Nieuwkoop

Voor de gelijknamige buurtschap, zie Draaibrug (Boskoop).
Nieuwkoop
Gemeente in Nederland Vlag van Nederland
Locatie van de gemeente Nieuwkoop (gemeentegrenzen CBS 2016)
Situering
Provincie Vlag Zuid-Holland Zuid-Holland
Coördinaten 52° 9′ NB, 4° 48′ OL
Algemeen
Oppervlakte 91,16 km²
- land 78,05 km²
- water 13,11 km²
Inwoners
(1 januari 2024)
29.499?
(378 inw./km²)
Bestuurs­centrum Nieuwveen
Belangrijke verkeersaders N231
Politiek
Burgemeester (lijst) Robbert-Jan van Duijn
Economie
Gemiddeld inkomen (2019) € 28.800 per inwoner
Gem. WOZ-waarde (2019) € 298.000
WW-uitkeringen (2014) 29 per 1000 inw.
Overig
Postcode(s) 1428, 2421, 2431, 2432, 2435, 2441, 2461, 3651–3653
Netnummer(s) 0172, 0297
CBS-code 0569
CBS-wijkindeling zie wijken en buurten
Amsterdamse code 10728
Website www.nieuwkoop.nl
Bevolkingspiramide van de gemeente Nieuwkoop
Bevolkingspiramide (2023)
Foto's
Nieuwkoop, gezien naar het zuidoosten. Juli 2017.
Nieuwkoop, gezien naar het zuidoosten. Juli 2017.
Portaal  Portaalicoon   Nederland
Topografische gemeentekaart van Nieuwkoop
Nieuwkoop (Nieucoop) op een kaart van het Hoogheemraadschap van Rijnland uit 1611.

Nieuwkoop (uitspraak) is een plaats en gemeente in de Nederlandse provincie Zuid-Holland. De gemeente telt op 1 januari 2024 29.499 inwoners. De gemeente heeft een oppervlakte van 90,19 km² (waarvan 16,05 km² water). De gemeente Nieuwkoop ligt midden in het Groene Hart.

De gemeente Nieuwkoop fuseerde op 1 januari 2007 met Ter Aar en Liemeer waarbij de nieuwe gemeente de naam Nieuwkoop kreeg.

Geschiedenis

Er is enige onduidelijkheid over het jaar waarin Nieuwkoop is ontstaan. Aanvankelijk ging men er vanuit dat de plaats voor het eerst schriftelijk werd genoemd in 1282,[1] maar later werd een akte ontdekt van familie van graaf Floris V uit 1270.[2]

Legende en veenontginning

Volgens de legende van Nieuwkoop is de plaats ontstaan doordat een groep zigeuners in de twaalfde eeuw langstrok, en een kapot wagenwiel kreeg waarna ze besloten zich er permanent te vestigen. Dit wagenwiel is later opgenomen in het Wapen van Nieuwkoop. De eerste inwoners van Nieuwkoop waren echter geen zigeuners, maar mensen die zich er vestigden voor de veenontginning.[3] Uit deze veenontginning ontstonden aan beide kanten van de dijk een watermassa waarvan er één is drooggelegd, en de andere is veranderd in een natuurgebied dat tegenwoordig bekend staat als de Nieuwkoopse Plassen. In de drooggelegde polder groef men sloten om het weiland droog te houden, wat onbedoeld zorgde voor inklinking. Om te bepalen wie een stuk moeras mocht ontginnen, maakte men gebruik van de cope. Ieder nieuwe stuk was dus een nieuwe cope. Hieruit is de naam Nieuwkoop ontstaan.

Treinverbinding (1915-1936)

Van 1 augustus 1915 tot 1 januari 1936 lag Nieuwkoop aan de spoorlijn Uithoorn - Alphen aan den Rijn. Op het tracé van de spoorlijn werd later de provinciale weg N231 aangelegd. Het stationsgebouw uit 1915 is in 1970 gesloopt.

Kernen

In de gemeente liggen de volgende kernen:

Bezienswaardigheden

Nieuwkoopse plassen
RK kerk in Nieuwkoop

Het oudste deel van Nieuwkoop bestaat uit lintbebouwing langs de Nieuwkoopse plassen (de Polder Nieuwkoop en Noorden), een gebied waar vroeger de veengronden zijn afgegraven. Veel van de woningen ten zuidoosten van deze weg liggen op een geheel door water omgeven perceel en hebben een eigen brug naar de hoofdweg (Zuideinde-Dorpsstraat-Noordenseweg). De Nieuwkoopse plassen zijn grotendeels een natuurmonument. De nieuwere wijken van Nieuwkoop liggen ten noordwesten van de hoofdweg, in de Polder Nieuwkoop (een droogmakerij). Deze uitbreidingen stammen van na de Tweede Wereldoorlog.

Cultuur

Monumenten

De gemeente telt een aantal rijksmonumenten, gemeentelijke monumenten en oorlogsmonumenten, zie:

Kunst in de openbare ruimte

In de gemeente Nieuwkoop zijn diverse beelden, sculpturen en objecten geplaatst in de openbare ruimte, zie:

Geografie

Aangrenzende gemeenten

   Aangrenzende gemeenten   
        Vlag Uithoorn Uithoorn (NH)       Vlag De Ronde Venen De Ronde Venen (U) 
           
 Vlag Kaag en Braassem Kaag en Braassem    
           
 Vlag Alphen aan den Rijn Alphen aan den Rijn       Vlag Bodegraven-Reeuwijk Bodegraven-Reeuwijk       Vlag Woerden Woerden (U) 

Zetelverdeling gemeenteraad

De gemeenteraad van Nieuwkoop bestaat uit 21 zetels. Hieronder staat de samenstelling van de gemeenteraad sinds 1998:

Gemeenteraadszetels
Partij 1998 2002 2006 2010 2014 2018 2022
Samen Beter Nieuwkoop - - - 4 6 6 6
CDA 4 3 6 4 4 5 4
VVD 3 3 4 4 3 4 5
Natuurlijk Nieuwkoop - - - - 4* 4 3
D66 1 - - 2 3 1 2
ChristenUnie-SGP 1 1 1 1 1 1 1
MiddenPartij 3 5 8 3 -* - -
Progressief Nieuwkoop - - 2 3 -* - -
GroenLinks-PvdA 3 3 - - - - -
Totaal 15 15 21 21 21 21 21

*: Natuurlijk Nieuwkoop is een fusie van MiddenPartij en Progressief Nieuwkoop en deed in 2014 mee als MPN-PN.

Geboren

Bekende Nieuwkopers

Bekende Nederlanders die in Nieuwkoop zijn opgegroeid of hebben gewoond zijn:

Zie ook