Lijst van Stolpersteine in Friesland

Stolpersteine voor Levi en Hendrica Mendels in Wolvega

De lijst van Stolpersteine in Friesland geeft een overzicht van de gedenkstenen die in Friesland zijn geplaatst in het kader van het Stolpersteine-project van de Duitse beeldhouwer-kunstenaar Gunter Demnig. Op de stenen staat de naam, het geboortejaar en jaar en plaats van overlijden van het slachtoffer. Omdat het Stolpersteine-project doorloopt, kan deze lijst onvolledig zijn. In zowel Snekers als Harlingers is de aanduiding stroffelstien (letterlijk struikelsteen). Omdat het Stolpersteine-project doorloopt, kan deze lijst onvolledig zijn.

Stolpersteine

De Friese Meren

In De Friese Meren liggen drie Stolpersteine: twee in Lemmer en een in Echtenerbrug.[1]

Stolperstein	Inscriptie	Adres	Biografie
	HIER WOONDE JANTJE JACOBS GEB. 1883 GEDEPORTEERD 1942 VERMOORD 19.11.1942 AUSCHWITZ	Echtenerbrug, Duimstraat 5	Jantje Jacobs (1883-1942)
	HIER WOONDE SARAH BLOK GEB. 1876 GEDEPORTEERD 1942 VERMOORD 19.11.1942 AUSCHWITZ	Lemmer, Nieuwburen 24	Sarah Blok (1876-1942)
	HIER WOONDE JOZEPH BLOK GEB. 1878 GEDEPORTEERD 1942 VERMOORD 19.11.1942 AUSCHWITZ	Lemmer, Nieuwburen 24	Jozeph Blok (1878-1942)

Harlingen

In de gemeente Harlingen liggen 45 Stolpersteine (stroffelstienen). Zie de lijst van stroffelstiennen in Harlingen.

Heerenveen

In de gemeente Heerenveen liggen twaalf Stolpersteine. Zie de lijst van Stolpersteine in Heerenveen.

Leeuwarden

In de gemeente Leeuwarden liggen zes Stolpersteine. Zie de lijst van Stolpersteine in Leeuwarden.

Noardeast-Fryslân

In Noardeast-Fryslân liggen twee stroffelstiene. De steen in Holwerd is gelegd op initiatief van Jan van der Velde. Hij kwam op dit idee nadat Beatrix Mirosch voor de eerste keert werd genoemd bij de Nationale Herdenking. Op maandag 8 oktober 2018 heeft Demnig de steen gelegd, in aanwezigheid van wethouder Pytsje de Graaf.[2] De tweede stroffelstien van de gemeente ligt in Dokkum, gewijd aan de prediker Josef Wilhelm Bernard Cohen. Deze stroffelstien is op 14 april 2022 verplaatst naar de voormalige pastorie.[3]

Stolperstein	Inscriptie	Adres	Biografie
	HIER WOONDE JOSEF WILHELM BERNARD COHEN GEB. 1904 PREDIKANT GEARRESTEERD 22.7.1941 GEDEPORTEERD DACHAU VERMOORD 4.5.1942 SCHLOSS HARTHEIM	Dokkum, Grote of Sint-Martinuskerk	Cohen, Josef Wilhelm Bernard Josef Wilhelm Bernard Cohen (1904-1942)[4]
	HIER WOONDE BEATRIX EMMA WIJPKJEN MIROCH GEB. 1938 GEDEPORTEERD 1944 UIT WESTERBORK VERMOORD 2-8-1944 AUSCHWITZ	Holwerd, Aylvawal 7	Beatrix Emma Wijpkjen Miroch (1938-1944)[5]

Ooststellingwerf

In Ooststellingwerf liggen vier Stolpersteine in Waskemeer.[6]

Stolperstein	Inscriptie	Adres	Biografie
	HIER WOONDE HERMI VAN HASSELT GEB. 1928 GEDEPORTEERD 1943 UIT WESTERBORK VERMOORD 12.2.1943 AUSCHWITZ	Waskemeer, Meester van Hasseltweg 11	Hermi van Hasselt (1928-1943)[7]
	HIER WOONDE SIMON VAN HASSELT GEB. 1900 GEDEPORTEERD 1943 UIT WESTERBORK VERMOORD 12.2.1943 AUSCHWITZ	Waskemeer, Meester van Hasseltweg 11	Simon van Hasselt (1900-1943)[8]
	HIER WOONDE SOPHIA VAN HASSELT GEB. 1933 GEDEPORTEERD 1943 UIT WESTERBORK VERMOORD 12.2.1943 AUSCHWITZ	Waskemeer, Meester van Hasseltweg 11	Sophia van Hasselt (1933-1943)[9]
	HIER WOONDE GEERTJE VAN HASSELT-NIEWEG GEB. 1904 GEDEPORTEERD 1943 UIT WESTERBORK VERMOORD 12.2.1943 AUSCHWITZ	Waskemeer, Meester van Hasseltweg 11	Geertje van Hasselt-Nieweg (1904-1943)[10]

Opsterland

In de gemeente Opsterland liggen veertien Stolpersteine. Zie de lijst van Stolpersteine in Opsterland.

