2020年巴庫勝利閱兵 (亞塞拜然語 :Qələbə Paradı / Zəfər Paradı )於2020年12月10日在亞塞拜然 首都巴庫 的自由廣場 舉行,慶祝亞塞拜然軍隊於2020年納戈爾諾-卡拉巴赫戰爭 獲勝[ 1] 。閱兵儀式除了3000名在戰爭中表現傑出的該國軍人外,還有土耳其 士兵與軍官參加[ 2] ,並展示了許多軍事設備、無人機[ 3] 與自亞美尼亞軍隊 繳獲的戰利品[ 1] ,同時出動戰鬥機與直升機在城市上空飛行,並有海軍艦艇在鄰近的巴庫灣 巡航[ 4] [ 5] 。土耳其總統雷傑普·塔伊普·艾爾多安 作為亞塞拜然在此戰中重要的盟友也出席了這場閱兵[ 6] ,是他在亞塞拜然的國是訪問 行程之一[ 7] 。
此次閱兵正值2019冠狀病毒病疫情 ,雖有防疫管制措施,仍有大批巴庫市民上街觀看遊行[ 8] 。
亞塞拜然總統 伊利哈姆·海德爾·奧格雷·阿利耶夫 致詞時提到歷史上葉里溫汗國 的領土(位於今亞美尼亞境內)是亞塞拜然族 的固有領土,艾爾多安緬懷了亞美尼亞大屠殺 的執行者恩維爾帕夏 ,皆引起亞美尼亞方強烈的不滿[ 9] [ 10] ,另外艾爾多安朗誦了一篇詩作,主題為阿拉斯河 兩岸亞塞拜然人的分隔(河北岸為亞塞拜然,南岸為伊朗 的伊朗亞塞拜然 ),引發伊朗抗議[ 11] 。
背景
2020年9月27日,納戈爾諾-卡拉巴赫 地區(法理上屬於亞塞拜然 ,實際上為未受普遍承認的阿爾察赫共和國 控制[ 12] )爆發軍事衝突,亞塞拜然軍隊先後佔領了菲祖利區 與傑布拉伊爾區 [ 13] ,並於10月15日佔領了哈德魯特 [ 14] ,亞美尼亞軍隊則一路撤退[ 15] 。亞塞拜然軍隊接著發起拉欽攻勢 [ 16] ,隨後又攻入山林環繞的舒沙區 [ 17] ,在舒沙戰役 後於11月7日佔領納戈爾諾-卡拉巴赫的第二大城舒沙 [ 18] 。
隨後亞塞拜然總統伊利哈姆·海德爾·奧格雷·阿利耶夫 、亞美尼亞總理尼科尔·帕希尼扬 與俄羅斯總統弗拉基米尔·普京 簽署了停火協議 ,宣布自莫斯科時間 11月10日零時起停火[ 19] [ 20] [ 21] ,協議規定雙方維持彼此當前的控制區域,且亞美尼亞需將1994年佔領的納戈爾諾-卡拉巴赫周邊地區 歸還給亞塞拜然,另外亞塞拜然將獲得聯絡本土與飛地纳希切万自治共和国 的運輸通道。俄羅斯將派遣約2000名的維和部隊進駐聯絡亞美尼亞與阿爾察赫的拉欽走廊 ,期限至少五年[ 22] 。
閱兵
規劃
阿利耶夫與艾爾多安赴榮譽谷 ,在亞塞拜然前總統盖达尔·阿利耶维奇·阿利耶夫 墓前獻上花圈
12月初,亞塞拜然政府宣布閱兵將於12月10日在首都巴庫 的自由廣場 舉行[ 23] [ 24] ,部分街道將進行交通管制[ 25] 。12月5日亞塞拜然武裝力量 開始閱兵演練[ 26] ,12月8日又舉行了一場演練,展示了一些自亞美尼亞軍隊繳獲的戰利品[ 27] ,亞塞拜然空軍 出動戰機與直升機在巴庫上空飛行[ 28] 。
12月9日,土耳其總統雷傑普·塔伊普·艾爾多安 與其夫人埃米內·埃爾多安 、外交部長梅夫吕特·恰武什奥卢 、國防部長胡卢西·阿卡爾 及數名官員搭機抵達巴庫盖达尔·阿利耶夫国际机场 [ 29] [ 30] 。隔日艾爾多安與阿利耶夫參觀了巴庫郊區的烈士長廊 ,向永恆火焰紀念碑獻花[ 31] ,隨後兩人前往榮譽谷 ,在亞塞拜然前總統盖达尔·阿利耶维奇·阿利耶夫 墓前獻花致意[ 32] 。
