Jerzy Kamas
Jerzy Kamas
Data i miejsce urodzenia
8 lipca 1938 Łódź
Data i miejsce śmierci
23 sierpnia 2015 Otwock
Zawód
aktor
Współmałżonek
Beata Kamas
Lata aktywności
1957–2015
Zespół artystyczny
Teatr Ateneum w Warszawie
Odznaczenia
Jerzy Kamas (ur. 8 lipca 1938 w Łodzi , zm. 23 sierpnia 2015 w Otwocku ) – polski aktor teatralny i filmowy, w latach 1968–1971 aktor Teatru Narodowego w Warszawie , w latach 1971–2015 aktor Teatru Ateneum w Warszawie .
Życiorys
Grób Jerzego Kamasa na cmentarzu Powązkowskim (2016)
Był absolwentem (1961) Państwowej Wyższej Szkoły Filmowej, Telewizyjnej i Teatralnej im. Leona Schillera w Łodzi . Po raz pierwszy wystąpił w teatrze 1 lutego 1957 – na deskach Teatru Ziemi Łódzkiej zagrał wówczas w sztuce Kowal, pieniądze i gwiazdy Jerzego Szaniawskiego , którą wyreżyserowała Stefania Domańska.
Trzy lata później w Teatrze Powszechnym w Łodzi , zagrał w dwóch sztukach Williama Szekspira : Wieczorze Trzech Króli (reż. Jerzy Walden) i Śnie nocy letniej (reż. Emil Chaberski ). W łódzkim Teatrze Powszechnym grał do roku 1964 – wystąpił tam m.in. w Klubie Pickwicka Karola Dickensa i Fizykach Friedricha Dürrenmatta .
W latach 1964–1967 był aktorem Teatru im. Słowackiego w Krakowie . Na jego deskach zagrał m.in. Poetę w Wyzwoleniu Stanisława Wyspiańskiego (reż. Bronisław Dąbrowski ), Filcha w Operze za trzy grosze Bertolta Brechta (reż. Lidia Zamkow ) i Makdufa w Makbecie Szekspira (reż. Lidia Zamkow).
Od roku 1968 Kamasa można było oglądać na scenie Teatru Narodowego w Warszawie . Zagrał tam w wielu spektaklach wyreżyserowanych przez Adama Hanuszkiewicza – wystąpił m.in. jako Bianchetti w Nie-boskiej komedii Zygmunta Krasińskiego (1969), Inkwizytor w Świętej Joannie George’a Bernarda Shawa (1969), Car w Kordianie Juliusza Słowackiego (1970) oraz Klaudiusz w Hamlecie Szekspira (1971).
W Teatrze Narodowym Kamas wystąpił też w spektaklach Ryszard III Szekspira, jako Ryszard książę Gloucester (1969, reż. Jan Maciejowski), i Opera za trzy grosze Bertolta Brechta, jako Mackie Majcher (1970, reż. Jan Maciejowski).
W roku 1971 aktor zaczął występować na deskach warszawskiego Teatru Ateneum – był w jego zespole przez 44 lata, aż do swej śmierci (2015 r.). Grał tam w spektaklach reżyserowanych m.in. przez Macieja Prusa , Janusza Warmińskiego i Kazimierza Kutza . Za rolę w wystawionej na deskach Ateneum Pornografii Witolda Gombrowicza (reż. Andrzej Pawłowski), gdzie wcielił się w rolę Fryderyka, Kamas otrzymał w roku 1985 nagrodę prezydenta Warszawy. W ostatnich latach w teatrze Ateneum występował m.in. w spektaklach: Król Edyp Sofoklesa , Zmierzch Izaaka Babla , Zbrodnia i kara Fiodora Dostojewskiego . W roku 2008 odbyła się premiera przedstawienia Stacyjka Zdrój , spektaklu zbudowanego z piosenek Jeremiego Przybory i Jerzego Wasowskiego (jako ksiądz Luc).
