Kapjesvingermos-associatie

Kapjesvingermos-associatie
De associatie op meidoorntakken
De associatie op meidoorntakken
Syntaxonomische indeling
Klasse:Orthotricho-Physcietea
(klasse van haarmutsen en vingermossen)
Orde:Physcietalia
(vingermos-orde)
Verbond:Xanthorion parietinae
(verbond van groot dooiermos)
Associatie
Physcietum adscendentis
Frey & Ochsner 1926
Afbeeldingen op Wikimedia Commons Wikimedia Commons

De kapjesvingermos-associatie (Physcietum adscendentis) is een associatie uit het verbond van groot dooiermos (Xanthorion parietinae). De associatie omvat eutrafente tot hypertafente microvegetatie waarin grijze en gele, blad- en korstvormige lichenen aspectbepalend optreden.

Naamgeving en codering

Synoniemen
Xanthorietum parietinae Felföly 1941

De wetenschappelijke naam Physcietum adscendentis is afgeleid van de botanische naam van kapjesvingermos (Physcia adscendens).

Fysiognomie

Qua fysiognomie is de kapjesvingermos-associatie veelal vrij goed herkenbaar. Het vegetatieaspect wordt in hoge mate gevormd door een patroon van (goud)gele en (zilver)grijze, korst- en bladvormige lichenen.[1]

Symmorfologisch is de associatie meestal vrij eenvoudig. De vegetatiestructuur wordt uitsluitend gevormd door een dominante moslaag waarin korstvormige en bladvormige lichenen samen de structuurbepalend bepalen.

Ecologie

De kapjesvingermos-associatie ontwikkelt zich op zeer goed belichte tot halfbeschaduwde, basenrijke, eutrofe tot hypertrofe standplaatsen. Het meest vestigt de gemeenschap zich als als epifytische vegetatie op houtige delen van bomen en struiken. Echter komt de associatie ook veelvuldig voor op steen en zelfs metaal, verf en kunststof. Niet-epifytische vormen van de associatie duiden vrijwel altijd op eutrofiëring. Naast stikstofdepositie van de landbouw of van verkeer is op veel standplaatsen van de associatie sprake van guanotrofie. Terrestrisch komt de gemeenschap niet voor.

De associatie vormt een belangrijk microhabitat voor de korstmosparasieten Illosporiopsis christiansenii en Lichenochora physciicola.

Vegetatiezonering

In de vegetatiezonering komt de kapjesvingermos-associatie als microgemeenschap voor in allerlei gemeenschappen waar open, lichte, eutrafente standplaatsen aanwezig zijn. Van nature is de associatie aanwezig op bomen in bosranden van het verbond van els en vogelkers en de klasse van wilgenvloedbossen en -struwelen.

Verspreiding

Het volledige verspreidingsgebied van de sinaasappelkorst-associatie op Aarde is (nog) niet bekend. In Nederland en Vlaanderen komt is de associatie zeer algemeen.

Diagnostische taxa

In de onderstaande synoptische tabel staan de belangrijkste diagnostische taxa voor de kapjesvingermos-associatie.

Kentaxon Triviale naam Botanische naam Opmerking
kV kapjesvingermos Physcia adscendens
kV heksenvingermos Physcia tenella
kV poedergeelkorst Candelariella reflexa
kV groot dooiermos Xanthoria parietina
kV rond schaduwmos Phaeophyscia orbicularis
lobjesvingermos Physcia tribacia
witkopvingermos Physcia tribacioides
bg gewoon schildmos Parmelia sulcata

Fotogalerij

Zie ook

Zie de categorie Physcietum adscendentis van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.