Gladde kogelzwam

Gladde kogelzwam
Gladde kogelzwam op hazelaar
Taxonomische indeling
Rijk:Fungi (Schimmels)
Stam:Ascomycota
Onderstam:Pezizomycotina
Klasse:Sordariomycetes
Onderklasse:Xylariomycetidae
Orde:Xylariales
Familie:Xylariaceae
Geslacht:Hypoxylon
Soort
Hypoxylon fuscum
(Pers.) Fr. (1849 [1])
Gladde kogelzwam met sporenzakjes op hazelaar
Afbeeldingen op Wikimedia Commons Wikimedia Commons
Portaal  Portaalicoon   Biologie
Schimmels

De gladde kogelzwam (Hypoxylon fuscum) is een zakjeszwam die behoort tot de familie Xylariaceae. Hij komt voor op juist afgestorven takken van els (Alnus) en Corylus. Buiten Nederland is hij ook waargenomen op ander loofhout.

Kenmerken

Uiterlijke kenmerken

Het vruchtlichaam is kussenvormig, glad, roodbruine, heeft onopvallende papillen en een diameter van 4 tot 6 mm. Het stroma is hard. De binnenkant (endostoma) is donker paarsachtig zwart tot zwart getint.

Microscopische kenmerken

Op de vruchtlichamen (Stromata) worden paarsachtige sporenzakjes met ascosporen in perithecia gevormd. De asci zijn 8-sporig, 105-107 µm lang en 7-10 (-13) µm breed. Het gedeelte waar sporen worden geproduceerd is 65–108 µm lang. Ascosporen liggen in asci in één rij (zelden in twee rijen). De ascosporen zijn boonvormig, bruin tot donkerbruin en meten 11-16 × 5-8 µm groot.[2] Hyfen 35-90 µm lang, vrij dikwandig, apicaal schijfvormig aanhangsel 0,8-1,5 µm hoog en 2,8-3,5 µm in diameter, blauw kleurend in jodium.

Verspreiding

In Nederland komt hij vrij algemeen voor. Hij staat niet op rode lijst en is niet bedreigd.[3]

Vergelijkbare soorten

Macroscopisch en microscopisch vergelijkbaar is Hypoxylon porphyreum. Deze soort is boreaal verspreid, beperkt tot eiken (Quercus) en bovendien zijn de sporen van deze soort slechts 4 tot 5 micrometer breed.

Afbeeldingen

  • Sporenzakjes met ascosporen
    Sporenzakjes met ascosporen
  • Dwarsdoorsnede vruchtlichaam
    Dwarsdoorsnede vruchtlichaam
  • Gladde kogelzwam
    Gladde kogelzwam
Zie de categorie Hypoxylon fuscum van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.
  • (en) Hypoxylon fuscum