閱兵前演講
亞塞拜然總統 伊利哈姆·海德爾·奧格雷·阿利耶夫 與土耳其總統 雷傑普·塔伊普·艾爾多安 出席閱兵儀式
閱兵典禮開始時樂隊分別演奏了兩國的國歌亞塞拜然進行曲 和獨立進行曲 ,隨後阿利耶夫與艾爾多安發表演講,阿利耶夫指出贊格祖爾 、格加爾庫尼克 與葉里溫 (皆位於今亞美尼亞境內)皆為亞塞拜然的固有領土 ,歷史上有數十萬名亞塞拜然人被逐出了他們固有的領土[ 33] 。他提到戰爭爆發前三天,他於聯合國大會 發表演講稱「亞美尼亞正在準備發動戰爭,我們必須阻止他們」,且同年7月、8月與9月亞美尼亞皆曾對亞塞拜然發動攻擊,出於自衛他才下令軍隊反擊[ 34] 。阿利耶夫接著提到舒沙戰役 為一重大的歷史事件[ 35] ,亞塞拜然軍隊擊敗了亞美尼亞,後者的軍隊已幾乎蕩然無存,如果「亞美尼亞法西斯主義」再次崛起,他們仍會面臨相同的結果[ 36] 。
艾爾多安的演講以願真主保佑戰爭中傷亡的亞塞拜然士兵開頭,接著盛讚兩國友好的關係 [ 37] ,並指那些「只為卡拉巴赫帶來屠殺與淚水的人」必須醒悟過來,且亞美尼亞的政治人物應採取果斷的舉措以維持地區的和平與穩定[ 4] [ 38] 。他在演講中朗誦了一篇詩作,以土庫曼恰伊條約 後亞塞拜然人被分隔在伊朗與俄羅斯兩國為主題[ 11] ,又指今日艾哈邁德·賈瓦德 (亞塞拜然詩人)、努里‧基利吉爾 (鄂圖曼帝國 軍官)、恩維爾帕夏 與穆巴里兹·伊布拉希莫夫 (2010年陣亡的亞塞拜然士兵)的靈魂將得到安息[ 39] [ 40] 。他還強調軍事與政治的鬥爭將在不同方面繼續進行[ 41] 。
閱兵遊行
卡里姆·瓦利耶夫中將率領高舉國旗、勝利旗、各軍種旗幟的護旗隊
紹爾·馬梅多夫少將率領高舉各軍事單位旗幟的護旗隊
人員
演講過後,亞塞拜然武裝力量 的成員開始在自由廣場 行進,由國防部副部長卡里姆·瓦利耶夫 中將率領的護旗隊 高舉舒沙戰役 勝利後在當地升起的第一面國旗 (勝利旗)[ 42] [ 43] 與各軍種的旗幟,由紹爾·馬梅多夫 少將領頭的護旗隊則高舉參戰的軍方各單位旗幟。軍樂隊的指揮為亞塞拜然軍樂隊 總指揮優素福·阿洪德扎德 之子魯法特·阿洪德扎德(Rufat Akhundzadeh)中校[ 44] ,閱兵儀式的總策劃人為阿卜杜拉·古爾巴尼(Abdullah Gurbani)上校[ 45] 。
以下為參與閱兵的單位,依其出場順序排列:
除上述單位外,還有一些退役軍人乘軍車參與遊行[ 55] 。遊行以軍樂隊演奏鄂圖曼土耳其帝國 軍歌《Ceddin Deden 》作結[ 56] 。
裝備
武器裝備的遊行隊伍在人員遊行後出場[ 57] ,包含亞塞拜然軍隊約150輛戰車,也展示了在戰爭中大量使用的Orbiter-1km 、Orbiter-2B、Orbiter-3B、Orbiter-4、IAI蒼鷺無人偵察機 、拜拉克塔爾-TB2 、赫耳墨斯450 、赫耳墨斯900 、IAI哈洛普 等無人機 [ 58] 。此外遊行中還展示了許多自亞美尼亞軍隊 繳獲的戰利品,包括數座BM-30火箭炮 、BM-21火箭炮 、BM-27颶風火箭砲 、TOS-1火箭炮 、S-300飛彈 、S-300雷達、P-14雷達 、SA-15飛彈 、SA-8飛彈 、SA-6飛彈 、SA-4飛彈 、SA-3飛彈 、R-17飛彈 、OTR-21托奇卡 等,以及2S3 Akatsiya自走砲 、2S1 Gvozdika自走砲 、ZSU-23-4石勒喀河自行高射炮 、Su-25攻擊機 和許多迫擊砲、軍車、坦克與軍用卡車[ 59] ,還有一面由繳獲的亞美尼亞軍車車牌組成的大型看板,其上書有「卡拉巴赫屬於亞塞拜然」的題字[ 60] [ 61] 。遊行最後亞塞拜然空軍的戰機與直升機飛過巴庫上空[ 5] 。
