Komenda Rejonu Uzupełnień Miechów (KRU Miechów) – organ wojskowy właściwy w sprawach uzupełnień Sił Zbrojnych II Rzeczypospolitej i administracji rezerw w powierzonym mu rejonie[2].
Historia komendy
We wrześniu 1919 roku w Okręgu Generalnym „Kielce” została ustanowiona Powiatowa Komenda Uzupełnień 25 Pułku Piechoty w Miechowie[3]. Komenda administrowała powiatami: miechowskim i jędrzejowskim[4]. W listopadzie 1921 roku PKU 25 pp została przemianowana na Powiatową Komendę Uzupełnień Miechów i włączona w skład Okręgu Korpusu Nr V. Okręg poborowy PKU Miechów obejmował powiaty: miechowski i olkuski[5].
18 listopada 1924 roku weszła w życie ustawa z dnia 23 maja 1924 roku o powszechnym obowiązku służby wojskowej[6], a 15 kwietnia 1925 roku rozporządzenie wykonawcze ministra spraw wojskowych do tejże ustawy, wydane 21 marca tego roku wspólnie z ministrami: spraw wewnętrznych, zagranicznych, sprawiedliwości, skarbu, kolei, wyznań religijnych i oświecenia publicznego, rolnictwa i dóbr państwowych oraz przemysłu i handlu[7]. Wydanie obu aktów prawnych wiązało się z przejęciem przez władze cywilne (administracji I instancji) większości zadań związanych z przygotowaniem i przeprowadzeniem poboru[8][9]. Przekazanie większości zadań władzom cywilnym umożliwiło organom służby poborowej zajęcie się wyłącznie racjonalnym rozdziałem rekruta oraz ewidencją i administracją rezerw. Do tych zadań dostosowana została organizacja wewnętrzna powiatowych komend uzupełnień i ich składy osobowe. Poszczególne komendy różniły się między sobą składem osobowym w zależności od wielkości administrowanego terenu[10].
Zadania i nowa organizacja PKU określone zostały w wydanej 27 maja 1925 roku instrukcji organizacyjnej służby poborowej na stopie pokojowej[8]. W skład PKU Miechów wchodziły dwa referaty: I) referat administracji rezerw i II) referat poborowy[8]. Nowa organizacja i obsada służby poborowej na stopie pokojowej według stanów osobowych L. O. I. Szt. Gen. 3477/Org. 25 została ogłoszona 4 lutego 1926 roku. Z tą chwilą zniesione zostały stanowiska oficerów ewidencyjnych[11][12][13].
12 marca 1926 roku została ogłoszona obsada personalna Przysposobienia Wojskowego, zatwierdzona rozkazem Dep. I L. 6000/26 przez pełniącego obowiązki szefa Sztabu Generalnego gen. dyw. Edmunda Kesslera, w imieniu ministra spraw wojskowych. Zgodnie z nową organizacją pokojową Przysposobienia Wojskowego zostały zlikwidowane stanowiska oficerów instrukcyjnych przy PKU, a w ich miejsce utworzone rozkazem Oddz. I Szt. Gen. L. 7600/Org. 25 stanowiska oficerów przysposobienia wojskowego w pułkach piechoty[14].
Od 1926 roku, obok ustawy o powszechnym obowiązku służby wojskowej i rozporządzeń wykonawczych do niej, działalność PKU Miechów normowała „Tymczasowa instrukcja służbowa dla PKU”, wprowadzona do użytku rozkazem MSWojsk. Dep. Piech. L. 100/26 Pob.[15]
W marcu 1930 roku PKU Miechów nadal podlegała Dowództwu Okręgu Korpusu Nr V i administrowała powiatami: miechowskim i olkuskim[16]. W grudniu tego roku posiadała skład osobowy typ I[15].
