Nationale held van Indonesië

De titel nationale held van Indonesië (Indonesisch: Pahlawan Nasional Indonesia) is een eerbewijs dat door de president van Indonesië bij decreet en postuum wordt toegekend.

Achtergrond

Abdul Muis, de eerste nationale held van Indonesië.

Het wettelijk kader voor de titel, aanvankelijk genaamd Held van de Nationale Onafhankelijkheid (Pahlawan Kemerdekaan Nasional), werd ingesteld door president Soekarno bij Presidentieel Besluit No. 241 in 1958 en voor het eerst toegekend op 30 augustus 1959 aan de schrijver/politicus Abdul Muis, die de maand daarvoor was overleden. Deze titel werd gehanteerd gedurende de rest van Soekarno's bewind. Toen Soeharto midden jaren zestig aan de macht kwam, kreeg de titel zijn huidige naam. Speciale titels op het niveau van Nationale Held zijn ook toegekend: “Held van de Revolutie” (Pahlawan Revolusi) in 1965 aan tien slachtoffers van de mislukte coup van 30 september, en Soekarno en voormalig vicepresident Mohammed Hatta kregen in 1988 de titel Held van de Proclamatie (Pahlawan Proklamasi) voor hun rol bij het uitroepen van de Indonesische onafhankelijkheid.

Nieuwe helden worden tegenwoordig jaarlijks rondom de Nationale heldendag op 10 november bekendgemaakt. Per november 2019 zijn er inmiddels 172 mannelijke en 15 vrouwelijke helden, die uit alle delen van de Indonesische archipel komen, van Atjeh in het westen tot Papoea in het oosten. Een groot deel van de nationale helden kreeg de titel voor hun rol in het streven naar Indonesische onafhankelijkheid, bijvoorbeeld als activist, politicus of strijder. Daarnaast zijn er veel nationale helden die streden tegen de Vereenigde Oostindische Compagnie of andere kolonisten, en verder politici, religieus leiders, militairen en mensen die op andere wijze hebben bijgedragen aan de Indonesische maatschappij, bijvoorbeeld in de wetenschap, onderwijs of cultuur.[1]

Criteria

De onderscheiding wordt toegekend voor acties die ofwel heldhaftig zijn – gedefinieerd als "actuele daden die voor altijd herinnerd, en als voorbeeld gezien kunnen worden door andere burgers" – of voor "buitengewone diensten aan het land en het volk". Het ministerie van Sociale Zaken geeft de volgende zeven criteria waaraan een individu moet voldoen:

  • Een Indonesisch burger die overleden is en, gedurende zijn of haar leven, een gewapende strijd leidde of een concept of product creëerde dat nuttig was voor het land;
  • De strijd voortzette gedurende zijn of haar hele leven en een prestatie leverde die uitsteeg boven alle verplichtingen;
  • Een verregaande impact had door zijn of haar acties;
  • Een hoge mate van vaderlandslievendheid heeft getoond;
  • Van respectabel karakter en goede moraal was;
  • Zich nooit aan zijn of haar vijanden overgaf; en
  • Nooit een daad verrichtte die een smet wierp op zijn of haar nalatenschap.

Lijst van nationale helden

Hieronder volgt een lijst van alle nationale helden.[1][2] De lijst is bijgewerkt tot en met het toevoegen van zes nationale helden in november 2019.[3]

