Joseph Kosma (eigenlijk: József Kozma ) (Boedapest , 22 oktober 1905 - La Roche-Guyon , 7 augustus 1969 ) was een Frans -Hongaarse (film)componist en dirigent .
Levensloop
Joseph Kosma werd geboren uit Joodse ouders in Boedapest. Zijn ouders waren leraren in schrijfmachineschrijven en stenografie . Joseph begon op vijfjarige leeftijd met pianospelen en kreeg later muziekles. Na zijn opleiding op het Franz-Josef gymnasium te hebben voltooid studeerde hij aan de Franz Liszt Muziekacademie in Boedapest bij onder anderen Siklos Albert en Leo Weiner en behaalde zijn diploma's in compositie en orkestdirectie . Tussen 1926 en 1928 werkte hij als correpetitor en tweede dirigent aan de Hongaarse Opera in Boedapest. Hij verwierf een beurs om verder te studeren aan de Deutsche Staatsoper . In Berlijn gekomen sloot hij zich aan bij het toneelgezelschap van Bertolt Brecht en raakte bevriend met de componisten Hanns Eisler en Kurt Weill , die hem ook beïnvloedden. In de Duitse hoofdstad ontmoette hij toen ook Lilli Apel , met wie hij later zou trouwen.
Het graf van Kosma op de Kosma en zijn vrouw verhuisden in 1933 naar Parijs. Daar raakte Kosma bevriend met Jacques Prévert , die hem op zijn beurt introduceerde bij andere kunstenaars, schrijvers en regisseurs waaronder Jean Renoir en Marcel Carné . Gedurende de Duitse bezetting van Frankrijk in de Tweede Wereldoorlog dook Kosma onder en kon hij niet onder zijn eigen naam werken. Desondanks slaagde Prévert erin Kosma muziek te laten maken voor enkele films, waarbij andere componisten zijn werk met hun naam ondertekenden. Tot deze films behoren Les Visiteurs du soir Les Enfants du paradis
Tot zijn belangrijkste werk wordt ook de filmmuziek van La Grande Illusion La Règle du jeu Paroles , werd door Kosma op muziek gezet. Kosma is het meest bekend geworden als componist van het chanson Les feuilles mortes "Autumn Leaves” , oorspronkelijk geschreven voor de opera Le Rendez-vous die verfilmd werd onder de titel Les Portes de la nuit
In 1949 werd hij in Frankrijk genaturaliseerd. In 1956 ontving hij een Grand Prix du Disque voor zijn chanson Inventaire .
Kosma overleed op 63-jarige leeftijd in La Roche-Guyon op 7 augustus 1969 en ligt begraven op het cimetière de Montmartre in Parijs .
Composities
Werken voor orkest
1934 :- Tous les jours - reportage musicale , suite voor klein orkest, op. 111946 :- Baptiste , suite voor orkest uit het ballet1947 :- Les portes de la nuit , symfonische suite voor orkest uit de gelijknamige filmBurlesque pièce concertante , voor dwarsfluit, fagot en orkestConcert , voor piano en orkestConcertino , voor klarinet en orkest
Depart
Plainte
Evasion Fantaisie concertante Suite de danses d'après le ballet "Le proscrit" , voor orkest
Werken voor harmonieorkest
Baptiste , fantasie en diabolische dans - bewerkt door Floyd E. Werle Les feuilles mortes , voor zangstem (of solo-instrument) en harmonieorkest - bewerkt door John Glenesk Mortimer
Muziektheater
Operettes
Balletten
Voltooid in
titel
aktes
première
libretto
choreografie
1945
Le rendez-vous
3 taferelen
15 juni 1945 , Parijs, Théâtre Sarah Bernhardt
Jacques Prévert
Roland Petit
1946
Baptiste
6 taferelen
1946 , Parijs, Marigny
Jacques Prévert
1948
L’écuyère
4 taferelen
21 februari 1948 , Parijs, Salle Pleyel
Constantin Népo ,Franz Kafka
Serge Lifar
1952
Le pierrot de Montmartre
24 juni 1952 , Parijs, Théâtre Sarah Bernhardt
Marcel Marceau , pseudoniem van Marcel Mangel,Adolphe Léon Willette
Marcel Marceau
1953
Un soir aux funambules
1953 , Parijs, Théâtre Sarah Bernhardt
Marcel Marceau
1958
Hôtel de l'Espérance
1 akte
Francis Carco
1959
Paris qui rit, Paris qui pleure
1959 , Parijs, Théâtre des Champs-Elysées
Marcel Marceau
1963
Le proscrit
2 taferelen,
1963 , Nice , Opéra
George Skibine , naar Aleksandr Poesjkin
Toneelmuziek
1929 :- Jeu de cirque : piece pour enfants , op. 10 - tekst: Adolphe Hauert 1952 :- Jésus la caille , in 5 taferelen, - tekst: Francis Carco - première: 4 maart 1952 , Parijs, Théatre Gramont
Oratorium
Vocale muziek
Cantates
Ballade de celui qui chanta dans les Supplices , Cantate voor solisten, gemengd koor en orkest - tekst: Louis Aragon
Werken voor koor
Liederen