31 lipca 1931 roku gen. dyw. Kazimierz Fabrycy, w zastępstwie ministra spraw wojskowych, rozkazem B. Og. Org. 4031 Org. wprowadził zmiany w organizacji służby poborowej na stopie pokojowej. Zmiany te polegały między innymi na zamianie stanowisk oficerów administracji w PKU na stanowiska oficerów broni (piechoty) oraz zmniejszeniu składu osobowego PKU typ I–IV o jednego oficera i zwiększeniu o jednego urzędnika II kategorii. Liczba szeregowych zawodowych i niezawodowych oraz urzędników III kategorii i niższych funkcjonariuszy pozostała bez zmian[17].
1 lipca 1938 roku weszła w życie nowa organizacja służby uzupełnień, zgodnie z którą dotychczasowa PKU Miechów została przemianowana na Komendę Rejonu Uzupełnień Miechów przy czym nazwa ta zaczęła obowiązywać 1 września 1938 roku[22], z chwilą wejścia w życie ustawy z dnia 9 kwietnia 1938 roku o powszechnym obowiązku wojskowym[23]. Obok wspomnianej ustawy i rozporządzeń wykonawczych do niej, działalność KRU Miechów normowały przepisy służbowe MSWojsk. D.D.O. L. 500/Org. Tjn. Organizacja służby uzupełnień na stopie pokojowej z 13 czerwca 1938 roku. Zgodnie z tymi przepisami komenda rejonu uzupełnień była organem wykonawczym służby uzupełnień[24].
Komendant rejonu uzupełnień w sprawach dotyczących uzupełnień Sił Zbrojnych i administracji rezerw podlegał bezpośrednio dowódcy Okręgu Korpusu Nr V, który był okręgowym organem kierowniczym służby uzupełnień. Rejon uzupełnień nie uległ zmianie i nadal obejmował powiaty: miechowski i olkuski[16][2].
Obsada personalna
Poniżej przedstawiono wykaz oficerów zajmujących stanowisko komendanta Powiatowej Komendy Uzupełnień i komendanta rejonu uzupełnień oraz wykaz osób funkcyjnych (oficerów i urzędników wojskowych) pełniących służbę w PKU i KRU Miechów, z uwzględnieniem najważniejszych zmian organizacyjnych przeprowadzonych w 1926 i 1938 roku.
↑St. sierż. Władysław Fugiel ur. 1 stycznia 1897 roku w Gorlicach, w rodzinie Andrzeja i Marii. Jako uczeń gimnazjum wstąpił do Legionów Polskich. Był żołnierzem 1 pułku piechoty[18]. W PKU Miechów pełnił służbę do września 1939 roku. Dostał się do niemieckiej niewoli. Przebywał w Stalagu XVII A Kaisersteinbruch[19].
↑Ppłk adm. (samoch.) Władysław Damski ur. 24 kwietnia 1890 w Jaworznie, w ówczesnym powiecie chrzanowskimKrólestwa Galicji i Lodomerii, w rodzinie Wacława[32]. Na stopień kadeta został mianowany ze starszeństwem z 1 stycznia 1910 w korpusie artylerii polowej i górskiej. Został przydzielony w rezerwie do 10 Dywizjonu Artylerii Konnej w Jarosławiu. W 1913 został mianowany chorążym ze starszeństwem z 1 stycznia 1910 w korpusie artylerii polowej i górskiej. Na stopień porucznika został mianowany ze starszeństwem z 1 listopada 1915 w korpusie oficerów artylerii polowej i górskiej. W 1916 lub 1917 został przeniesiony do Oddziałów Samochodowych. Był odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi[33] i Złotym Krzyżem Zasługi Cywilnej z Koroną na wstążce Medalu Waleczności.
↑Zygmunt Gronczyński (Grad-Gronczyński) ur. 4/16 kwietnia 1896 w Piotrkowie, w rodzinie Józefa. 24 maja 1932 został odznaczony Krzyżem Niepodległości[40].
