StudentencodexEen studentencodex is een traditioneel liedboek voor studenten, dat een onmisbaar attribuut bij cantus is. Het is de naam van het liedboek dat in 1955 voor het eerst werd uitgegeven door het Katholiek Vlaams Hoogstudenten Verbond in Leuven. Ondertussen zijn er in België meerdere 'studentencodices' of studentenliedboeken in omloop. In de juridische wereld is een codex een verzameling van wetten; vandaar ook de benaming 'Clubcodex' voor het geheel van 'wetten' voor het (Vlaamse) studentenclubleven. KVHV-StudentencodexIn Vlaanderen werden tot 2012 voornamelijk de codices van het KVHV gebruikt. Deze bestaan in twee uitgaven: een groene uitgave en een blauwe uitgave. De groene uitgave is bestemd voor de provincies Vlaams-Brabant, Antwerpen, Limburg & voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Deze Leuvense codex werd een eerste maal in deze vorm uitgegeven in 1955. Hugo van Bockstal zorgde toen voor het tekstgedeelte, Wilfried Neefs voor de financiën. De Clubcodices zelf werden in opdracht van het K.V.H.V.-Leuven opgesteld door wijlen Dr. Mon de Goeyse. De blauwe uitgave is bestemd voor de provincies Oost-Vlaanderen en West-Vlaanderen. In samenwerking met het SK Ghendt, het KVHV-Gent en het KVHV-Oostende bracht het Studentencentrum Leuven in 1993 de blauwe KVHV-codex uit. Deze werd gemaakt naar het Leuvense model voor de studenten uit Oost- en West-Vlaanderen. Deze eerste editie werd samengesteld door Jef Dauwe en Jan Veestraeten. Sinds de heruitgave van de Gentse codex door SC Ghendt en de aanvullende West-Vlaamse codex wordt deze uitgave minder gebruikt. Elk van deze uitgaves bevat drie delen. Het eerste deel wordt het korpsboek genoemd, en bevat een overzicht van de meeste studentenclubs die in bovenvermelde provincies gevestigd zijn. Het tweede deel heet clubcodex en wordt ook weleens de blauwe bladzijden genoemd. Het bevat de regels en voorschriften die het Vlaamse, traditioneel-studentikoze leven beheersen, onder andere de regels met betrekking tot het verloop van een clubavond. Het derde deel noemt men het liederboek en bevat honderden liederen in verschillende talen: Nederlands, Duits, Afrikaans, Frans, Engels en Latijn. De clubcodex en het liederenboek zijn in beide uitgaves identiek. Alleen het korpsboek verschilt. Uitgaves Groene K.V.H.V Studentencodex
In 2004 verscheen een vergelijkende studie van de liederen van de eerste tot de dertiende uitgave.[2] Uitgaves Blauwe K.V.H.V Studentencodex
Clubcodex & Liederboek (S.K. Ghendt en S.C. Ghendt)De eerste editie van de Gentse codex van het Seniorenkonvent Ghendt (SK Ghendt) kwam uit in 1935. Door onder andere financiële redenen verdween de Gentse codex begin jaren 90. De uitgave van een studentencodex in Gent werd toen in handen gegeven van het Studentencentrum Leuven, dat besloot de Leuvense KVHV-codex in te voeren, met de Gentse clubs en kringen in het korpsboek en een blauwe kaft. Sinds 2012 wordt de Gentse codex opnieuw uitgebracht door het Studentikoos Centrum Ghendt (SC Ghendt). De West-Vlaamse codex werd gevormd op basis van de Gentse codex en kwam tot stand met de hulp van SK Kortrijk en SK Zuid-Westers. De West-Vlaamse clubs beschikken in hun codex over een eigen clubgalerij en hoofdstuk met West-Vlaamse liederen. De kern van het liederboek blijft dezelfde als die van de Gentse codex zodat de paginanummers identiek zijn. Aangezien het initiatief vanuit het Gentse studentenleven groeide, zijn deze codices sinds hun invoering snel overgenomen door de Gentse clubs, vanwege de inspraak. Zo is er met oog voor detail gewerkt aan de liederteksten en werden vele ontbrekende clubs onmiddellijk en correct toegevoegd aan de galerij der Gentse clubs. De Gentse Codex kreeg al na twee maanden een verbeterde herdruk. Deze herdruk is dunner door het gebruik van speciaal papier. Op 14 februari 2013 werd een gelimiteerde luxe-uitgave van de Gentse codex uitgegeven. Deze bevat een extra katern met extra liederen, informatie over het Gentse studentenleven en kleurenfoto's. Dit in een stoffen kaft met biernagels. Hoewel deze eerst dertig euro ging kosten werd dit door het gezamenlijk drukken met de herdruk van de gewone editie verlaagd naar twintig euro. Uitgaves Clubcodex & Liederboek S.K. Ghendt
... Uitgaves Gentse Clubcodex & Liederboek
Uitgaves West-Vlaamse Clubcodex & Liederboek
Brusselse codicesCodex Studiosorum BruxellensisDe Brusselse hogescholen van de Erasmushogeschool Brussel en de Brusselse studenten van de Vrije Universiteit Brussel gebruiken een eigen versie die onder andere verwijzingen bevat naar hun antiklerikale tradities en ook een grotere verscheidenheid aan Franse liederen overgenomen van hun collega-studenten aan de ULB. Deze studentencodex is gegroeid vanuit vrijzinnige en Vlaamse studententradities. In de jaren 70 kwam er een gestructureerde organisatie, het codexfonds, tot stand onder de leiding van toenmalig PK-praeses Leo Ven. Sindsdien verloopt de uitgave van de "Codex Studiosorum Bruxellensis" gestructureerd en worden er op geregelde tijdstippen nieuwe edities verzorgd, sinds 2002 ook met tekeningen, vaak uit andere studentenliedbundels of publicaties. Vanaf 2002 kwam een samenwerking tot stand met het Brussels SeniorenKonvent, dat eenmaal een eigen codex had uitgegeven. Uitgaves
Franstalige codicesAan de zusteruniversiteit Université Libre de Bruxelles en de vrijzinnige Franstalige hogescholen in Brussel gebruikt men de Carpe Diem gepubliceerd door de Guilde Polytechnique of Les Fleurs des Mäle gepubliceerd door de Union des Anciens Etudiants de l'ULB. FlorexDe Florex is de grootste Belgische codex, gepubliceerd door de Corporatio Brabantia Bruxelliensis. De 2e editie heeft meer dan 2300 pagina's verdeeld in twee delen.