Nationale helden van Indonesië
Naam Geboren Overleden Beschrijving Held sinds
Abdul Halim 1911 1988 Onafhankelijkheidsactivist en politicus, minister-president van Indonesië 2008
Abdul Halim Majalengka 1887 1962 Onafhankelijkheidsactivist en oelama, lid van BPUPK 2008
Abdul Harris Nasution 1918 2000 Generaal van de Indonesische landmacht 2002
Abdul Kadir 1771 1875 Edelman uit Melawi (West-Kalimantan) die zorgde voor economische groei en streed tegen de Nederlandse kolonisten 1999
Abdoel Kahar Moezakir 1907 1973 Eerste rector van de Islamitische Universiteit van Indonesië[3] 2019
Abdul Malik Karim Amrullah 1908 1981 Islamgeleerde en schrijver, lid van Muhammadiyah 2011
Abdul Muis 1883 1959 Politicus en schrijver 1959
Abdul Rahman Saleh 1909 1947 Pionier van de Indonesische luchtmacht 1974
Abdul Wahab Hasbullah 1888 1971 Islamgeleerde en een van de oprichters van Nadhlatul Ulama 2014
Andi Abdullah Bau Massepe 1918 1947 Boeginese edelman die vocht tegen de Nederlanders tijdens de Indonesische Onafhankelijkheidsoorlog 2005
Abdurrahman Baswedan 1908 1986 Nationalist en diplomaat die zorgde voor de erkenning van de Indonesische onafhankelijkheid door Egypte 2018
Achmad Soebardjo 1896 1978 Onafhankelijkheidsactivist en minister 2009
Adam Malik 1917 1984 Journalist en onafhankelijkheidsactivist, derde vicepresident van Indonesië 1998
Adnan Kapau Gani 1905 1968 Onafhankelijkheidsactivist en minister 2007
Nyi Ageng Serang 1752 1828 Javaanse verzetsstrijder tegen het Nederlandse koloniale bestuur 1974
Agus Salim 1884 1954 Onafhankelijkheidsactivist, politicus en moslimleider 1961
Agustinus Adisucipto 1916 1947 Pionier van de Indonesische luchtmacht 1974
Ahmad Dahlan 1868 1934 Javaans moslimleider en oprichter van Muhammadiyah 1961
Ahmad Rifa'i 1786 1870 Islamitische denker en schrijver 2004
Ahmad Yani 1922 1965 Militair bij de Indonesische landmacht, vermoord bij de Kudeta 1965
Alexander Andries Maramis 1897 1977 Onafhankelijkheidsactivist, lid van BPUPK en minister[3] 2019
Alimin 1889 1964 Onafhankelijkheidsactivist, politicus en lid van de Communistische Partij van Indonesië 1964
Amir Hamzah 1911 1946 Dichter en nationalist 1975
Andi Depu 1907 1985 Strijder en activist 2018
Antasari 1809 1862 Strijder tegen de Nederlandse kolonisten 1968
Arie Frederik Lasut 1918 1949 Geoloog en docent die door de Nederlanders werd geëxecuteerd 1969
As'ad Syamsul Arifin 1897 1990 Oelama bij Nahdlatul Ulama 2016
Bagindo Azizchan 1910 1947 Burgemeester van Padang die vocht in de Indonesische Onafhankelijkheidsoorlog 2005
Basuki Rahmat 1921 1969 Generaal, getuige van de Supersemar 1969
Bernard Wilhelm Lapian 1892 1977 Nationalist, kerkelijk leider en gouverneur van Sulawesi 2015
Teungku Chik di Tiro 1836 1891 Islamitisch leider uit Atjeh en guerrillastrijder 1973
Cilik Riwut 1918 1987 Soldaat en politicus uit Midden-Kalimantan 1998
Tjipto Mangoenkoesoemo 1886 1943 Politicus en mentor van Soekarno 1964
Tjokroaminoto 1883 1934 Politicus, leider van Sarekat Islam en mentor van Soekarno 1961
Ernest Douwes Dekker 1879 1950 Journalist en politicus die hielp bij de onafhankelijkheid van Indonesië, Indische Nederlander 1961