Z drugą żoną Beatą miał dwóch synów: Pawła i Karola. Mieszkał w Warszawie. Jego pierwsza żona Ewa Kamas jest również aktorką, przez wiele lat związaną z teatrem we Wrocławiu.
Zmagał się z chorobą nowotworową jelit. Zmarł 23 sierpnia 2015 w Otwocku[1] [2] [3] . Został pochowany 31 sierpnia 2015 na Starych Powązkach w Warszawie [4] (kwatera 175-2-26/27)[5] .
Filmografia
1959 : Ostatni strzał jako wczasowicz
1959 : Awantura o Basię jako strażak
1959: Cafe Pod Minogą
1960 : Krzyżacy jako knecht w Szczytnie
1961 : Drugi człowiek jako chuligan
1961 : Wyrok jako lektor (głos)
1963 : Przygoda noworoczna jako Adam
1971 : Markheim jako Markheim
1972 : Ostatni liść jako lekarz
1972: Ocalenie jako ksiądz
1972: Poślizg jako Józef
1973 : Wielka miłość Balzaka jako Mikołaj I Romanow
1973: Ciemna rzeka jako prokurator
1975 : Wyjazd służbowy jako Andrzej Lipiński
1975: Noce i dnie jako Daniel Ostrzeński , brat Barbary
1975: Doktor Judym jako Korzecki
1975: Obrazki z życia jako sąsiad kochanka Marysi
1975: Czerwone i białe jako Bystry
1975: Dom moich synów jako Tadeusz Górecki, syn Jadwigi
1976 : Zielone – minione... jako Jastrzębiec
1977 : Lalka (serial telewizyjny) jako Stanisław Wokulski
1978 : Zaległy urlop jako dyrektor
1978: Jarosław Iwaszkiewicz (głos)
1978: Wejście w nurt jako Adam, kolega Anny
1979 : Tajemnica Enigmy jako komandor
1979: Sekret Enigmy jako komandor Alistair Denniston
1979: Kung fu jako Kurjata
1979: Terrarium jako znajomy Marii
1979: Igraszki z diabłem (spektakl telewizyjny) jako Solfernus
1980 : Alina i Czesław Centkiewiczowie jako lektor (głos)
1980: Zamach stanu jako minister Jerzy Zdziechowski
1980: Królowa Bona jako Jan Tarnowski , kasztelan krakowski, hetman wielki koronny
1980: Krab i Joanna jako Teodor Gaćpa
1980: Dzień Wisły jako major Kazimierz
1980: Ciemne słońce (Temné slunce ), jako Dai Mon
1982 : Dolina Issy jako Romuald
1982: Życie Kamila Kuranta jako ojciec Kamila
1982: Epitafium dla Barbary Radziwiłłówny jako Jan Tarnowski
1983 : Co dzień bliżej nieba jako ojciec Piotra
1983: Na odsiecz Wiedniowi jako Jan Gniński
1984 : Bez końca jako sędzia Biedroń
1985 : Wkrótce nadejdą bracia jako kolekcjoner Bukowski, sąsiad Surkontów
1985: Porwanie jako głos – Nikołow
1985: Idol jako Olo Panasiuk
1986 : Ocalałe w pamięci jako lektor / recytator (głos)
1986: Cudzoziemka jako Adam
1986: Republika nadziei jako Stefan Rowiński
1986: Republika Ostrowska jako Stefan Rowiński
1987 : Kamienny świat jako lektor (głos)
1987: Opowiadanie wariackie jako Rafał Borotny
1988 : Zmowa jako lektor
1989 : Wilegiatura jako lektor (głos)
1989: Kanclerz jako Jan Zborowski
1989: Wiatraki z Ranley jako group-captain
1990 : Napoleon jako Sieyès
1992 : Pierścionek z orłem w koronie jako pułkownik Prawdzic
1993 : Dwa księżyce jako Bohdan
1993–1994 : Zespół adwokacki jako docent, szef Moniki
1995 : Ekstradycja jako profesor Zybertowicz, ojciec Kamila
1995: Dama kameliowa jako ojciec Armanda
