Pułk był formowany od 1 września 1941 roku w Ośrodku Zapasowym Armii w miejscowości Tockoje, jako 1 pułk rekrucki, pod dowództwem płk. Alfreda Jana Schmidta. W tej fazie organizacji pułk spełniał zadania stacji zbornej. Weryfikowano w nim ochotników i poborowych pod względem zdrowotnym, przydatności wojskowej i specjalizacji. Z jego składu wysyłano kontyngenty uzupełnień do 6 Dywizji Piechoty. W tym czasie pułk był zorganizowany w sześć batalionów po pięć kompanii każdy oraz w kompanię ckm i pluton pionierów.
4 listopada 1941 r. szef sztabu Armii Polskiej w ZSRR na podstawie rozkazu l.dz. 140 zarządził przemianowanie 1 pułku rekruckiego na 21 Pułk Piechoty, który organizowano według etatów sowieckich. Oddział wchodził w skład 7 Dywizji Piechoty. Z uwagi na zaniechanie formowania w końcu grudnia 1941 r. w Ośrodku Organizacyjnym Armii 7 Dywizji Piechoty, pułk został podporządkowany bezpośrednio dowódcy ośrodka. W dniach 17-19 stycznia 1942 r. pułk wyjechał do nowego garnizonu w miejscowości Guzar w Uzbeckiej SRR. Tam dopiero jako jeden z ostatnich od 4 lutego 1942 r. otrzymał umundurowanie brytyjskie, broni posiadał tylko znikomą ilość do celów szkoleniowych. W trakcie pobytu w nowym rejonie zakwaterowania w pułku, jak i w całym ośrodku na skutek złych warunków sanitarnych wybuchła epidemia tyfusu plamistego i licznych chorób układu pokarmowego. Wielu żołnierzy zmarło[1].
W ramach I ewakuacji 27 marca 1942 r. 21 pułk piechoty poprzez Krasnowodzk został ewakuowany do Iranu i pod koniec marca 1942 roku wszedł w skład formowanej 11 Dywizji Piechoty. W maju transportem morskim pułk został przewieziony do Palestyny i tam 31 maja 1942 r. rozwiązany, a żołnierze wraz z żołnierzami 19 pułku, utworzyli 3 Brygadę Strzelców Karpackich[2].
Organizacja pułku
Struktura organizacyjna wzorowana była na wojennych etatach dywizji piechoty Armii Czerwonej.
↑Feliks Kępa: Praca zimowa. [w:] B.I.14d [on-line]. Instytut Polski i Muzeum im. gen. Sikorskiego w Londynie, 1942-02-21. [dostęp 2024-07-15].
Bibliografia
Witold Biegański: Wojsko Polskie: krótki informator historyczny o Wojsku Polskim w latach II wojny światowej. Regularne jednostki Wojska Polskiego na Zachodzie: formowanie, działania bojowe, organizacja, metryki dywizji i brygad. T. 5. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1967.
Tadeusz Kryska-Karski, Henryk Barański: Piechota Polska 1939–1945 Zeszyt nr 13 i 14 Materiały Uzupełniające do Księgi Chwały Piechoty Polskiej. Londyn: 1973.
Zbigniew Wawer: Znowu w polskim mundurze. Armia Polska w ZSRR sierpień 1941 – marzec 1942. Warszawa: Zbigniew Wawer Frod. Film. i Międzynarodowa Szkoła Menadżerów sp.z.o.o., 2001. ISBN 83-86891-71-8.
Piotr Żaroń: Armia Polska w ZSRR, na Bliskim Wschodzie i Środkowym Wschodzie. Warszawa: Krajowa Agencja Wydawnicza, 1981.