De Bronzen Uil

De Bronzen Uil
Uitgereikt door	Willemsfonds & Algemeen-Nederlands Verbond
Land	België
Locatie	Gent
Eerst uitgereikt	2011
Officiële website
Portaal    Literatuur

De Bronzen Uil is een Nederlands-Vlaamse literatuurprijs voor het beste Nederlandstalige debuut van het afgelopen schooljaar. Sinds 2011 reikt het liberaal-vrijzinnige Willemsfonds de prijs uit tijdens het Gentse literair festival Het Betere Boek in oktober. Vanaf 2020 is het Algemeen-Nederlands Verbond medeorganisator van de prijs.

Een vakjury bepaalt de winnaar die 10.000 euro krijgt en een bronzen beeld van een uil, naar het logo van de organisator. Uit een reeks genomineerden stemmen lezers voor de publieksprijs die bestaat uit advertentieruimte in de krant De Morgen en een ets van Enk De Kramer[1]

Geschiedenis

Op 8 oktober 2011 werd de eerste editie van Het Betere Boek georganiseerd in het Liberaal Archief aan het Gentse Kramersplein naar aanleiding van het 160-jarig bestaan van het Willemsfonds. Met deze benaming lijkt dit treffen voor alternatieve literatuur een voortzetting van het tot 2009 in Antwerpen georganiseerde auteursfestival Het Andere Boek.[2]

In 2018 kwam er een samenwerking tot stand met het Vlaams Fonds voor de Letteren die de Debuutprijs er liet in opgaan waarmee de Bronzen Uil de grootste Belgische onderscheiding werd voor een Nederlandstalig literair debuut. Het prijzengeld werd opgetrokken van 5000 naar 7000 euro met extra promotie voor het winnende boek in boekhandels.[3] Met ingang van 2020 is het prijzengeld 10.000 euro.[4]

