Do ponownego wydzielenia samodzielnego księstwa raciborskiego doszło w 1290 r., kiedy to wyniku podziału dzielnicy opolsko-raciborskiej między synów zmarłego w 1281 lub 1282 r. Władysława księstwo raciborskie przypadło najmłodszemu Przemysławowi. Podział został dokonany w dwóch etapach: najpierw w 1281 lub 1282 r. Przemysław razem z Mieszkiem objęli wspólnie Racibórz i Cieszyn, by w 1290 r. podzielić władztwo w ten sposób, że Przemysław objął Racibórz, a Mieszko Cieszyn.
Już rok po objęciu samodzielnej władzy Przemysław najprawdopodobniej razem z braćmi Mieszkiem i Bolkiem złożyli władcy czeskiemuWacławowi IIhołd lenny (trzeci brat Kazimierz hołd złożył jeszcze w 1289 r.). Ta pierwsza zależność ustała wprawdzie po wygaśnięciu głównej linii Przemyślidów w 1306 r., lecz już 18 lutego 1327 r. podległość księstwa względem Czech została ponownie nawiązana, kiedy syn Przemysława Leszek wraz z resztą książąt górnośląskich złożył hołd lenny Janowi Luksemburskiemu.
W 1336 r. zmarł bezpotomnie książę Leszek. Jan Luksemburski zdecydował się wtedy mimo oporu pozostałych książąt górnośląskich z linii cieszyńskiej, bytomskiej i opolskiej nadać Księstwo raciborskie księciu opawskiemuMikołajowi II, ożenionemu z Anną, córką raciborskiego Przemysława pochodzącego z bocznej linii Przemyślidów (jego ojciec Mikołaj I narodził się z pozamałżeńskiego związku króla Przemysła Ottokara II). W tym czasie wydzieloną ziemią wodzisławską (Księstwem wodzisławskim) rządziła Konstancja wodzisławska.
Decyzja Jana Luksemburskiego połączyła księstwo raciborskie aż do 1377 r. z księstwem opawskim, kiedy to doszło do podziału dzielnicy między synów Mikołaja II. Racibórz razem z pobliskimi Wodzisławiem, Rybnikiem, Żorami, Karniowem i Bruntalem dostał się wówczas księciu Janowi I.
W 1502 r. z ziem Wodzisławia wraz z przyległościami zostaje utworzone Wodzisławskie Państwo Stanowe. Podobnie uczyniono w 1517 r. z Pszczyną. 13 listopada 1521 r. zmarł bezpotomnie ostatni książę raciborski z dynastii Przemyślidów - Walentyn raciborski. Księstwo raciborskie na mocy układu o przeżycie zawartego w 1511 r. między Walentynem a księciem opolskim Janem II Dobrym zostało połączone z księstwem opolskim[1].
Od 1526 roku Rybnik z okolicą tworzył wydzielone terytorium zwane Rybnickim Państwem Stanowym, podległe bezpośrednio władzy cesarskiej[2].
Od tego momentu ziemia raciborska dzieliła koleje losu Księstwa opolsko-raciborskiego: najpierw w 1532 r. po bezpotomnej śmierci Jana II Dobrego dostała się pod panowanie Hohenzollernów, jako lenników czeskich, w latach 1552–1645 i od 1666 znajdowała się pod bezpośrednim panowaniem Habsburgów, by w latach 1646–1666 stać się zastawem polskich Wazów. Od 1742 r. teren Księstwa raciborskiego znalazł się w granicach Prus.
Przypisy
↑Kazimierz Popiołek, Historia Śląska od zarania dziejów do 1945 roku