亞塞拜然戰車遊行
由繳獲的亞美尼亞軍車車牌組成的大型看板
直升機飛越巴庫上空
觀眾
亞塞拜然士兵接受民眾歡迎
許多巴庫市民聚集在城市中觀賞閱兵遊行[ 62] ,揮舞亞塞拜然與土耳其的國旗[ 63] ,雖正值2019冠狀病毒病疫情 ,仍有許多市民試圖前往自由廣場的遊行現場,但員警禁止民眾進入廣場旁的巴庫大道 。巴庫警局表示因應疫情已採取必要措施以防止多人群聚,但官方沒有發出禁止民眾群聚的警告[ 64] 。
閱兵後記者會
閱兵後,阿利耶夫與艾爾多安聯合召開記者會,阿利耶夫表示如果亞美尼亞政府在戰爭中得到教訓,並放棄其領土主張、展望未來,則他們亦可在同一平台上佔有一席之地[ 65] ;艾爾多安強調他支持阿利耶夫有關亞塞拜然、土耳其、俄羅斯 、喬治亞 、伊朗 與亞美尼亞六方共組一對話平台的主張,並指此平台可促進地區的和平。他還提到俄羅斯總統普京採取的措施對解決納戈爾諾-卡拉巴赫的衝突有正面幫助[ 66] 。阿利耶夫接著指出土耳其的公司將建築通往舒沙 的道路,完工後他將與艾爾多安一起造訪舒沙,且兩國的公司將合作建築當地的道路、鐵路和其他基礎建設[ 67] 。
土耳其外交部長梅夫吕特·恰武什奥卢 指出,他與亞塞拜然外交部長耶洪·巴伊拉莫夫 簽署了協議,以簡化兩國國民的交通往來,日後兩國國民憑身分證即可穿越國界[ 68] 。
國際反應
土耳其國防部 [ 69] 、安卡拉 市長曼苏尔·亚瓦什 [ 70] 與土耳其大国民议会 議長穆塔斯法·森托普 [ 71] 皆恭賀亞塞拜然閱兵順利進行。
亞美尼亞 強烈譴責阿利耶夫指其領土為亞塞拜然人故地的言論,稱其為挑釁,亞美尼亞總理發言人Mane Gevorgyan也強烈譴責艾爾多安讚揚青年土耳其黨人 的意識形態[ 72] 。
伊朗外交部長穆罕默德·賈瓦德·扎里夫 回應艾爾多安朗誦的詩作,稱此為錯誤、不可接受的言論[ 73] ,召見土耳其大使要求解釋,伊朗駐亞塞拜然的前任大使Mohsen Pakaeen表示這種言論將激起伊朗與亞塞拜然間的歷史爭議,進而影響兩國關係 ,並指控艾爾多安在散播泛突厥主義 [ 74] 。土耳其外交部回應此為「沒有根據的指控」,亦召見伊朗大使提出抗議[ 73] 。
俄羅斯 國家杜馬 議員康斯坦丁·扎特林 稱此閱兵為試圖羞辱亞美尼亞與俄羅斯,並譴責阿利耶夫在演講中將納戈爾諾-卡拉巴赫的軍事行動與反法西斯主義戰爭相提並論[ 75] 。
參考文獻
^ 1.0 1.1 Azerbaijan Holds Military Parade To Mark Declared Victory In Nagorno-Karabakh War . Radio Free Europe/Radio Liberty . 2020-12-10 [2020-12-12 ] . (原始内容存档 于2020-12-24) (英语) .