Laureaten

Jaar	Land	Winnaar	Publieksprijs	Nominatie	Jury	Uitreiker
2011		Jan Vantoortelboom - De verzonken jongen	Ann De Craemer - Vurige Tong	Annelies Beck - Over het kanaal Maaike Gerritsen - De geboorte van een wees Paul Jambers - De onsporing Eef Lanoye - Sterrenogen Jo Van Damme - Ledeberg! Mischa Van Vlier - Koude grond James Worty - James Worthy	Jos Geysels (voorzitter), Friedl' Lesage, Sylvain Peeters, Dirk Verhofstadt en Marnix Verplancke	Lieven Decaluwé[5][6]
2012		Roderik Six - Vloed	Murat Isik - Verloren grond	Bouke Billiet - In de naam van Tien Kamelen Johan Fretz - 2025 Marnix Peeters - De dag dat we Andy zijn arm afzaagden Rudy Schellaert - Neem me mee Stephan Ter Borg - Orang-oetans drijven niet Ineke Vander Aa - De lichtekooi van Loven Christophe Van Gerrewey - Op de hoogte Carlijn Vis - Vrij Spel	Sylvain Peeters (voorzitter), Friedl' Lesage, Jos Geysels, Dirk Verhofstadt, Marnix Verplancke	Friedl' Lesage[7][8]
2013		Ineke Riem - Zeven pogingen om een geliefde te wekken	Griet Op de Beeck - Vele hemels boven de zevende	Patrick Bassant - Joy Valerie Eyckmans - Verloren maandag Maartje Laterveer - De mooiste kleur die niet bestaat Peter van Kraaij - Wat rest Koen Van Wichelen - Krokodillentranen Hannah van Wieringen - De kermis van Gravezuid[9]	Jos Geysels (voorzitter)	Annelies Storms[10]
2014		Kris van Steenberge - Woesten	Kris van Steenberge - Woesten	Chris Ceustermans - De boekhandelaar Anne Eekhout - Dogma Carmien Michels - We zijn water Feline Minne - Medea en ik Lara Taveirne - De kinderen van Calais Ann Thijssen - De vrouw die blijft Niña Weijers - De consequenties Onno Wesseling - De eeuw van Carlos Moreno Amador.	Jos Geysels (voorzitter), Anna Luyten, Marnix Verplancke, Sylvain Peeters en Dirk Verhofstadt[11]
2015		Inge Schilperoord - Muidhond	Yannick Ottoy - Drang	Serge Simonart - Een medaille van vlees en bloed Sarah Meuleman - De zes levens van Sophie Robert van Eijden- Boek Rutger Pontzen - Nu ik Bregje Hofstede - De hemel boven Parijs Tjitske Jansen - Voor altijd voor het laatst Andreas Oosthoek - Het relaas van Solle	Jos Geysels (voorzitter), Anna Luyten, Marnix Verplancke, Sylvain Peeters en Dirk Verhofstadt[12]
2016		Lize Spit - Het smelt	Lize Spit - Het smelt	Yvon Né - Het scheve meisje Hagar Peeters - Malva Filip Rogiers - Verman je Koen Sels - Generator Carly Wijs - Het twijfelexperiment	Jos Geysels (voorzitter)	Sven Gatz[13]
2017		Lieke Kézér - De afwezigen	John-Alexander Janssen - Een verhaal uit de Zonnestad	Gerrit Janssens - Twaalf Emy Koopman - Orewoet Haro Kraak - Lekhoofd Dimitri Leue - Het Lortchersyndroom Elise Wuyts - De studente	Jos Geysels (voorzitter), Nadia Dala, Sylvain Peeters, Lies Steppe, Sofie Vandamme en Marnix Verplancke[14]
2018		Lenny Peeters - Dochter	Bert Moerman - Niet dat het iets uitmaakt	Antoinette Beumer – Mijn vader is een vliegtuig Rinske Hillen – Houtrot Sien Volders – Noord Herien Wensink – Kleihuid[3]	Sylvain Peeters (voorzitter)[15]
2019		Annemarie Haverkamp - De achtste dag	Hannelore Bedert - Lam	Mariken Heitman - De wateraap Julien Ignacio - Kus Tim Kamps - De verschrikkelijke jaren tachtig Femke Vindevogel - Confituurwijk	Jos Geysels (voorzitter), Sylvain Peeters, Sofie Vandamme, Carolina Maciel de França, Marnix Verplancke en Majida Bellal[16]
2020		Machteld Siegmann - De Kaalvreter	Machteld Siegmann - De Kaalvreter	Frederik Willem Daem (BE) - Tekens van leven Marije Langelaar (NL) - In het jaar van de rode os Machteld Siegmann (NL) - De kaalvreter Max Temmerman (BE) - Coniferen Chris Van Camp (BE) - De kus van Dabrowski Kevin Van Vliet (NL) - Wolfsjong	Jos Geysels (voorzitter), Yasmine Allas, Majida Bellal, Sylvain Peeters, Wim van Gelder, Sofie Vandamme en Marnix Verplancke[17]
2021		Caro van Thuyne - Lijn van wee en wens	Sholeh Rezazadeh - De hemel is altijd paars	Simone Atangana Bekono (NL) – Confrontaties Amarylis De Gryse (BE) - Varkensribben Tobi Lakmaker (NL) - De geschiedenis van mijn seksualiteit Vincent Merjenberg (NL) - De grijzen Sholeh Rezazadeh (NL) - De hemel is altijd paars Caro Van Thuyne (BE) - Lijn van wee en wens	Jos Geysels, Yasmine Allas, Majida Bellal, Sylvain Peeters, Wim Van Gelder, Sofie Vandamme en Marnix Verplancke
2022		Lisa Weeda - Aleksandra	Frouke Arns - De gelijktijdigheid der dingen	Paul Verrept (BE) - Brandingen Nikki Dekker - Diepdiepblauw Tülkin Erkan - Honingeter	Jos Geysels (voorzitter), Yasmine Allas, Majida Bellal, Wim van Gelder, Anneleen Van Offel, Sylvain Peeters en Sofie Vandamme
2023		Ramy El-Dardiry - Tussen morgenzee en avondland[18]	Gijs Wilbrink - De beesten	Maral Noshad Sharifi -Citroeninkt (Prometheus) Gijs Wilbrink - De beesten (De Bezige Bij) Angelo Tijssens - De Randen (Borgerhoff & Lamberigts) Lieven Stoefs - Peninsula (Pelckmans) Ramy El-Dardiry - Tussen morgenzee en avondland (Querido) Jante Wortel - Weerlicht (Das Mag)	Peter Van den Eede (voorzitter), Lenny Vos, Majida Bellal, Melissa Giardina, Rashid Mohammad Hosseini, Sofie Vandamme en Sylvain Peeters
2024		Maria Kager - De buitengewoon geslaagde opvoeding van Frida Wolf[19]	Maria Kager - De buitengewoon geslaagde opvoeding van Frida Wolf	Maria Kager - De buitengewoon geslaagde opvoeding van Frida Wolf (De Arbeiderspers) Manik Sarkar - Ossenkop (Hollands Diep) Lena Kurzen - Schuilhuisje (Nijgh & van Ditmar) Rik Van Puymbroeck - Treurwil (De Bezige Bij) Tiemen Hiemstra - W.( Das Mag Uitgeverij B.V.) Suzanne Grotenhuis - Waar zijn de wolken (Borgerhoff & Lamberigts)	Peter Van den Eede (voorzitter), Lenny Vos, Majida Bellal, Marleen Bongers-Dek, Melissa Giardina, Rashid Mohammad Hosseini, Sofie Vandamme, Sylvain Peeters en Wim van Gelder	Joris Hessels

