3rd bridge-gitaar

Lee Ranaldo (links) van Sonic Youth met schroevendraaier en Fender Telecaster Deluxe
De Moodswinger
De 3e brug posities kunnen vergeleken worden met de flageoletspeltechniek

Een 3rd bridge-gitaar is een elektrische gitaar met een toegevoegde derde brug. Meestal is de derde brug een drumstok, schroevendraaier, balpen of Japans eetstokje. Een 3rd bridge-gitaar kan een normale elektrische gitaar zijn die aangepast is, een geprepareerde gitaar, of het kan een ander, eventueel zelf ontworpen, elektrisch snaarinstrument zijn. Door de toevoeging van de derde brug is het feitelijk geen gitaar, maar een zither, omdat er geen gebruik wordt gemaakt van de frets.

Geschiedenis

Deze speltechniek is een afgeleide van de geprepareerde piano van John Cage. Keith Rowe was waarschijnlijk de eerste gitarist die deze speltechniek toepaste op zijn geprepareerde gitaar. Een andere pionier was Fred Frith. Glenn Branca componeerde microtonale composities met deze techniek en bouwde speciale instrumenten met een derde brug. Zijn werk is een grote inspiratiebron voor Sonic Youth geweest die beroemd werden met hun schroevendraaiermethode, met name hoorbaar op hun album Confusion is Sex.

Andere gitaarbouwers die instrumenten ontwierpen met een toegevoegde derde brug zijn Bradford Reed met zijn Pencilina en de noise band Neptune uit Boston. In 2006 werd een 12-snarige boventoon zither met ingebouwde derde brug, genaamd de Moodswinger, ontwikkeld voor de Amerikaanse noiseband Liars. De toonschaal op dit instrument is een opsomming van alle eenvoudige breuken die tot harmonische boventonen leiden. Ook The Luyas gebruiken ditzelfde instrument.

Hoe het werkt

De verplaatsbare derde brug verdeelt de snaar in twee delen. De snaar wordt vervolgens aangeslagen aan de kant waar de pickup zich niet bevindt. Door de aanslag resoneert de wederhelft, afhankelijk van de positie van de stang, in een bepaalde boventoon. Op eenvoudige breukverhoudingen is deze boventoon luid en consonant. Hoe hoger het getal onder de breukstreep, des te zwakker is de resonantie. Door zowel de aanslag als de boventoon resoneert de weerszijden naast de boventoon ook nog in zijn eigen grondtoon.

Eenvoudig verklaard:

1f 440 Hz grondtoon eerste harmonische
2f 880 Hz eerste boventoon tweede harmonische
3f 1320 Hz tweede boventoon derde harmonische
4f 1760 Hz derde boventoon vierde harmonische

Meer complex:

stangpositie resonerende ondertoon harmonische boventoon centen verminderde
centen
1/2 octaaf P8 1200,0 0,0
1/3 reine kwint P8 + P5 1902,0 702,0
1/4 reine kwart 2P8 2400,0 0,0
1/5 reine grote terts 2P8 + reine M3 2786,3 386,3
1/6 reine kleine terts 2P8 + P5 3102,0 702,0
1/7 septimale kleine terts 2P8 + septimale m7 3368,8 968,8
1/8 septimale grote secunde 3P8 3600,0 0,0
1/9 grote secunde 3P8 + pyth M2 3803,9 203,9
1/10 kleine grote secunde 3P8 + reine M3 3986,3 386,3
1/11 vier vijfde toon, Ptolemeus' secunde 3P8 + reine M3 + GUN2 4151,3 551,3
1/12 driekwarttoon, undecimale neutrale secunde 3P8 + P5 4302,0 702,0
1/13 tridecimale twee derde toon 3P8 + P5 + T23T 4440,5 840,5
1/14 twee derde toon 3P8 + P5 + septimale m3 4568,8 968,8
1/15 grote diatonische halve toon 3P8 + P5 + reine M3 4688,3 1088,3
1/16 diatonische halve toon 4P8 4800,0 0,0

Op breukverhoudingen als bijvoorbeeld 2/5 is de harmonische boventoon identiek aan die van 1/5.

Bekende songs waarbij de speelwijze toegepast werd

  • Bull in the Heather, Sonic Youth - Experimental Jetset and No Star
  • Goodmorning Captain, Slint - Spiderland (ook op de soundtrack van de film Kids)
  • The World looks Red, Sonic Youth - Confusion is Sex

Bekende muzikanten

Bronnen