Najczęściej w postaci jednotonowego instrumentu, nastrojonego na stałe na dźwięka¹ o częstotliwości 440 Hz (od 1953 r.). Dźwięk ten został nazwany kamertonem, jako że służył za podstawę w muzyce kameralnej, kiedyś rozumianej wyłącznie jako instrumentalna (strój chóru był niższy). Nazwa diapazon wzięła się stąd, że do tonu podstawowego dostosowywane są pozostałe wysokości dźwięków w obrębie oktawy (w średniowieczu nazywanej diapazonem)[2].
widełkowy – widełki z niehartowanej stali, w które uderza się, aby uzyskać dźwięk (najdokładniejszy),
stroikowy (gwizdkowy) – metalowa rurka z umieszczonym wewnątrz języczkiem z metalu (na wzór harmonijki ustnej),
chromatyczny – połączone kamertony stroikowe w obrębie c1-c2.
Kamerton widełkowy wynalazł w 1711 roku John Shore (1662–1752), lutnistaangielskiego dworu[2].
Widełki kamertonu często wprawia się w drgania uderzając w nie specjalnie do tego przeznaczonym młoteczkiem.
Zastosowanie
Strojenie instrumentu przy pomocy kamertonu polega na równoczesnej emisji dźwięku przez kamerton i instrument. Duże różnice w wysokości obu dźwięków są łatwo słyszalne. Subtelne różnice mogą być wykryte dzięki dudnieniom. Im mniejsza różnica wysokości obu dźwięków, tym większy okres dudnienia.
Poza podstawowym, muzycznym zastosowaniem, kamerton (głównie widełkowy) używany był jako źródło dźwięku prostego (tonu) w nauce i technice. W tej funkcji stosowany jest obecnie głównie w laboratoriach dydaktycznych.
↑LilianaL.Zganiacz-MazurLilianaL., Słowniczek muzyczny, Warszawa: Wydawnictwo Muzyczne Contra, 2004, ISBN 83-7215-333-7, OCLC69293488 [dostęp 2020-02-27]. Brak numerów stron w książce
↑ abcKamerton, [w:] AndrzejA.ChodkowskiAndrzejA., Encyklopedia muzyki, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1995, ISBN 83-01-11390-1 [dostęp 2021-06-29]. Brak numerów stron w książce
Bibliografia
AndrzejA.ChodkowskiAndrzejA. (red.), Encyklopedia muzyki, Wydawnictwa Naukowe PWN, 1995, s. 423.
GierardG.MizgalskiGierardG., Podręczna encyklopedia muzyki kościelnej, Księg. św. Wojciecha, 1959, s. 230.