|
Universidat Sertoriana de Uesca
A Universidat Sertoriana de Uesca estió una universidat que existió en a ciudat de Uesca dende a suya fundación o 12 de marzo de 1354 dica a suya desaparición en l'anyo 1845. Encara que Uesca en tiempo de Sertorio (72 a. C.) tenió una Academia de Latinidat, en o documento fundacional d'a universidat escrito por Pero IV o Ceremonioso no se i fa referencia a la tradición d'estudios latinos d'a ciudat. Manimenos, con o tiempo a universidat uescana recordaría en o suyo nombre aquel precedent titulando-se «Universidat Sertoriana». DescripciónA Universidat de Uesca s'ubicó en l'edificio que aculle en l'actualidat o Museu de Uesca, que encara contiene cuantas cambras perteneixients a o Palacio d'os Reis d'Aragón d'o sieglo XII, edificau sobre una torre islamica con paramentos en estilo romanico rematada con almenas. A mas importanta resta d'o Palacio Reyal ye a torre d'a Campana de Huesca, eixemplo unico d'o romanico urbán civil en Espanya. L'arranque ye una torre d'epoca arabe de planta hexagonal alargada, que conforma en planta una nau rematada por dos absides concaraus en os costaus curtos. A planta inferior u d'a sala d'a Campana de Uesca, encara amuestra tres finestras romanicas. A superior u sala d'a reina Peironela conserva os muros ornamentaus por columnas romanicas y capitels historiaus que firman arcos de meyo punto ciegos. A resta de l'edificio d'a Universidat Sertoriana presenta un estilo barroco de gran austeridat d'influyencias herrerianas y fue disenyau por Francisco de Artiga en 1690. Tien planta octogonal con un patio porticau en o centro. Alberga iste patio restas arqueolochicas perteneixients a o Museu de Uesca. HistoriaA Universidat Sertoriana de Uesca fue fundada por o rei aragonés Pero IV d'Aragón dende Alcanyiz o 12 de marzo de 1354, a tamás d'a exclusividad que heba estau otorgada por Chaime II d'Aragón a la ciudat de Leida, unica con dreito a constituyir-se Estudio Cheneral en a Corona d'Aragón. Mientres o sieglo XIV estió una universidat centrada en os estudios de Teolochía y gubernada y patrocinada por os churaus d'a ciudad. Un sieglo después, en 1450, Chuan II d'Aragón promueve reformas dirichidas a suyo empuixe, con midas economicas y de chestión. As suyas ensenyanzas s'enamplan en iste sieglo XV a las disciplinas relacionadas con o Dreito, a Medicina y a Filosofía. Manimenos, a rivalidat con a Universidat de Leida levó a que as dos universidaz no reconoixesen os reciprocos títols y graus que atorgaban. En o sieglo XVI as suyas instalacions s'enamplan con cambras de l'antigo Palacio Reyal, gracias a una cesión reyal de Felipe I, y se creya o Colechio Mayor Imperial de Sant Chaime emulando a o colechio mayor d'a Universidat de Salamanca, con capacidat pa trece estudiants con rector propio que eslechiban os propios alumnos. En 1587 se funda un segundo colechio mayor, dito de Sant Vicent Mártir. Pero a tamás de toz os esfuerzos, a rivalidat con a Universidat de Leida y con a naixient Universidat de Zaragoza levará a la Sertoriana a una important decadencia en zaguerías d'o sieglo XVI, d'a que no se recuperaría dica a suya desaparición en 1845 con as reformas liberals de l'amostranza. Dimpués d'a clausura d'a Universidat Sertoriana, en 1850 se pensó en creyar un museu aproveitando os fundos universitarios, destacando en iste prochecto a iniciativa d'o pintor y erudito Valentín Carderera, alumno d'a mesma, qui donó gran parti d'a suya colección privada. En chunio de 1873 s'inauguraba oficialmente. Mas tardi, en 1968, o Museu Provincial de Huesca pasó a ocupar as dependencias de l'antigua Universidat. En 1993 se fació una nueva reforma d'o museu, que fue esviellau en profundidat y tornau a inaugurar en 1999. MandatariosRectors
Cancellers (1463 - 1585)
Mayestrescuelas (1585 - ????)Aprebau por a bula de Pio V en 1571 a requesta de Felipe II en substitución d'a cancellería, no se nombró a o primer mayestrescuela dica 1585.
Referencias
Vinclos externos |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
