Surhuisterveen

Surhuisterveen
Surhústerfean
Plaats in Nederland Vlag van Nederland
Surhuisterveen (Friesland)
Surhuisterveen
Situering
Provincie Vlag Friesland Friesland
Gemeente Vlag Achtkarspelen Achtkarspelen
Coördinaten 53° 11′ NB, 6° 10′ OL
Algemeen
Oppervlakte 7,58[1] km²
- land 7,57[1] km²
- water 0,01[1] km²
Inwoners
(2023-01-01)
6.100[1]
(805 inw./km²)
Woning­voorraad 2.917 woningen[1]
Overig
Postcode 9231
Woonplaats­code 3181
Belangrijke verkeersaders  
Website www.surhuisterveen.com
Detailkaart
Kaart van Surhuisterveen
Locatie in de gemeente Achtkarspelen
Foto's
Portaal  Portaalicoon   Nederland
Friesland

Surhuisterveen is een van de twaalf dorpen van de gemeente Achtkarspelen, in de Nederlandse provincie Friesland. De Friese naam is Surhústerfean, uitspraak [ətsörhüstr’fɪ.ən]?,[2] in de volksmond ook wel It Fean ([ət’fɪ.ən]?,[2] 'Het Veen'.

Het is de grootste kern qua inwoners: 6.100 op 1 januari 2023. Dat is iets meer dan Buitenpost, het hoofddorp van de gemeente, dat twaalf kilometer noordelijker ligt. Drachten ligt twaalf kilometer zuidelijker en Leeuwarden en Groningen liggen op dertig kilometer. Ten zuidoosten van Surhuisterveen begint de Lauwers.

Onder het dorp vallen ook de buurtschappen Blauwhuis, Kortwoude (klein deel) en Wildveld (deels). De Vierhuisterweg is vernoemd naar de buurtschap Vierhuizen.

Geschiedenis

Het dorp ontstond aan het einde van de zestiende eeuw, toen turfgravers en schippers hier huizen begonnen te bouwen. De naam van het dorp verwijst naar de veenkoloniale tijd en betekent letterlijk Surhuizerveen, de veengronden ten zuiden van het tegenwoordig kleinere, maar oudere Surhuizum.

Voorzieningen

In de 21e eeuw is Surhuisterveen een dorp met een sterke regiofunctie. In het dorp zijn er dan ook diverse voorzieningen te vinden, waaronder winkels en horecagelegenheden. Het dorp heeft verder onder meer een bejaardentehuis, een brandweerkazerne en een postkantoor.

Religie

Dorpskerk
Doopsgezinde kerk

Surhuisterveen kent vijf verschillende kerkelijke gemeenschappen:

Onderwijs

Het dorp beschikt over een drietal basisscholen en twee middelbare scholen, te weten:

Sport

Het centrum van Surhuisterveen in 2012

Jaarlijks vinden er twee wielerwedstrijden plaats, de Profronde en de Centrumcross. De zaterdag voorafgaand aan de Profronde wordt sinds enkele jaren[(sinds) wanneer?] de Pieter Weening Classic, een toertocht door de omgeving, gereden. Tevens werd op 16 juli 2011 de vijfentwintigste editie van de Sterkste Man van Nederland in Surhuisterveen georganiseerd,

Het dorp beschikt over een openluchtzwembad (De Wettervlecke), sportvelden (De Ketting), een sporthal (Surventohal), tennisbanen en een skate- en ijsbaan.

Verder kent het dorp de voetbalvereniging FC Surhústerfean een fusie van: 't Fean '58, VV Surhuisterveen en de gezamenlijke combinatieploeg SJO Feanstars, ook kent het dorp de korfbalvereniging It Fean.

Cultuur

Op het gebied van cultuur beschikt het dorp over één museum, te weten de Museumboerderij Ot en Sien. Tot 2014 waren er daarnaast in Surhuisterveen nog een Munt-en Penningkabinet (geopend in 1986) en een Optiekmuseum (geopend in 1996) te vinden. Ook kent het dorp een Brassband, Blaast de Bazuin.

Rijksmonumenten

Korenmolen Koartwâld

In Surhuisterveen zijn 15 rijksmonumenten te vinden. Een groot deel daarvan is huizen, maar ook kerken en een molen zijn op de lijst te vinden. Een complete lijst is te vinden in de lijst van rijksmonumenten in Surhuisterveen. De in de lokale omgeving bekendste monumenten zijn:

  • De in 1801 gebouwde doopsgezinde kerk
  • De in 1865 gebouwde pastoriewoning bij de doopsgezinde kerk
  • De in 1934 gebouwde klokkentoren in het centrum
  • De in 1864 gebouwde korenmolen Koartwâld (Bij buurtschap Kortwoude.[3])
  • De in 1685 gebouwde Hervormde kerk

Het inwoneraantal door de jaren heen

1990 1992 1994 1996 1998 2000 2002 2004 2006 2008 2009 2010 2012 2013 2014 2015 2017 2018 2019 2020 2021
5866 5867 5876 5849 5808 5730 5728 5740 5748 5757 5800 5874 5851 5820 5825 5860 5929 6016 6031 6011 6056

Bekende 'Feansters'

Openbaar vervoer

In Surhuisterveen rijden verschillende bussen van de vervoerder Qbuzz.

  • Lijn 12 (spitsstreekbus): Buitenpost - Augustinusga - Surhuizum - Surhuisterveen - Rottevalle - Drachten
  • Lijn 13 (streekbus): Drachten - Drachtstercompagnie - Houtigehage -Boelenslaan - - Surhuisterveen - Harkema - Drogeham - Kootstertille - Eestrum - Noordbergum - Quatrebras - Tietjerk - Groene Ster - Leeuwarden
  • Lijn 39 (streekbus): Groningen - Slaperstil - Aduard - Zuidhorn - Niekerk - Oldekerk - Sebaldeburen - Grootegast - Doezum - Kornhorn - Opende - Surhuisterveen
  • Lijn 133 (streekbus): Groningen - P+R Hoogkerk - Boerakker - Sebaldeburen - Grootegast - Doezum - Kornhorn - Opende - Surhuisterveen
  • Lijn 139 (schoolbus): Groningen - Hoogkerk - De Poffert - Enumatil - Niekerk - Oldekerk - Sebaldeburen - Grootegast - Doezum - Kornhorn - Opende - Surhuisterveen


Zie de categorie Surhuisterveen van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.