Depati Amir 1805 1869 Verzetsstrijder 2018
Dewi Sartika 1884 1947 Docente en oprichter van een school voor meisjes 1966
Cut Nyak Dhien 1850 1908 Verzetsstrijdster uit Atjeh 1964
Diponegoro 1785 1855 Javaanse prins en opstandeling 1973
Donald Izacus Pandjaitan 1925 1965 Generaal van de Indonesische landmacht vermoord bij de Kudeta 1965
Eddy Martadinata 1921 1966 Admiraal bij de Indonesische marine en diplomaat 1966
Fakhruddin 1890 1929 Moslimleider 1964
Fatmawati Soekarno 1923 1980 Maker van de eerste Vlag van Indonesië, vrouw van Soekarno 2000
Ferdinand Lumbantobing 1899 1962 Arts en politicus, activist voor rechten van arbeiders 1962
Frans Kaisiepo 1921 1979 Nationalist uit Papoea die hielp bij de aansluiting van Papoea bij Indonesië 1993
Gatot Mangkoepradja 1896 1968 Onafhankelijkheidsactivist en politicus 2004
Gatot Soebroto 1907 1962 Generaal bij de Indonesische landmacht 1962
Halim Perdanakusuma 1922 1947 Pionier bij de Indonesische luchtmacht 1975
Hamengkubuwono I 1717 1792 Sultan van Jogjakarta en stichter van de stad Yogyakarta 2006
Hamengkubuwono IX 1912 1988 Sultan van Jogjakarta, onafhankelijkheidsactivist en politicus; tweede vicepresident van Indonesië 1990
Harun Bin Said 1947 1968 Strijder tijdens de Konfrontasi 1968
Hasan Basri 1923 1984 Soldaat tijdens de Indonesische Onafhankelijkheidsoorlog en voorvechter van aansluiting van Kalimantan bij Indonesië 2001
Hasanuddin 1631 1670 Sultan van Gowa en strijder tegen de Nederlandse kolonisten 1973
Hasyim Asy'ari 1875 1947 Moslimleider, oprichter van Nahdlatul Ulama 1964
Hazairin 1906 1975 Onafhankelijkheidsactivist, minister en docent 1999
Herman Johannes 1912 1992 Ingenieur, minister en medeoprichter van Universitas Gadjah Mada 2009
Himayatuddin Muhammad Saidi 18e eeuw 1776 Sultan van Buton[3] 2019
Ide Anak Agung Gde Agung 1921 1999 Onafhankelijkheidsactivist en minister 2007
Idham Chalid 1921 2010 Leider van Nahdlatul Ulama, politicus 2011
Ilyas Yakoub 1903 1958 Onafhankelijkheidsactivist, politicus en guerrillastrijder 1999
Imam Bonjol 1772 1864 Islamitisch leider uit West-Sumatra die vocht in de Padri-oorlogen 1973
Radin Inten II 1834 1856 Edelman uit Lampung, verzetsstrijder tegen de Nederlandse kolonisten 1986
Iskandar Muda 1593 1636 Sultan van Atjeh 1993
Ismail Marzuki 1914 1958 Componist van volksliederen 2004
Iswahyudi 1918 1947 Pionier van de Indonesische luchtmacht 1975
Iwa Koesoemasoemantri 1899 1971 Onafhankelijkheidsactivist en politicus 2002
Izaak Huru Doko 1913 1985 Onafhankelijkheidsactivist en docent 2006
Djamin Ginting 1921 1974 Onafhankelijkheidsstrijder 2014
Janatin 1943 1968 Strijder tijdens de Konfrontasi 1968
Djatikoesoemo 1917 1992 Generaal van de Indonesische landmacht en politicus 2002
Andi Djemma 1935 1965 Onafhankelijkheidsactivist 2002
Johannes Abraham Dimara 1916 2000 Strijder uit Papoea die hielp bij de aansluiting van Papoea bij Indonesië 2010
Johannes Leimena 1905 1977 Minister van gezondheid 2010
Djoeanda Kartawidjaja 1911 1963 Politicus en minister-president van Indonesië 1963
Karel Satsuit Tubun 1928 1965 Politiebrigadier, vermoord bij de Kudeta 1965
Kartini 1879 1904 Javaanse aristocrate en voorvechtster van vrouwenrechten. 1964
Ignatius Joseph Kasimo Hendrowahyono 1900 1986 Onafhankelijkheidsactivist, leider van de Katholieke Partij 2011
Kasman Singodimedjo 1904 1982 Voorzitter van het Centraal Indonesisch Nationaal Comité (KNIP) 2018
Katamso Darmokusumo 1923 1965 Generaal bij de Indonesische landmacht, vermoord bij de Kudeta 1965
Ketut Jelantik, I Gusti I Gusti Ketut Jelantik Onbekend 1849 Balinees leider die vocht tegen de Nederlandse kolonisten 1993
Ketut Puja, I Gusti I Gusti Ketut Puja 1904 1957 Eerste gouverneur van Bali 2011
Ki Bagus Hadikusumo 1890 1954 Leider bij Muhammadiyah, onafhankelijkheidsactivist, lid van BPUPK 2015
Ki Hadjar Dewantara 1889 1959 Docent en minister, oprichter van Taman Siswa 1959
Ki Sarmidi Mangunsarkoro 1904 1957 Docent bij Boedi Oetomo en Taman Siswa, minister 2011
Kiras Bangun 1852 1942 Batak-guerrillastrijder 2005
Kusumah Atmaja 1898 1952 Eerste voorzitter van het Hooggerechshof van Indonesië 1965
La Maddukelleng 1700 1765 Edelman uit Oost-Kalimantan 1998
Lafran Pane 1922 1991 Oprichter van de islamitische studentenvereniging van Indonesië 2017
Lambertus Nicodemus Palar 1900 1981 Diplomaat 2013
John Lie 1911 1988 Schout-bij-nacht bij de Indonesische marine 2009
Mahmud Badaruddin II 1767 1852 Sultan van Palembang die vocht tegen Nederlandse en Britse kolonisten 1984
Mahmud Syah III van Johor 1760 1812 Sultan van Johor, Pahang en Riau-Lingga die vocht tegen Nederlandse kolonisten 2017
Malahayati 15e eeuw 1604 Eerste vrouwelijke admiraal ter wereld, vocht tegen Cornelis de Houtman 2017
Mangkunegara I 1725 1795 Prins uit het huis Kartasura in de derde van de Javaanse successie-oorlogen 1988
Andi Mappanyukki 1885 1967 Boeginese edelman die vocht tegen de Nederlandse kolonisten 2004
Maria Walanda Maramis 1872 1924 Voorvechtster van vrouwenrechten 1969
Martha Christina Tiahahu 1800 1818 Molukse vrijheidsstrijdster 1969
Marthen Indey 1912 1986 Nationalist en onafhankelijkheidsactivist die meewerkte aan de aansluiting van Papoea bij Indonesië 1993
Mas Isman 1924 1982 Onafhankelijkheidsstrijder 2015
Mas Mansoer 1896 1946 Islamgeleerde, leider bij Muhammadiyah 1964
Masjkur 1904 1994 Lid van BPUPK en minister[3] 2019
Mas Tirtodarmo Haryono 1924 1965 Generaal bij de Indonesische landmacht, vermoord bij de Kudeta 1965
Maskun Sumadireja 1907 1986 Onafhankelijkheidsactivist en politicus 2004
Cut Nyak Meutia 1870 1910 Verzetsstrijdster uit Atjeh 1964
Mohammad Hatta 1902 1980 Onafhankelijkheidsactivist, eerste vicepresident van Indonesië, minister-president 2012
Mohammad Husni Thamrin 1894 1941 Politicus en onafhankelijkheidsactivist 1960
Mohammad Natsir 1908 1993 Islamgeleerde en politicus, minister-president van Indonesië 2008
Teuku Muhammad Hasan 1906 1997 Onafhankelijkheidsactivist, eerste gouverneur van Sumatra 2006
Muhammad Mangundiprojo 1905 1988 Onafhankelijkheidsstrijder 2014
Mohammad Yamin 1903 1962 Dichter, politicus en onafhankelijkheidsactivist 1973
