Economische Commissie voor Latijns-Amerika en het Caribisch Gebied
De Economische Commissie voor Latijns-Amerika en het Caraïbisch gebied (Engels: United Nations Economic Commission for Latin America and the Caribbean, ECLAC; Spaans: Comisión Económica para América Latina y el Caribe, CEPAL; Portugees: Comissão Econômica para a América Latina e o Caribe, CEPAL) is een regionale commissie van de Verenigde Naties, opgericht om economische en sociale ontwikkeling van de regio te bevorderen.[1] De commissie heeft een permanent secretariaat dat zich toelegt op economisch en sociaal beleidsonderzoek als basis voor internationale samenwerking. De CEPAL wordt gezien als de bakermat van het importsubstitutie-beleid van Latijns-Amerika in de jaren 50 en 60. In recentere jaren richten de beleidsvoorstellen van de CEPAL zich op het bereiken van de Milleniumdoelstellingen met nadruk op sociale gelijkheid. Het secretariaat is gehuisvest in een monumentaal gebouw dat gezien wordt als het beste voorbeeld in Chili van het nieuwe bouwen. De term CEPAL kan duiden op de commissie, het secretariaat en het gebouw. OntstaanRegionale commissies van de Verenigde NatiesIn 1946, op aanraden van de "Tijdelijke subcommissie voor herstel van (door oorlog) verwoestte gebieden", gaf de Algemene Vergadering opdracht aan de Economische en Sociale Raad (ECOSOC) om twee regionale commissies in het leven te roepen: een voor Europa en een andere voor Azië en het verre Oosten.[2] De ECOSOC gaf in 1947 gevolg aan deze opdracht. Latijns-Amerika had destijds een grote invloed in de Algemene Vergadering want 20 van de 51 lidstaten waren uit deze regio. Onder aanvoering van de Chileense diplomaat Hernán Santa Cruz bepleitten de afgevaardigden van dit subcontinent dat het eveneens een regionale commissie nodig had om economische ontwikkeling te bevorderen, net zoals Europa en Azië regionale commissies nodig hadden om herstel van de verwoestingen na de oorlog te bevorderen.[3] In 1947 gaf de Algemene Vergadering de instructie aan ECOSOC om een derde regionale commissie in het leven te roepen, en wel voor Latijns-Amerika. Later, naarmate het onafhankelijkheidsproces vorderde, werden ook regionale commissies voor Afrika en West-Azië opgericht. Oprichting van de regionale commissie voor Latijns-AmerikaIn februari 1948 nam ECOSOC de resolutie 106(6) aan waarin de Economische Commissie voor Latijns-Amerika gecreëerd werd. De eerste zitting van de commissie vond plaats van 7 tot 25 juni 1948 in Santiago. Twintig Latijns-Amerikaanse landen plus de Verenigde Staten, Frankrijk, het Verenigd Koninkrijk en Nederland waren vertegenwoordigd, in de meeste gevallen door hun ambassadeur in Chili.[4] Er werd een reglement opgesteld voor de commissie en een werkprogramma voor het Secretariaat. CommissieLidstatenHet aantal lidstaten van de commissie groeide gestaag van de oorspronkelijke 25 in 1948 tot 60 in 2021. Resolutie 1984/67 van de ECOSOC breidde het actieterrein van de CEPAL uit tot het Caraïbisch gebied, en veranderde haar naam in de Economische Commissie voor Latijns-Amerika en het Caraïbisch gebied.[1] De commissie heeft 14 geassocieerde leden, niet-onafhankelijke gebieden die toestemming hebben om deel te nemen aan de zittingen. Uit hoofde van het lidmaatschap van de CEPAL kunnen deze niet-onafhankelijke gebieden, waaronder Aruba, Curaçao en Sint-Maarten, ook deelnemen aan andere internationale bijeenkomsten, zoals topconferenties georganiseerd door ECOSOC.[5]
Subsidiaire intergouvernementele organenDe commissie heeft in de loop van de tijd een aantal intergouvernementele organen in het leven geroepen. Deze organen rapporteren aan de CEPAL over hun activiteiten.[6]
ZittingenDe commissie kwam van 1948 tot en met 1951 jaarlijks bijeen. Vanaf 1951 komt de commissie eens in de twee jaar bijeen. De 25e zitting werd gehouden van 12 tot 15 mei 1998 in Oranjestad. De 38e zitting van de commissie, van 26 tot 28 oktober 2020, werd online georganiseerd.[7] De 39e zitting van de commissie vond plaats in het Centro Cultural Kirchner in Buenos Aires van 24 tot 26 oktober 2022.[8] SecretariaatUitvoerend secretarissen
VestigingenHet hoofdkantoor van het secretariaat is gevestigd in Santiago. Er zijn twee subregionale hoofdkantoren: een in Mexico-Stad voor Centraal-Amerika en een in Port of Spain voor het Caraïbisch gebied. Het secretariaat heeft nationale kantoren in Bogota, Brasilia, Buenos Aires en Montevideo. CEPAL heeft ook een kantoor in Washington D.C. voor liaison met aldaar gevestigde internationale organisaties. AfdelingenHet secretariaat heeft de volgende onderzoeksafdelingen:
Naast de onderzoeksafdelingen heeft het secretariaat ook een aantal ondersteunende afdelingen, waaronder:
