Littenseradeel
Littenseradiel (ⓘ) (Fries: Littenseradiel (ⓘ)) was een gemeente in de Nederlandse provincie Friesland tussen 1984 en 2018. De gemeente had in 2017 10.878 inwoners en een oppervlakte van 132,60 km², waarvan 1,76 km² water. De gemeente werd na de gemeentelijke herindeling op 1 januari 1984 gevormd door de fusie van de voormalige gemeenten Baarderadeel en Hennaarderadeel. Op 26 januari 1985 werd de officiële naam gewijzigd in het Friestalige Littenseradiel. Herindeling 1984De vorming van de nieuwe gemeente Littenseradiel was onderdeel van de grote gemeentelijke herindeling in Friesland die in 1984 haar beslag kreeg en moest leiden tot gemeenten met ten minste 10.000 inwoners. Aanvankelijk had men voor deze nieuwe gemeente de naam De Greidslachte bedacht, maar daar was weinig enthousiasme voor.[1] De colleges van B&W van de twee te fuseren gemeenten schreven daarop een prijsvraag uit voor een nieuwe naam. Hieruit kwam een lijst met circa 90 namen, waaruit de colleges de voorkeur gaven aan Greidegea, Slachtelân of Littingeradeel [sic].[2] Uiteindelijk werd in de herindelingswet de nieuwe gemeente dus Littenseradeel genoemd. Nog in januari van 1984 besloot de nieuwe gemeenteraad de naam van de gemeente te 'verfriezen' tot Littenseradiel, een wijziging die een jaar later inging. Herindeling 2018In juni 2013 besloot de gemeenteraad van Littenseradiel tot opdeling van de gemeente richting de buurgemeenten Súdwest-Fryslân (15 dorpen), Leeuwarden (10 dorpen) en de nieuw te vormen gemeente in Noordwest-Friesland die uiteindelijk Waadhoeke is gaan heten (4 dorpen). Welsrijp, Baijum, Winsum en Spannum gingen naar Waadhoeke. Leeuwarden kreeg Baard, Bears, Easterlittens, Hylaard, Huins, Jellum, Jorwert, Lions, Mantgum en Weidum. De overige dorpen gingen naar Súdwest-Fryslân. De herindeling ging in per 1 januari 2018. PlaatsenDe gemeente Littenseradiel telde 29 dorpen en diverse buurtschappen. De hoofdplaats was Wommels. Sinds 1993 waren de Friese plaatsnaamaanduidingen de officiële (*). De plaatsnaamborden in de gemeente waren eentalig Fries. DorpenAantal inwoners per dorpsgebied op 1 januari 2015: Bron: Website gemeente Littenseradiel el BuurtschappenNaast de dorpen bevonden zich in de gemeente de volgende buurtschappen: GemeenteraadDe gemeenteraad van Littenseradiel bestond uit 15 zetels. Hieronder staat de samenstelling van de gemeenteraad sinds 1998:
BurgemeestersZie Lijst van burgemeesters van Littenseradeel. WaterenSinds 15 maart 2007 zijn in vrijwel alle gemeenten op het vasteland van de provincie Friesland, waaronder de gemeente Littenseradiel, de Friese namen van de oppervlaktewateren de officiële namen (*). Kanalen en slotenIn de gemeente Littenseradiel bevonden zich de volgende kanalen, sloten en diverse watergangen:
Bron: Website provincie Fryslan MonumentenIn de voormalige gemeente zijn er een aantal rijksmonumenten en oorlogsmonumenten, zie: Lijst van oorlogsmonumenten in de voormalige gemeente LittenseradielDe Nederlandse voormalige gemeente Littenseradiel heeft 9 oorlogsmonumenten. Hieronder een overzicht.
TriviaIn 2007, 2010, 2011, 2012, 2013 en 2014 is de gemeente door het Algemeen Dagblad uitgeroepen tot veiligste gemeente. Noten
Zie de categorie Littenseradiel van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.
|