Bronnen, noten en/of referenties

1. Lexicon > Evenementen > De Bronzen Uil. Literairgent.be. Gearchiveerd op 24 september 2020. Geraadpleegd op 16 september 2019.
2. Lexicon > Evenementen > Het Betere Boek. Literairgent.be. Gearchiveerd op 1 oktober 2020. Geraadpleegd op 16 september 2019.
3. Kristien Bonneure, De Bronzen Uil wordt grootste debuutprijs voor literatuur. VRT NWS (11 september 2018). Geraadpleegd op 18 september 2019.
4. Nominaties tiende editie De Bronzen Uil bekend (30 augustus 2020). Gearchiveerd op 21 september 2020. Geraadpleegd op 30 augustus 2020.
5. Over de Bronzen Uil. Het Betere Boek. Gearchiveerd op 15 december 2011. Geraadpleegd op 19 september 2019.
6. Jan Vantoortelboom uit Elverdinge wint Bronzen Uil. Krant van West-Vlaanderen (9 oktober 2011). Geraadpleegd op 19 september 2019.
7. Dominique Dierick, 'Vloed' van Roderik Six wint Bronzen Uil op Het Betere Boek. Het Nieuwsblad (6 oktober 2012). Geraadpleegd op 18 september 2019.
8. Bronzen Uil voor Roderik Six. bibliotheekkortrijk.blogspot.com (10 oktober 2012). Geraadpleegd op 19 september 2019.
9. Sebastiaan Kort, Ineke Riem wint Bronzen Uil voor beste debuut. NRC Handelsblad (14 oktober 2013). Geraadpleegd op 19 september 2019.
10. Ineke Riem wint Bronzen Uil. De Morgen (12 oktober 2013). Geraadpleegd op 18 september 2019.
11. Kris Van Steenberge wint Bronzen Uil met ‘Woesten’. Het Laatste Nieuws (11 oktober 2014). Geraadpleegd op 18 september 2019.
12. Belga, Inge Schilperoord wint Bronzen uil voor beste debuutroman. Knack (11 oktober 2015). Geraadpleegd op 19 september 2019.
13. Lize Spit wint Bronzen Uil met ’Het Smelt’. Metro (10 oktober 2016). Geraadpleegd op 19 september 2019.
14. Belga, "De afwezigen" van Lieke Kézér wint De Bronzen Uil 2017. VRT NWS (14 oktober 2017). Geraadpleegd op 19 september 2019.
15. Frank van Dijl, Nieuws: Romandebuut van Lenny Peeters bekroond met Bronzen Uil. Tzum (8 oktober 2018). Geraadpleegd op 19 september 2019.
16. Nominaties De Bronzen Uil 2019 bekend^[dode link]. Het Betere Boek. Geraadpleegd op 19 september 2019.
17. Nominaties De Bronzen Uil 2020 bekend. Het Betere Boek. Gearchiveerd op 21 september 2020. Geraadpleegd op 30 augustus 2020.
18. Bronzen Uil voor migratieroman “Tussen morgenzee en avondland” van Nederlandse schrijver Ramy-El Dardiry. VRT NWS (25 november 2023).
19. Denny Baert, ‘De buitengewoon geslaagde opvoeding van Frida Wolf’ wint De Bronzen Uil 2024. vrtnws.be (30 november 2024).