Ideologie en beleidDe Economische Studie van Latijns-Amerika in 1948: het ManifestoIn december 1948 begon het Secretariaat van de CEPAL met haar activiteiten. De eerste grote taak was het doen van een economische studie van Latijns Amerika. De Argentijnse econoom Raúl Prebisch werd ingehuurd om de inleiding te schrijven en de studie te presenteren tijdens de tweede zitting van de Commissie. Deze inleiding, apart gepubliceerd onder de titel De economische ontwikkeling van Latijns-Amerika en enkele van haar belangrijkste problemen, zette de toon en werd het Latijns-Amerikaanse Manifesto genoemd.[12] Deviezen-schaarste was het knelpunt voor ontwikkeling omdat commodity-exporterende perifere gebieden zoals Latijns-Amerika hun ruilvoet op de lange termijn hadden zien verslechteren.[13] Importsubstitutie en regionale integratieVanwege de originaliteit en de aantrekkingskracht van de ideeën van Prebisch werd de CEPAL in de jaren 50 en 60 een ontmoetingsplaats van economen en sociologen van binnen en buiten het continent.[14] De analyses van de CEPAL vormden de theoretische onderbouwing voor het beleid van Importsubstitutie (ISI), het hanteren van invoertarieven en directe overheidsinvesteringen om industrialisatie te bewerkstelligen. Evenzo werd de noodzaak van een agrarische hervorming in de regio onderbouwd. Dit beleid moest volgens de CEPAL uitgevoerd worden in het kader van een gemeenschappelijke Latijns-Amerikaanse markt.[15] Politieke veranderingen vanaf midden-jaren '60 zoals de opkomst van militaire dictaturen in Latijns-Amerika verhinderden de realisatie van een gemeenschappelijke markt. Economische veranderingen vanaf de jaren '70 zoals de oliecrisis en de petrodollars die Latijns-Amerika overspoelden in haar nasleep, leidden tot inflatie en groei van de buitenlandse schuld.[16] Hervormingen en groeiIn de jaren tachtig paste de CEPAL haar visie aan, eerst met Iglesias en vervolgens met González en Rosenthal aan het roer, vanwege de Latijns-Amerikaanse schuldencrisis. Het herstel van macro-economische evenwichten om interne economische groei te bereiken werd benadrukt als reactie op de schuldenproblematiek. Latijns-Amerika ontmantelde het protectionisme vanaf 1982. De CEPAL paste onder leiding van Rosenthal haar beleidsvisie aan en erkende het belang van open internationale markten. In de nieuwe visie werd de nadruk gelegd op technologische vooruitgang, diversificatie van de productie- en exportstructuur en sociale gelijkheid.[17] Technologische innovatie en sociale gelijkheidIn de 21e eeuw staan de beleidsvoorstellen van de CEPAL met name in het kader van de Milleniumdoelstellingen waarin sociale gelijkheid en duurzame ontwikkeling voorwaarden zijn voor economische groei.[18] In de visie van de CEPAL is technologische vooruitgang en productiviteitsgroei de enige manier om deze doelstellingen te combineren. CEPAL-leerstellingen in perspectiefHet gedachtegoed van CEPAL is heterodox en behoort tot de school van economisch denken die structuralisme wordt genoemd.[19] Het komt voort uit een vorm van Latijns-Amerikaans keynesianisme, maar is ook geïnspireerd door Schumpeter en het Amerikaanse institutionalisme. Van oorsprong is het hanteren van een centrum-periferie model kenmerkend voor de CEPAL-analyse. Vaak wordt het werk van de CEPAL daarom gezien als inspiratiebron voor meer radicale dependencia-theorieën.[20] In de loop van de tijd zijn de CEPAL-leerstellingen geëvolueerd in de richting van een neo-structuralistische visie, die het belang van open markten en macro-economische evenwichten onderkent maar pleit voor regulatie en overheidsinterventie om technologische vooruitgang en sociale gelijkheid te bewerkstelligen.[21] GebouwHet gebouw waarin het hoofdkantoor van het CEPAL secretariaat is gehuisvest, is speciaal voor dit doel ontworpen en symboliseert in haar architectuur de doelstellingen van de organisatie. Het is een van de speciaal voor de Verenigde Naties ontworpen gebouwen, samen met het hoofdkwartier van de VN in New York en het hoofdkantoor van de UNESCO in Parijs.[22] Het hoofdkantoor van de CEPAL bevindt zich in de gemeente Vitacura en werd op 29 augustus 1966 ingehuldigd door de president van Chili, Eduardo Frei Montalva, en de secretaris-generaal van de Verenigde Naties, U Thant. Het gebouw wordt beschouwd als een mijlpaal van de moderne Latijns-Amerikaanse architectuur. Het is ontworpen door de invloedrijke Chileense architect Emilio Duhart in samenwerking met Christian de Groote, Roberto Goycoolea en Oscar Santelices, geïnspireerd op de stijl van de prominente Zwitserse architect Le Corbusier.[23] Bronnen, noten en/of referenties
|