Schiermonnikoog

In Schiermonnikoog liggen vijf Stolpersteine, onthuld op 1 mei 2021.[11]

Stolperstein	Inscriptie	Adres	Biografie
	HIER WOONDE JULIUS VAN HESSEN GEB. 1875 GEDEPORTEERD 1943 SOBIBOR VERMOORD 20.3.1943	Langestreek om de Noord (in de buurt van Badweg)	Julius van Hessen (1875-1943)
	HIER WOONDE JOHANNE VAN HESSEN-DE BEER GEB. 1881 GEDEPORTEERD 1943 SOBIBOR VERMOORD 20.3.1943	Langestreek om de Noord (in de buurt van Badweg)	Johanne van Hessen-de Beer (1881-1943)
	HIER WOONDE LUDWIG KRONTHAL GEB. 1894 GEDEPORTEERD 1943 SOBIBOR VERMOORD 21.5.1943	Noorderstreek 44	Ludwig Kronthal (1894-1943)
	HIER WOONDE GITHEL G. S. KRONTHAL-MARCUS GEB. 1895 GEDEPORTEERD 1943 SOBIBOR VERMOORD 21.5.1943	Noorderstreek 44	Githel Gretchen Kronthal-Marcus (1895-1943)[12]
	HIER WOONDE MINCKEHE MARCUS GEB. 1899 GEDEPORTEERD 1943 AUSCHWITZ VERMOORD 22.10.1943	Langestreek om de Noord 19	Minckehe Marcus, ook Mina (1899-1943)[13]

Smallingerland

In de gemeente Smallingerland liggen vijftien Stolpersteine (stroffelstiennen). Zie de lijst van Stolpersteine in Smallingerland.

Súdwest-Fryslân

In de gemeente Súdwest-Fryslân liggen 25 Stolpersteine (stroffelstienen). Zie de lijst van stroffelstiennen in Súdwest-Fryslân.

Terschelling

In Terschelling liggen drie Stolpersteine.[14][15]

Stolperstein	Inscriptie	Adres	Biografie
	HIER WOONDE BENJAMIN JACOB KRÖNSTEIN GEB. 1922 GEDEPORTEERD 1942 AUSCHWITZ VERMOORD 31.3.1944	West-Terschelling, Boomstraat 1	Benjamin Jacob Krönstein, ook Bennie (1922-1944)
	HIER WOONDE SARA PAIS GEB. 1891 GEDWONGEN VERTREK 1942 AMSTERDAM OVERLEDEN 28.3.1943	West-Terschelling, Boomstraat 1	Sara Pais, ook Saartje (1891-1943)
	HIER WOONDE JUDIK SPIJER GEB. 1866 GEDEPORTEERD 1942 SOBIBOR VERMOORD 21.5.1943	West-Terschelling, Boomstraat 1	Judik Spijer, ook Saartje (1866-1943)

Tietjerksteradeel

In Tietjerksteradeel liggen drie Stolpersteine: een in Giekerk en twee in Bergum.[16][17][18]

Stolperstein	Inscriptie	Adres	Biografie
	HJIR WIE ONDERDOKT PAUL KAUFMANN BERNE 1887 FERSTOARN 7-10-1943 BURGUM	Bergum, Burgemeester Bothenius Lohmanlaan 1	Paul Kaufmann (1887-1943)[19]
	HJIR WIE ONDERDOKT KLARA KATHARINA KAUFMANN- KAUFMANN BERNE 1888 BURGUM BEFRIJD	Bergum, Burgemeester Bothenius Lohmanlaan 1	Klara Katharina Kaufmann-Kaufmann (1888-1981)
	HIER WOONDE FRANZ WAGNER GEB. 1920 GEDEPORTEERD 1942 VERMOORD 30.9.1942 AUSCHWITZ	Giekerk, Canterlandseweg 5	Franz Wagner (1920-1942)[20]

Waadhoeke

In de gemeente Waadhoeke liggen negen Stolpersteine. Zie de lijst van Stolpersteine in Waadhoeke.