↑Stanisław Julian Papiz (ur. 6 września 1890) był odznaczony Krzyżem Walecznych. Od marca 1923[48] do maja 1925 pełnił obowiązki dowódcy baonu sztabowego, a następnie wykonywał obowiązki kwatermistrza 44 Pułku Piechoty w Równem[49]. 1 grudnia 1924 został mianowany majorem ze starszeństwem z 15 sierpnia 1924 i 42. lokatą w korpusie oficerów piechoty[50]. W lipcu 1925 został przeniesiony do 45 Pułku Piechoty Strzelców Kresowych w Równem na stanowisko dowódcy III batalionu[51]. 29 czerwca 1926 w katastrofie pod Powurskiem poniosło śmierć 3 oficerów i 38 szeregowców z dowodzonego przez niego pododdziału. W 1928 pełnił służbę w Dowództwie 8 Dywizji Piechoty w Modlinie. Z dniem 31 maja 1931 został przeniesiony w stan spoczynku[52].
↑Kpt. piech. Mieczysław Truszkowski (ur. 29 października 1888) został przyjęty do Wojska Polskiego z byłych Korpusów Wschodnich i byłej armii rosyjskiej. W stopniu kapitana został zweryfikowany ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 w korpusie oficerów piechoty. Był odznaczony Srebrnym Krzyżem Zasługi[56].
↑Kpt. piech. Władysław II Urban ur. 31 marca 1892 w Witryłowie, w rodzinie Pawła[62][63]. W czasie I wojny światowej walczył w szeregach cesarskiej i królewskiej Armii. Jego oddziałem macierzystym był Batalion Strzelców Polnych Nr 14. Na stopień podporucznika rezerwy został mianowany ze starszeństwem z 1 stycznia 1917. Był odznaczony Srebrnym Medalem Waleczności 2 klasy i Krzyżem Wojskowym Karola[64]. W Wojsku Polskim służył w 32 Pułku Piechoty w Modlinie[65], 43 Pułku Piechoty w Dubnie[66][67] i 62 Pułku Piechoty w Bydgoszczy na stanowisku dowódcy 4. kompanii[68][69]. W marcu 1932 został przeniesiony do PKU Miechów[70]. 9 grudnia 1935 Komitet Krzyża i Medalu Niepodległości odrzucił wniosek o nadanie mu tego odznaczenia „z powodu braku pracy niepodległościowej”[63]. Po zakończeniu II wojny świaatowej został zarejestrowany w jednej z rejonowych komend uzupełnień[62].
↑Wykaz zawiera obsadę jednostki według stanu bezpośrednio przed rozpoczęciem mobilizacji pierwszych oddziałów Wojska Polskiego w dniu 23 marca 1939, ale już po przeprowadzeniu ostatnich awansów ogłoszonych z datą 19 marca 1939[71].
↑Kpt. adm. (piech.) Wilhelm Franciszek Ślizowski ur. 2 grudnia 1896 w Bochni, w rodzinie Jana. Żołnierz Legionów Polskich. Odznaczony Krzyżem Walecznych i Srebrnym Krzyżem Zasługi (1938[72]). W czerwcu 1934 został przydzielony z 2 pp Leg. do PKU Miechów w celu odbycia praktyki poborowej[73]. Po przeniesieniu kpt. piech. Mieczysława Truszkowskiego w stan spoczynku (31 października 1934) objął obowiązki kierownika I referatu.
↑Moczyński 1928 ↓, s. 393, autor użył sformułowania „wszystkie czynności przygotowawcze do poboru, jak również jego przeprowadzenie przeszły do władz administracyjnych”, co nie odpowiadało podziałowi kompetencji władz wojskowych i cywilnych, określonych we wspomnianych aktach prawa.
↑Moczyński 1928 ↓, s. 393, wg autora stanowiska oficerów ewidencyjnych, po krótkotrwałym przydzieleniu ich do władz administracyjnych, zostały zniesione w 1925 roku.
↑Jarno 2001 ↓, s. 169, autor także datuje zniesienie stanowisk oficerów ewidencyjnych na rok 1925, co stoi w sprzeczności z ogłoszoną 4 lutego 1926 roku obsadą służby poborowej na stopie pokojowej.
Henryk Moczyński: Służba poborowa. W: Dziesięciolecie Odrodzenia Polskiej Siły Zbrojnej 1918–1928. Henryk Stanisław Mościcki (red.) Włodzimierz Dzwonkowski (red.) Tadeusz Bałaban (red.). Warszawa: Tadeusz Złotnicki, 1928, s. 391–394.
Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.