.com. [dostęp 2015-08-31]. (ang. ) .
↑ A Nightmare on Elm Street — Cast and Crew . nightmareonelmstreetfilms.com. [dostęp 2015-08-31]. (ang. ) .
↑ Friday the 13th — One Hundred Lunatics . onehundredlunatics.com. [dostęp 2015-08-31]. (ang. ) .
↑ Ostatni dom po lewej (The Last House on the Left) . sfp.org.pl. [dostęp 2015-08-31].
↑ Tracy Barrett: Kentucky . Marshall Cavendish, 2008, s. 120. ISBN 978-0-7614-2715-5 . [dostęp 2015-08-31].
↑ Koncert na 50 serc (1999) . imdb.com. [dostęp 2015-08-31]. (ang. ) .
↑ Zakochany Paryz (2006) - Full Cast & Crew - IMDb . imdb.com. [dostęp 2015-08-31]. (ang. ) .
↑ The Saturn Awards History . saturnawards.org. [dostęp 2015-08-31]. (ang. ) .
↑ Sitges Film Festival - Festival Internacional de Cinema Fantàstic de Catalunya » Archives › 1977 . sitgesfilmfestival.com. [dostęp 2015-08-31]. (ang. ) .
↑ Historique - Festival de Gérardmer 2015 Festival de Gérardmer 2015 . festival-gerardmer.com. [dostęp 2015-08-31]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-11-01)]. (fr. ) .
↑ Past Festivals - Page 2 of 12 - NYC Horror Film Festival . nychorrorfest.com. [dostęp 2015-08-31]. (ang. ) .
↑ Wes Craven w bazie Notable Names Database (ang. )
↑ Paul Chavez (2015-08-31): Wes Craven, Nightmare On Elm Street creator and Scream director, dies age 76 . „Daily Mail ”. [dostęp 2015-08-31]. (ang. ) .
↑ Kenneth Rosen, Erik Piepenburg (2015-08-31): Wes Craven, a Master of Slasher Horror Films, Dies at 76 . „The New York Times ”. [dostęp 2015-08-31]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-08-31)]. (ang. ) .
↑ Duane Byrge (2015-08-30): Wes Craven, Horror Maestro, Dies at 76 . „The Hollywood Reporter ”. [dostęp 2015-08-31]. (ang. ) .
Linki zewnętrzne
1970–79
1980–89
1990–99
2000–09
2010–19
Filmy
Obsada/twórcy
Pozostałe