Weststellingwerf

In Weststellingwerf liggen vijf Stolpersteine in Wolvega.[21]

Stolperstein	Inscriptie	Adres	Biografie
	HIER WOONDE ABRAHAM DELMONTE GEB. 1908 TOT ZELFMOORD GEDREVEN 15.5.1940 AMSTERDAM	Wolvega, Van Helomalaan 10	Abraham Delmonte (1908-1940)[22]
	HIER WOONDE EMANUEL MENDELS GEB. 1878 GEDEPORTEERD 1942 UIT WESTERBORK VERMOORD 1.1.1944 AUSCHWITZ	Wolvega, Van Helomalaan 10	Emanuel Mendels (1878-1944)
	HIER WOONDE HENDRICA MENDELS GEB.1882 VERMOORD 2.4.1943 SOBIBOR	Wolvega, Hoofdstraat West 38	Hendrica Mendels (1882-1943)[23]
	HIER WOONDE LEVI MENDELS GEB. 1885 VERMOORD 2.4.1943 SOBIBOR	Wolvega, Hoofdstraat West 38	Levi Mendels (1885-1943)
	HIER WOONDE ELSJE MENDELS- DAVIDSON GEB. 1884 GEDEPORTEERD 1943 UIT WESTERBORK VERMOORD 20.3.1943 SOBIBOR	Wolvega, Van Helomalaan 10	Elsje Mendels-Davidson (1884-1943)

Data van plaatsingen

• 20 april 2009: Súdwest-Fryslân
• 11 april 2010: Súdwest-Fryslân
• 20 augustus 2012: Harlingen
• 7 april 2014: Wolvega
• 15 april 2014: Waadhoeke
• 31 oktober 2015: Ooststellingwerf
• 5 juli 2016: Smallingerland
• 7 december 2016: Opsterland
• 20 oktober 2017: Smallingerland
• 8 oktober 2018: Noardeast-Fryslân
• 28 maart 2020: De Friese Meren
• 30 maart 2020: De Friese Meren
• 1 mei 2021: Schiermonnikoog
• 4 mei 2021: Terschelling
• 31 januari 2022: Tietjerksteradeel
• 12 april 2022: Heerenveen
• 26 november 2023: Bergum
• 15 april 2024: Leeuwarden

Zie ook

• Lijst van Nederlandse gemeenten met Stolpersteine

Bronnen, noten en/of referenties

1. Dorpsbehoud Lemsterland: Stroffelstiennen in Lemmer. Gearchiveerd op 2 december 2022.
2. Gemeente Dongeradeel 8 oktober 2018: Stroffelstien voor Beatrix Mirosch uit Holwerd (gearchiveerd)
3. : Stroffelstien voor Josef Cohen, 15 april 2022. Gearchiveerd op 5 februari 2023.
4. GLAUBE AN GERECHTIGKEIT. Gearchiveerd op 9 september 2022.
5. dongeradeel.nl: Stroffelstien voor Beatrix Miroch uit Holwerd, 8 oktober 2018
6. Traces of War: Stolpersteine Meester van Hasseltweg 11. Gearchiveerd op 1 april 2022.
7. Nieuwe Ooststellingwerver: Naam Meester Van Hasselt blijft verbonden aan onderwijs in Waskemeer^[dode link], door Egbert Voerman , 13 juli 2016
8. Joods Monument: Simon van Hasselt. Gearchiveerd op 28 maart 2023.
9. Joods Monument: Sophia van Hasselt. Gearchiveerd op 8 februari 2023.
10. Joods Monument: Geertje van Hasselt-Nieweg. Gearchiveerd op 26 maart 2023.
11. Leeuwarder Courant 8 mei 2021: Vijf Stolpersteine herinneren aan lot Joden in oorlog op Schiermonnikoog
12. Joods Monument: Githel Gretchen Kronthal-Marcus. Gearchiveerd op 14 februari 2022.
13. Joods Monument: Minckehe Marcus. Gearchiveerd op 14 februari 2022.
14. Gemeente Terschelling: Stolpersteine geplaatst op Terschelling, 4 mei 2021
15. Dagblad van het Noorden 5 mei 2021: Struikelstenen (of: Stolpersteine) op Terschelling voor vermoorde Joodse eilanders Bennie, Judik en Saartje
16. Trynwalden online: Stroffelstien onthuld in Gytsjerk, 31 januari 2022. Gearchiveerd op 6 april 2023.
17. Omrop Fryslân 26 november 2023: Eerste Friestalige Stolpersteine ooit geplaatst voor de familie Kaufmann in Burgum
18. Trouw 28 november 2023:‘Stroffelstiennen’ herinneren in het Fries aan vervolgde en vermoorde Joden
19. Joods Monument: Paul Kaufmann
20. Joods Monument: Franz Wagner
21. Gemeente Weststellingwerf 7 april 2014: Gunter Demnig legt Stolpersteine in Wolvega
22. Traces of War: Stolpersteine Van Helomalaan 10. Gearchiveerd op 30 juni 2023.
23. Stellingwerf: Gunter Demnig legt Stolpersteine in Wolvega, 7 april 2014