1937 :- L'enfance , voor zangstem en piano - tekst: Jacques Prévert1945 :- Les feuilles mortes , voor zangstem en ensemble/orkest - tekst: Jacques Prévert1946 :- Deux escargots s'en vont à l'enterrement , voor zangstem en piano - tekst: Jacques Prévert1946 :- Les enfants qui s'aiment , voor zangstem en piano - tekst: Jacques Prévert1947 :- Barbara , voor zangstem en piano - tekst: Jacques Prévert1947 :- Le Temps d'y croire , voor zangstem en piano - tekst: Michel Vaucaire 1949 :- La Fourmi , 3 liederen voor zangstem en piano - tekst: Robert Desnos1949 :- Rue des Blancs-Manteaux , voor zangstem en piano - tekst: Jean-Paul Sartre 1949 :- Si tu t'imagines , voor zangstem en piano - tekst: Raymond Queneau 1951 :- Les Enfants de la commune , voor zangstem en piano - tekst: Henri Bassis1952 :- Le Bonheur n'aime pas la nuit , wals voor zangstem en piano - tekst: Max Lanjean 1953 :- Le chanson du geôlier , voor zangstem en piano - tekst: Stéphane Chapelier 1954 :- Attente , voor zangstem en piano - tekst: Jean Anouilh 1954 :- Oncle Bill , voor zangstem en piano - tekst: Hubert Ithier 1954 :- Air poétique , voor zangstem en piano - tekst: Raymond Queneau 1955 :- Bonjour Paris , voor zangstem en piano - tekst: Francis Carco 1955 :- Le Ciel de chez moi , voor zangstem en piano - tekst: René Barjavel 1958 :- Un certain Monsieur Jo , voor zangstem en piano - tekst: René Jolivet 1967 :- La ménagerie de Tristan , voor zangstem en piano - tekst: Robert Desnos
Grenouille aux souliers percés
Le chat qui ne ressemble a rien
L'oiseau du colorado
Le poisson sans souci
L'araignée a moustaches 1967 :- Le parterre d'Hyacinthe , voor zangstem en piano - tekst: Robert Desnos
L'arbre qui boit du vin
La dame pavot nouvelle épousée
La rose a voix de soprano A la belle étoile , voor zangstem en piano - tekst: Jacques PrévertBerceuse paternelle , voor zangstem en piano - tekst: Jacques PrévertCelui qui part pour la guerre , voor zangstem en piano - tekst: GuillevicChanson dans le sang , voor zangstem en piano - tekst: Jacques PrévertChanson du mois de mai , voor zangstem en piano - tekst: Jacques PrévertChanson pour les enfants l'hiver , voor zangstem en orkest - tekst: Stéphane ChapelierChanson de l'oiseleur , voor zangstem en orkest - tekst: Stéphane ChapelierChants du ghetto Dans ma maison , voor zangstem en piano - tekst: Jacques PrévertDanse des automates Déjeuner du matin , voor zangstem en piano - tekst: Jacques PrévertEn sortant de l'école , voor zangstem en piano - tekst: Jacques PrévertEt puis après , voor zangstem en piano - tekst: Jacques PrévertFamiliale , voor zangstem en piano - tekst: Jacques PrévertFaut pas m'en vouloir Fête foraine , voor zangstem en piano - tekst: Jacques PrévertGuitare solaire , voor zangstem en piano - tekst: Jean-Marie Croufer Il pleut , voor zangstem en piano - tekst: Raymond QueneauInventaire , voor zangstem en piano - tekst: Jacques PrévertJe ne veux que tes yeux Jésus la caille , voor zangstem en piano - tekst: Francis CarcoL' hymne à la résistence La belle jambe , voor zangstem en piano - tekst: Louis AragonLa grasse matinée , voor zangstem en piano - tekst: Jacques PrévertLa pêche à la baleine , voor zangstem en piano - tekst: Jacques PrévertLa petite chèvre , voor zangstem en piano - tekst: Jean-Marie CrouferLa robe , voor zangstem en piano - tekst: Georges Neveux Le cauchemar du chauffeur de taxi , voor zangstem en piano - tekst: Jacques PrévertLe gardien du phare aime beaucoup trop les oiseaux , voor zangstem en piano - tekst: Jacques PrévertLe Jardin , voor zangstem en piano - tekst: Jacques PrévertLe jour et la nuit Le merveilleux poème Le Message , voor zangstem en piano - tekst: Jacques PrévertLes soutiers Lueur dans la nuit Page d'écriture , voor zangstem en ensemble/orkest - tekst: Jacques PrévertParis at night , voor zangstem en ensemble/orkest - tekst: Jacques PrévertRondel , voor zangstem en piano - tekst: Charles d'Orléans Rue de Seine Sans coup férir
Kamermuziek
1952 :- Cinq chansons populaires du Languedoc , suite voor viool en piano1963 :- Trois Mouvements , voor dwarsfluit en piano1964 :- Divertissement , voor dwarsfluit, klarinet, fagot en piano1966 :- Duo , voor contrabas en piano1951 :- Sonatine , voor viool en piano
Werken voor piano
1935 :- Chants du ghetto , suite1940 :- Sonate 1947 :- Suite languedocienne
Le père Barbe-Buse
Ces maudites montagnes
Savez-vous ce quil est un ...?
Danse
Le rossignolet
Querelle de famille
Publicaties
Essais sur la musique , Paris, Éditions de la Nouvelle critique, 1959. 217 p.
Bibliografie
Maurice Fleuret: Joseph Kosma, 1905-1969 : un homme, un musicien , in: La revue musicale, 412, 413, 414, 415, Paris: Richard-Masse, 1989. 293 p.
Jean-Louis Passek: Dictionnaire du cinéma français , Paris, Larousse, 1987. pp. 257-258
Marie Kosma-Merlin: Les canuts 1831, la musique est aussi une aventure : extraits des carnets de Kosma , Paris: Les Amis de J. Kosma, 1982. 24 p.
Alain Lacombe, Claude Rocle: La musique du film , Edition Francis Vandevelde, 1979.
Externe links
Bronnen, noten en/of referenties