1995: Dzieje mistrza Twardowskiego jako ojciec Twardowskiego
1996 : Pontyfikat jako lektor
1996: Kratka jako Eugeniusz
1997–2013: Klan jako mecenas Stefan Ziętecki, brat Marii Lubicz
1998 : film Jacka Pałkiewicza – zapiski z wyprawy do źródeł Amazonki ; jako lektor (głos)
1998: Kresy , jako lektor (głos)
1999 : Trzy szalone zera jako Alfred
1999: Siedlisko jako Wojciech Kula, ordynator w szpitalu w Ełku
1999: Ostatnia misja jako Stefan Dębowski
2000 : Bajland jako Wysocki
2001 : Marszałek Piłsudski jako generał Stanisław Szeptycki
2003 : Na dobre i na złe jako pianista Krzysztof Lejman (gościnnie)
2007 : Prawo miasta jako mecenas Aleksandeor Henzel (gościnnie)
2009 : Różyczka jako prezes PEN Clubu
2013: Wszystkie kobiety Mateusza jako Jan Dziekanowski
Polski dubbing
Role teatralne
Harry Brent Francisa Durbridge’a, jako Alan Milton, reżyseria: Andrzej Zakrzewski (1972)
Fantazy Juliusza Słowackiego, jako hrabia Fantazy Dafnicki, reżyseria: Maciej Prus (premiera 1973 r.)
Jego dwie żony Patricka Quentina, jako Bill Harding, reżyseria: Stanisław Zaczyk (premiera: 12.12.1974)
Dzika kaczka Henryka Ibsena, jako Relling, reżyseria: Jan Świderski (premiera: 10.05.1976)
Skiz Gabrieli Zapolskiej, jako Tolo, reżyseria: Olga Lipińska (premiera: 10.10.1977)
Mewa Antoniego Czechowa, jako Borys Aleksiejewicz Trigorin, reżyseria: Janusz Warmiński (premiera 1977 r.)
Mąż i żona Aleksandra Fredry, jako hrabia Wacław, reżyseria: Jan Świderski (premiera: 25.12.1978)
Igraszki z diabłem jako Doktor Solfernus, reżyseria Tadeusz Lis (1979)
Uśmiech Giocondy Aldous Huxley, jako Kutten, reżyseria: Krystyna Sznerr (premiera: 25.12.1982)
Pornografia Witolda Gombrowicza, jako Fryderyk, reżyseria: Andrzej Pawłowski (premiera 1983 r.)
Trans-Atlantyk Witolda Gombrowicza, jako Gonzalo, reżyseria: Andrzej Pawłowski (premiera 1984 r.)
Kilka scen z życia Glebowa Jurija Trifonowa, jako Wadim Glebow, reżyseria: Tomasz Zygadło (premiera: 8.10.1984)
Odwet Francisa Durbridge’a, jako Larry Campbell, reżyseria: Bogdan Augustyniak (premiera: 16.05.1985)
Wiśniowy sad Antoniego Czechowa, jako Leonid Andrejewicz Gajew, reżyseria: Janusz Warmiński (premiera 1986 r.)
Postępowanie wyjaśniające Mervyn Rutherford, jako Nadinspektor Spartan, reżyseria: Tomasz Zygadło (premiera: 26.10.1987)
Śmierć na raty czyli czapa Janusza Krasińskiego, jako Skazaniec, reżyseria: Marek Wilewski (premiera 1987 r.)
Szalbierz György Spiró, jako Bogusławski, reżyseria: Maciej Wojtyszko (premiera 1987 r.)
Hemar , reżyseria: Wojciech Młynarski , scenariusz: Wojciech Młynarski , Rudolf Gołębiowski (premiera 1987 r.)
To, co najpiękniejsze Mariana Hemara, jako Ignacy, reżyseria: Andrzej Łapicki (premiera: 18.01.1988)
Wielki Peeperkorn Tomasza Manna, jako Peter Peeperkorn, reżyseria: Tomasz Zygadło (premiera: 17.04.1989)
Paweł Pierwszy Dymitra Mereżkowskiego, jako Car Paweł, reżyseria: Krzysztof Zaleski (premiera 1989 r.)
