Koninkrijk Kroatië (middeleeuwen)

Kraljevstvo Hrvata
Regnum Croatiae et Dalmatiae
Onderdeel van het koninkrijk Hongarije (1102-1526)
 Prinsdom Pannonisch Kroatië
 Prinsdom Dalmatisch Kroatië
925 – 1102 Koninkrijk Kroatië (Habsburg) 
Kaart
ca. 925
ca. 925
Algemene gegevens
Hoofdstad Nin, Biograd na Moru, Knin, Solin
Oppervlakte 105 000 km² (medio 11e eeuw)
Talen Kroatisch, Latijn
Religie(s) Christendom later Rooms-katholiek

Geschiedenis van Kroatië
Vroege Geschiedenis
Voor de Kroaten
Origine van de Kroaten
Middeleeuwen
Middeleeuwse Kroatische Staat
Koninkrijk Kroatië
Habsburgse tijd
20e eeuw
Koninkrijk Joegoslavië (Banovina van Kroatië)
Onafhankelijke Staat Kroatië
Socialistische Republiek Kroatië
Modern Kroatië
Onafhankelijkheidsoorlog
Republiek Kroatië
Portaal  Portaalicoon  Kroatië
Portaal  Portaalicoon  Geschiedenis

Het koninkrijk Kroatië was een middeleeuws koninkrijk in Europa (925-1102)

Ontstaan

Tijdens de Grote Volksverhuizing vestigden de Kroaten, een Slavisch volk zich in Galicië (het noordwesten van de Oekraïne en het zuiden van Polen). Ze hadden Alaanse invloeden. Vandaar dat hun land, volgens de oude Iraanse gebruiken, opgedeeld werd in Zupa's. Deze waren opgedeeld per familiegroep met een familiecentrum of domena of demana in het Iraans. Samen met de Avaren en de Bulgaren emigreerden ze in de loop van de 7e eeuw n. Ch. naar de Balkan en het huidige Hongarije. De verschillende partijen zullen door de Byzantijnse keizer meermaals tegen elkaar worden uitgespeeld.

In 804 kwam er eind aan het Avaarse Rijk en werd het onder Karel de Grote en de Bulgaarse khan Kroem verdeeld, met de Donau als grens. In 845 werd het hertogdom Kroatië gesticht door hertog Trpimir en in 925, onder leiding van koning Tomislav, werd Kroatië een koninkrijk. Na de dood van Petar Svacic (de laatste Kroatische koning) in 1102 sloot Kroatië een verbond met Hongarije.

Het toetreden tot de personele unie van Kroatië met Hongarije, waardoor Kroatië onderdeel werd van de landen van de Heilige Hongaarse Stefanskroon, had belangrijke consequenties.

Unie met Hongarije

Het land werd geregeerd door een ban in de naam van de koning. Tot 1225 regeerde één enkele ban over heel Kroatië. Daarna kwam er een ban voor Slavonië en een voor Kroatië en Dalmatië samen. In 1476 was er weer één ban.

Feodalisme

De koning introduceerde een variant van het feodalisme. In ruil voor loyaliteit en steun tegen buitenlandse dreigingen kregen de edelen grote stukken land. Hierdoor kregen de Kroaten meer economische en militaire macht wat uiteindelijk resulteerde in het verzwakken van het Hongaarse koninkrijk. In deze periode werden ook de tempeliers en de hospitaalridders machtig in Kroatië.

In latere tijden probeerde de koning de vroegere macht te herstellen door verschillende privileges te verlenen aan bepaalde steden en van hen koninklijke vrijsteden te maken, naar het voorbeeld van de vrijsteden in het Heilige Roomse Rijk. Deze steden werden beschermd tegen de feodale landheren in ruil voor hun steun aan de koning.

Het gebied kwam ook nog onder de invloed van het huis Anjou te staan maar de Hongaarse macht werd in 1358 hersteld in het Verdrag van Zadar. In 1409 werd een deel van Dalmatië verkocht aan de republiek Venetië.

Ottomaanse oorlogen

Na de Turkse invasie in Europa werd Kroatië opnieuw een grensgebied tussen twee grootmachten. In 1493 verloor het aanzienlijk grondgebied aan het Ottomaanse Rijk.

De slag bij Mohács in 1526 was een cruciaal punt in de geschiedenis toen de Hongaarse koning Lodewijk II bij deze slag om het leven kwam en de Ottomanen nog meer invloed kregen.

Bronnen