Lustrijk

Lustrijk
Land	Suriname
Waterlichamen	Commewijne
Produceert	Koffieboon
Beschreven op	www.surinameplantages.com

Lustrijk was een koffieplantage in het district Commewijne in Suriname. De plantage werd begin 1700 aangelegd door François Anthony de Rayneval, afkomstig uit Raineval (Picardië). De plantage lag oorspronkelijk aan de Commewijnerivier, maar door het afsnijden van een riviermeander was de plantage later gelegen aan de Hooikreek, een aftakking van de rivier. De plantage lag stroomopwaarts naast plantage Klein-Polen. Aan de overzijde van de kreek lag de plantage Schoonoord, eveneens in bezit van De Rayneval.

Geschiedenis

In 1726, na het overlijden van De Rayneval, was de plantage in 1737 in het bezit van de erfgenamen van De Rayneval. Jean David Cellier werd de volgende eigenaar nadat hij in 1735 trouwde met een dochter van De Rayneval. In de periode 1821 tot 1843 was de plantage in het bezit van de familie Wilkens. Er werkten toen ongeveer 100 slaven. Niet veel later raakte de plantage in onbruik.

Weeshuis

In 1857 werd door gouverneur Schimpf op de inmiddels verlaten plantage een landbouwkolonie opgericht in navolging van de Nederlandse Mettray. Aan alle arme protestantse wezen werd de verplichting opgelegd om zich daar te laten opnemen. Aangezien de plantage verwaarloosd was, ver van de stad lag en bovendien slecht ingepolderd en dus moerassig was, bleek het plan geen succes. Er werd slechts een gering aantal kinderen opgenomen. Toch bleef het experiment tot het vertrek van Schimpf in 1860 bestaan. Van plannen om de inrichting te verplaatsen naar Charlesburg, dicht bij Paramaribo is niets terechtgekomen.

Bronnen, noten en/of referenties

• Aa, A.J. van der (1839-1851): Historisch-geografisch woordenboek van Suriname. Gorinchem: Jacobus Noorduyn.
• Benjamins, H.D. en Snelleman, J.F. (1914-1917): Encyclopaedie van Nederlandsch West-Indië. Den Haag/Leiden: Martinus Nijhoff/E.J. Brill.
• Brown, C. (1793-1795): Surinaamsche Staatkundige Almanach. Paramaribo: Wilkens.
• Dikland, Philip: Oud archief der burgerlijke stand in Suriname.
• Hove, Okke ten & Heinrich E. Helstone & Wim Hoogbergen (2003): Surinaamse emancipatie 1863. Familienamen en Plantages. Amsterdam: Rozenberg Publishers [Bronnen voor de studie van Suriname, deel 24]. ISBN 978 90 5170 777 9
• Oudschans Dentz, Frederik (1944): De herkomst en betekenis van Surinaamse plantagenamen, in: De West-Indische Gids, jrg. 26, nr. 27, pp. 147-161.
• Oudschans Dentz, Frederik (1949): Geschiedkundige aantekeningen over het cultureel leven in Suriname, in: De West-Indische Gids, jrg. 30, nr. 31, pp. 42-50.
• Wolbers, Julien (1861): Geschiedenis van Suriname. Amsterdam: De Hoogh.
• Notariële archieven van Suriname. Den Haag: Nationaal Archief.
• Maatschappij tot Nut van 't Algemeen (1820-1930): Surinaamsche Almanak. Paramaribo.