Drzwi muszą być albo otwarte, albo zamknięte Alfreda de Musseta, jako hrabia, reżyseria: Michał Kwieciński (premiera: 15.10.1989)
Kosmos Witolda Gombrowicza, jako Leon, reżyseria: Andrzej Pawłowski (premiera 1991 r.)
Burza Williama Shakespeare’a, jako Alozo, reżyseria: Krzysztof Zaleski (premiera 1991 r.)
Śmierć komiwojażera Arthura Millera, jako Willy Loman, reżyseria: Feliks Falk (premiera 1992 r.)
Matka noc Kurta Vonneguta, jako Howard W. Campbell , reżyseria: Wojciech Adamczyk (premiera 1993 r.)
Arlekinada Terence’a Mervina Rattigana, jako Gosport, reżyseria: Stanisław Mączyński (premiera: 06.02.1993)
Czytadło Tadeusza Konwickiego, jako On, reżyseria: Robert Gliński (premiera 1994 r.)
Wszystko zależy od dziadka, autor: Iwona Ruszkowska, reżyseria Anna Minkiewicz, jako Dziadek, (premiera w 1995. 01. 21)
Zimorodek Williama Douglas-Home’a, jako sir Charles Warburton, reżyseria: Witold Skaruch (premiera: 22.02.1995)
Kupiec wenecki Williama Shakespeare’a, jako Antonio, reżyseria: Waldemar Śmigasiewicz (premiera 1996 r.)
Opętani Witolda Gombrowicza, jako doktor Hańcz, reżyseria: Andrzej Pawłowski (premiera 2000 r.)
Herbata u Stalina Ronalda Harwooda, jako Bernard Shaw , reżyseria: Tomasz Zygadło (premiera 2000 r.)
Rewizor Nikołaja Gogola, jako Naczelnik poczty, reżyseria: Krzysztof Zaleski (premiera 2002 r.)
Dowód Davida Auburna, jako Robert, reżyseria – Agnieszka Lipiec: Wróblewska (premiera 2002 r.)
Siła komiczna Alana Marian Hemar Ayckbourn'a, jako Lester, spektakl telewizyjny (premiera: 29.09.2003)
Król Edyp Sofoklesa, jako Kapłan, reżyseria: Gustaw Holoubek (premiera 2004 r.)
Demony Johna Whiting'a, jako ojciec Ambroży, reżyseria: Wojciech Adamczyk (premiera 2004 r.)
...i tyle miłości na podstawie sztuki Diabeł leśny Antoniego Czechowa, jako Iwan Orłowski, reżyseria – Andrzej Domalik (premiera 2005 r.)
Zmierzch (inne języki) Izaaka Babla, jako Ben Zcharia, reżyseria: Bogdan Michalik (premiera 2005 r.)
Zbrodnia i kara Fiodora Dostojewskiego, jako Marmieładow, reżyseria – Barbara Sass (premiera 2006 r.)
Odznaczenia i nagrody
Odznaczenia
Nagrody
Nagroda za pierwszoplanową rolę męską w filmie Kratka na XXI Festiwal Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni (1996)
Poznańskie Koziołki dla najlepszego aktora w filmie Kratka na Festiwalu Filmowym dla Dzieci w Poznaniu (1997)
Nagroda Przewodniczącego Komitetu do Spraw Radia i Telewizji za całokształt współpracy artystycznej z TVP, ze szczególnym uwzględnieniem kreacji Wokulskiego w serialu telewizyjnym Lalka (1979)
Nagroda na XXIV FPSW we Wrocławiu za rolę Fryderyka w sztuce Pornografia (powieść) , nagroda im. Aleksandra Zelwerowicza[9] oraz nagroda teatralna prezydenta miasta Warszawy (1984)
I miejsce w Złotej Piątce w plebiscycie czytelników „TeleRzeczpospolitej” w latach 1994 i 1996
Przypisy
Linki zewnętrzne
Identyfikatory zewnętrzne: