NS 1500 (elektrische locomotief)

NS 1500
Loc 1501 in het Spoorwegmuseum is van de serie NS 1500 als enige in Nederland bewaard gebleven.
Loc 1501 in het Spoorwegmuseum is van de serie NS 1500 als enige in Nederland bewaard gebleven.
Aantal 6 (+ 1 plukloc)
Nummering 1501-1506
Fabrikant Gorton Locomotive Works
Bouwjaar 1954 (BR)
1970 (NL)
Uit dienst 1986
Asindeling Co'Co'
Spoorwijdte 1435 mm
Massa 100 ton
Aslast 21 ton
Lengte over buffers 18,1 m
Maximumsnelheid 130 km/h
Stroomsysteem 1500 V =
Vermogen 1932 kW
Trekkracht 200 kN
Tractiemotoren 6
Motorfabrikant Metropolitan-Vickers
Treinbeïnvloeding ATB-EG
Remsysteem Westinghouse eenleidingrem
Portaal  Portaalicoon   Verkeer & Vervoer
Engelse locomotief nr. E 27002 (NS 1506) bij de hoofdwerkplaats van de NS te Tilburg; 15 oktober 1969.
Stuurtafel
Onthulling van naamplaat Ariadne op loc 1505; 1985

De NS-locserie 1500 is een elektrische locomotief die tussen 1970 en 1986 werd ingezet door de Nederlandse Spoorwegen. Het waren tweedehands locomotieven van British Rail waar ze reden als Class EM2. Door British Rail werden ze ingezet op de Woodheadroute, de lijn Manchester - Sheffield. Deze lijn was de enige in Groot-Brittannië die geëlektrificeerd was met 1500 V gelijkspanning, waarop ook NS rijdt. Toen in 1970 het reizigersvervoer op deze lijn werd opgeheven werden ze buiten dienst gesteld en te koop aangeboden. Een deel van deze Woodheadroute is echter nog in gebruik.

In de jaren 60 waren er bij NS plannen om een serie 1400 te bouwen. Door terugloop van het goederenvervoer bleek er toen geen behoefte te bestaan aan extra locomotieven, en de 1400-serie werd nooit gebouwd.

Door spoorslag '70 en de daarmee gepaard gaande uitbreiding van treindiensten ontstond er in 1969 op korte termijn behoefte aan extra locomotieven. Besloten werd tot overname van de zeven locomotieven Class EM2 van British Rail uit 1954, die kort daarvoor buiten dienst gesteld waren. Een daarvan werd gebruikt als plukloc voor reserve-onderdelen, de overige zes werden aangepast aan de Nederlandse omstandigheden en genummerd in de serie 1500.

Door de instroom van locomotieven van de serie 1600 begin jaren 80 werden de 1500'en overbodig. Zij werden in 1986 buiten dienst gesteld. Er is één locomotief (1501) in Nederland bewaard gebleven. Deze was tot 1 juni 2020 in het bezit van de Werkgroep loc 1501 / Stichting Klassieke Locomotieven, opgericht door Haagse en Rotterdamse NS-machinisten. Sindsdien is de loc eigendom van het Spoorwegmuseum. Twee exemplaren (1502 en 1505) gingen terug naar Engeland om daar in museumcollecties te worden opgenomen. Daarvan is de 1502 in de oorspronkelijke uitvoering teruggebracht.

Locomotieven

Lijst van locomotieven serie 1500

Nummer Naam In dienst Buiten dienst Status Foto
27003 (BR)
1501 (NS)		 Diana 1954 (BR)
1970 (NL)		 1986 Het Spoorwegmuseum
27000 (BR)
1502 (NS)		 Electra 1954 (BR)
1970 (NL)		 1986 Midland Railway, Butterley Loc 27000 (Electra) bij de Midland Railway, Butterley
27004 (BR)
1503 (NS)		 Juno 1954 (BR)
1970 (NL)		 1986 Gesloopt oktober 1986 NS 1503 te Utrecht CS, juni 1972
27006 (BR)
1504 (NS)		 Pandora 1954 (BR)
1970 (NL)		 1985 Gesloopt februari 1985 Loc 1504 te Venlo
27001 (BR)
1505 (NS)		 Ariadne 1954 (BR)
1970 (NL)		 1986 Manchester Museum of Science and Industry Loc 1505 in het Manchester Museum of Science and Industry (2006)
27002 (BR)
1506 (NS)		 Aurora 1954 (BR)
1970 (NL)		 1985 Gesloopt februari 1985
27005 (BR)
Plukloc (NS)		 Minerva 1954 (BR) 1969 Gesloopt november 1969
Zie de categorie NS 1500 van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.