Mohammad Yasin 1920 2012 Oprichter van de Brimob (mobiele brigade) van de Indonesische politie 2015
Muhammad Zainuddin Abdul Madjid 1898 1997 Oelama 2017
Mustopo 1913 1986 Vrijheidsstrijder 2007
Muwardi 1907 1948 Arts en gevechtsleider 1964
Nani Wartabone 1907 1986 Onafhankelijkheidsactivist en politicus 2003
Ngurah Made Agung, I Gusti I Gusti Ngurah Made Agung 1876 1906 Koning van Badung, strijder tegen de Nederlandse kolonisten 2015
Ngurah Rai, I Gusti I Gusti Ngurah Rai 1917 1946 Balinees militair leider tijdens de Indonesische Onafhankelijkheidsoorlog 1975
Nuku Muhammad Amiruddin 1738 1805 Sultan van Tidore 1995
Noer Alie 1914 1992 Moslimleider en docent, soldatenleider tijdens de Indonesische Onafhankelijkheidsoorlog 2006
Teuku Nyak Arif 1899 1946 Politicus uit Atjeh en eerste gouverneur van die provincie 1974
Opu Daeng Risadju 1880 1964 Politicus, activist en verzetsstrijdster 2006
Oto Iskandar di Nata 1897 1945 Politicus en onafhankelijkheidsactivist 1973
Pajonga Daeng Ngalie 1901 1958 Lokale leider in Zuid-Sulawesi 2006
Pakubuwono VI 1807 1849 Susuhunan van Surakarta, vocht tegen de Nederlandse kolonisten 1964
Pakubuwono X 1866 1939 Susuhunan van Surakarta, zette zich in voor de Indonesische bevolking 2011
Pangeran Muhammad Noor 1901 1979 Eerste gouverneur van Kalimantan en als minister verantwoordelijk voor enkele stuwdammen 2018
Pattimura 1783 1817 Verzetsstrijder uit de Molukken 1973
Pierre Tendean 1939 1965 Soldaat bij de Indonesische landmacht, vermoord bij de Kudeta 1965
Pong Tiku 1846 1907 Edelman van Toraja, vocht tegen de Nederlandse kolonisten 2002
Raja Ali Haji 1809 1870 Historicus en dichter uit Riau 2004
Raja Haji Fisabilillah 1727 1784 Strijder uit Riau die vocht tegen de Nederlandse kolonisten 1997
Radjiman Wediodiningrat 1879 1952 Eerste voorzitter van het Indonesische parlement, de Volksvertegenwoordigingsraad (DPR) 2013
Ranggong Daeng Romo 1915 1947 Strijder tijdens de Indonesische Onafhankelijkheidsoorlog 2001
Rasuna Said 1910 1965 Nationalist en voorvechtster van vrouwenrechten 1974
Robert Wolter Monginsidi 1925 1949 Verzetsstrijder uit Makassar tijdens de Indonesische Onafhankelijkheidsoorlog 1973
Roehana Koeddoes 1884 1972 Activist voor vrouwenrechten en eerste vrouwelijke journalist van Indonesië[3] 2019
Sahardjo 1909 1963 Minister van justitie 1963
Sam Ratulangi 1890 1949 Onafhankelijkheidsactivist en politicus uit Minahasa 1961
Samanhoedi 1878 1956 Ondernemer, oprichter van Sarekat Islam 1961
Sarjito 1889 1970 Arts en hoogleraar, eerste rector van de Universitas Gadjah Mada[3] 2019
Silas Papare 1918 1978 Verzetsstrijder uit Papoea 1993
Si Singamangaraja XII 1849 1907 Batakleider en verzetsstrijder 1961
Siswondo Parman 1918 1965 Generaal bij de Indonesische landmacht, vermoord bij de Kudeta 1965
Siti Hartinah 1923 1996 Vrouw van president Soeharto, sociaal activist en oprichter van Taman Mini Indonesia Indah 1996
Siti Walidah 1872 1946 Voorvechtster van vrouwenrechten binnen de islam 1971
Slamet Rijadi 1927 1950 Brigadegeneraal bij de Indonesische landmacht die gedood werd bij een opstand op Sulawesi 2007