Le Carpe DiemGepubliceerd door la Guilde Polytechnique aan de ULB. Het is een Franse codex inclusief een grote selectie aan Engelse, Nederlandstalige en Duitse liederen. De recentste editie heeft meer dan 500 pagina's en was gepubliceerd in 2008. In de codex staan alle liederen die gezongen worden op cantus in de verschillende clubs en kringen aan de ULB in Brussel Les Fleurs des MâleDe Fleurs du Mâle werden voor het eerst uitgegeven in 1922 door de Cercle des Sciences aan de ULB. Sindsdien werden geregeld zangbundels gemaakt aan de ULB onder diezelfde naam maar niet noodzakelijk met dezelfde uitgever of uiterlijk. Zo hebben naast de Cercle des Sciences ook de Cercle Médecine en les Amis de la chanson Estudiantine uitgaves verzorgd van dit boekje. Uitgaves
RUCA codexIn Antwerpen werd de 'RUCA codex' uitgegeven door de KDA. De eerste uitgave verscheen in 1973. Deze liederenbundel bevatte naast tal van liedjes die ook terug te vinden zijn in de KVHV codex ook enkele niet door copyright beschermde liedjes (vaak "schunnige" parodieën). In 1999 kwam er abrupt een einde aan de codex. Door toedoen van auteursrechten werd het KDA praesidium dat jaar verplicht om afstand te doen van de liederen die ook voorkwamen in de KVHV codex. De codex werd in oktober 1999 vervangen door de KVHV codex en een Addendum (De Rode Codex). De Rode Codex bevatte alle liederen die in de oude RUCA codex stonden, maar niet in die van het KVHV. Over de jaren heen werd het liederenrepertoire van de Rode Codex gevoelig uitgebreid. De vijftiende uitgave is nog steeds te koop voor € 10. Uitgaves RUCA codex
(Addendum: Rode Codex)
Waalse CodicesIn Wallonië zijn er ook codices, zoals Le Bitu Magnifique. Le BituLe Petit BituLe Petit Bitu is een Waalse codex. Deze is voor het eerst gepubliceerd in 1980 door studenten aan de UCL. Illustraties zijn door Michel Schetter. Le Petit Bitu is vervangen door Le Bitu Magnifique. Le Bitu MagnifiqueLe Bitu Magnifique is gepubliceerd in 2001 door de Academicus Sanctae Barbae Ordo (ASBO) aan de UCL en te Namen. Hij vervangt de oudere Petit Bitu. Het woord 'Magnifique' is toegevoegd naar aanleiding van de rector aan de UCL, en refereert aan een gelijknamige zanger uit de jaren 60.
Le Chansonnier des étudiants Belges / Liederenboek der Belgische StudentenEen collectie van "800 liederen met woord en wijs", in het Frans, Nederlands, Duits, Engels en Latijn, samengesteld door Armand Thiéry, professor aan de (toen eentalig Franstalige) universiteit van Leuven, voor de katholieke, kleurdragende en naar Duits model georganiseerde studentenvereniging K.A.V. Lovania Leuven. Het werd in 1901 uitgegeven bij 'Nova et Vetera', de uitgeverij van Thiéry in Leuven. Het boek kostte in 1901 7.50 BEF & werd verkocht via J.B. Katto in de Schilderknechtstraat 52 in Brussel en via Breitkopf & Härtel in de Berg van het Hof 45 in Brussel. Buitengewone studentenliedboekenAf en toe brengen bepaalde clubs of individuen een bundel uit met liederen met een bepaald thema. De bekendste hiervan zijn de 'neukcodices' met scabreuze parodieën van gekende studenten- of volksliedjes. Uitgaves Buitengewone studentenliedboeken
Externe linksBronnen, noten en/of referenties
|