Methyljonon

Methyljonon
Structuurformule en molecuulmodel
Structuurformule van methyljonon
Structuurformule van methyljonon
Algemeen
Molecuul­formule C14H22O
IUPAC-naam α:5-(2,6,6-trimethylcyclohex-2-en-1-yl)4-pent-4-en-3-on
β:4-(2,6,6-trimethylcyclohex-1-en-1-yl)pent-4-en-3-on

β-iso:3-methyl-4-(2,6,6-trimethyl-1-cyclohexenyl)but-3-en-2-on
γ:4-(2,2-dimethyl-6-methyleencyclohexyl)pent-3-en-2-on
δ:3-methyl-4-(2,6,6-trimethyl-3-cyclohexen-1-yl)but-3-en-2-on

Andere namen iron, 6-methyljonon, methyl-alfa-jonon
Molmassa 206,32 g/mol
SMILES
CCC(=O)\C=C\C1C(=CCCC1(C)C)C
CAS-nummer 127-42-4
EG-nummer 204-842-1
PubChem 5371084
Wikidata Q3920656
Vergelijkbaar met jonon
Fysische eigenschappen
Aggregatie­toestand vloeibaar
Kleur lichtgeel
Dichtheid 0,93 g/cm³
Kookpunt 240 °C
Goed oplosbaar in ethanol
Slecht oplosbaar in water
Tenzij anders vermeld zijn standaardomstandigheden gebruikt (298,15 K of 25 °C, 1 bar).
Portaal  Portaalicoon   Scheikunde

6-methyljonon of iron, kortweg aangeduid als methyljonon, is een citralderivaat en structureel nauw verwant met de sesquiterpenonen. De stof is een keton met een zoete geur die onder meer in viooltjes voorkomt. Methyljonon wordt weleens in geurige zepen en parfums gebruikt. Er zijn verschillende isomeren bekend.

Isomeren

Van methyljonon zijn enkele isomeren bekend:

  • α-methyljonon of α-n-methyljonon
  • α-isomethyljonon
  • β-methyljonon of β-n-methyljonon
  • β-isomethyljonon
  • γ-methyljonon
  • δ-methyljonon

Deze stoffen komen voornamelijk in de E-vorm voor.

Synthese

Methyljonon wordt uit citral en 2-butanon bereid. Door een condensatie op lage temperatuur ontstaat er afhankelijk van welk geconcentreerd zuur wordt gebruikt, de α- of de β-vorm: zwavelzuur geeft het β-isomeer, terwijl fosforzuur α-derivaten geeft.