Soedirman 1916 1950 Militair leider van het Indonesische leger tijdens de Indonesische Onafhankelijkheidsoorlog 1964
Albertus Soegijapranata 1896 1963 Javaanse katholieke bisschop en nationalist 1963
Sugiyono Mangunwiyoto 1926 1965 Kolonel bij de Indonesische landmacht, vermoord bij de Kudeta 1965
Suharso 1912 1971 Pionier op het gebied van protheses 1973
Sukarjo Wiryopranoto 1903 1962 Onafhankelijkheidsactivist, diplomaat en politicus 1962
Soekarni 1916 1971 Onafhankelijkheidsactivist, diplomaat, en politicus 2014
Soekarno 1901 1970 Onafhankelijkheidsactivist en eerste presidenten van Indonesië 2012
Agoeng de Grote 1591 1645 Sultan van Mataram die vocht tegen de VOC 1975
Andi Sultan Daeng Radja 1894 1963 Onafhankelijkheidsactivist en politicus 2006
Supeno 1916 1949 Minister, gedood tijdens de Indonesische Onafhankelijkheidsoorlog 1970
Soepomo 1903 1958 Eerste minister van justitie, schreef mee aan de Indonesische Grondwet 1965
Soeprapto 1920 1965 Generaal bij de Indonesische landmacht, vermoord bij de Kudeta 1965
Soeprijadi 1925 1945 Soldaat die rebelleerde tegen de Japanse bezetter 1975
Surapati 1660 1706 Verzetsstrijder tegen de VOC 1975
Soeroso 1893 1981 Politicus en onafhankelijkheidsactivist 1986
Ario Soerjo 1896 1948 Gouverneur van Oost-Java tijdens de Indonesische Onafhankelijkheidsoorlog 1964
Soerjopranoto 1871 1959 Docent en voorvechter van de rechten van arbeiders 1959
Soetan Sjahrir 1909 1966 Politicus, eerste minister-president van Indonesië 1966
Soetomo 1888 1938 Docent op oprichter van Boedi Oetomo 1961
Sutomo 1920 1981 Verzetsstrijder 2008
Sutoyo Siswomiharjo 1922 1965 Generaal bij de Indonesische landmacht, vermoord bij de Kudeta 1965
Sjafruddin Prawiranegara 1911 1989 Hoofd van de noodregering na de tweede politionele actie en eerste gouverneur van Bank Indonesia 2011
Syam'un 1894 1949 Verzetsstrijder 2018
Syarif Kasim II 1893 1968 Sultan van Siak 1998
Tahi Bonar Simatupang 1920 1990 Generaal 2013
Tuanku Tambusai 1784 1882 Moslimleider uit Riau die vocht in de Padri-oorlogen 1995
Tan Malaka 1884 1949 Politicus van de Communistische Partij van Indonesië 1963
Thaha Syaifuddin 1816 1904 Sultan van Jambi die vocht tegen de Nederlandse kolonisten 1977
Tirtayasa 1631 1683 Verzetsstrijder uit Banten 1970
Tirto Adhi Soerjo 1880 1918 Journalist 2006
Teukoe Oemar 1854 1899 Verzetsstrijder uit Atjeh 1973
Oerip Soemohardjo 1893 1948 Hoge militair bij de Indonesische landmacht 1964
Wage Rudolf Supratman 1903 1938 Componsit van het volkslied "Indonesia Raya" 1971
Wahid Hasyim 1914 1953 Leider van Nahdlatul Ulama, eerste minister van godsdienst 1964
Wahidin Soedirohoesodo 1852 1917 Arts en leider van Boedi Oetomo 1973
Wilhelmus Zakaria Johannes 1895 1952 Pionier op het gebied van radiologie 1968
Yos Sudarso 1925 1962 Commandeur bij de Indonesische marine die gedood werd in de Slag bij Vlakke Hoek 1973
Yusuf Tajul Khalwati 1626 1699 Moslimleider, verzetsstrijder tegen de VOC 1995
Zainal Mustafa 1907 1944 Moslimleider die vocht tegen de Japanse bezetter 1972
Zainul Arifin 1909 1963 Politicus en verzetsstrijder 1963