^ Bakıda "Zəfər Paradı" keçirildi . Amerikanın Səsi. Voice of America . 2020-12-10 [2020-12-10 ] . (原始内容存档 于2020-12-24) (阿塞拜疆语) .
^ Zəfər paradında əsgərlərin marşı, yeni silah və hərbi texnika - şəkillərdə . BBC Azerbaijani Service. 2020-12-10 [2020-12-10 ] . (原始内容存档 于2020-12-24) (阿塞拜疆语) .
^ 4.0 4.1 Azerbaijan celebrates Nagorno-Karabakh victory, Erdogan attends . Al Jazeera . 2020-12-10 [2020-12-12 ] . (原始内容存档 于2020-12-24) (英语) .
^ 5.0 5.1 Zəfər paradında İkinci Qarabağ Müharibəsi vaxtı götürülmüş və istifadəyə yararlı olan Ermənistan Silahlı Qüvvələrinin hərbi texnikası, eləcə də Azərbaycana məxsus PUA-lar və hərbi təyyarələr, taktiki raketlər nümayiş etdirilib. . BBC Azerbaijani Service. 2020-12-10 [2020-12-10 ] . (原始内容存档 于2020-12-24) (阿塞拜疆语) .
^ Azerbaijan Holds Military Parade to Mark Success in Nagorno-Karabakh War . Voice of America . 2020-12-10 [2020-12-12 ] . (原始内容存档 于2020-12-24).
^ Единение характеров. В Азербайджане объяснили участие Эрдогана в параде победы . Национальная Служба Новостей – НСН. [2020-12-04 ] . (原始内容存档 于2020-12-24) (俄语) .
^ Ackeret, Markus. Aserbaidschan und die Türkei zelebrieren ihren Sieg im Karabach-Krieg . Neue Zürcher Zeitung . 2020-12-11 [2020-12-12 ] . (原始内容存档 于2020-12-24) (德语) .
^ At Baku Victory Parade, Aliyev Calls Yerevan, Zangezur, Sevan Historical Azerbaijani Lands, Erdogan Praises Enver Pasha . The Armenian Mirror-Spectator . 2020-12-11 [2020-12-12 ] . (原始内容存档 于2020-12-15) (英语) .
^ Yerevan Condemns 'Azeri Territorial Claims' . Azatutyun . 2020-12-11 [2020-12-12 ] . (原始内容存档 于2020-12-24) (英语) .
^ 11.0 11.1 Iran protests to Turkey over ‘meddling’ poem recited by Erdogan . Al Jazeera . 2020-12-11 [2020-12-12 ] . (原始内容存档 于2020-12-24) (英语) .
^ Armenia and Azerbaijan fight over disputed Nagorno-Karabakh . BBC . 2020-09-27 [2020-10-15 ] . (原始内容存档 于2020-09-27) (英语) .
^ Kucera, Joshua. As fighting rages, what is Azerbaijan's goal? . EurasiaNet. 2020-09-29 [2020-11-08 ] . (原始内容存档 于2020-10-04). The Azerbaijani offensive against Armenian forces is its most ambitious since the war between the two sides formally ended in 1994.
^ Avaliani, Dimitri. Karabakh: the battle for Hadrut and why it's important . Jam News. 2020-10-12 [2020-11-09 ] . (原始内容存档 于2020-12-24).
^ Aksenov, Pavel. Почему Азербайджан выиграл войну в Карабахе? Отвечают военные эксперты [Why did Azerbaijan win the war in Karabakh? Military experts answer] . BBC Russian Service. 2020-11-11 [2020-11-28 ] . (原始内容存档 于2020-11-11) (俄语) .
^ Roblin, Sebastien. Despite Ceasefire, Fate Of The Nagorno-Karabakh May Turn On The Lachin Corridor . Forbes . 2020-10-26 [2020-12-02 ] . (原始内容存档 于2020-12-02) (英语) .
^ Hakobyan, Tatul. Շուշին. պատերազմի իմ չգրված նոթատետրից [Shushi. from my unwritten notebook of war] . CivilNet. 2020-11-17 [2020-12-01 ] . (原始内容存档 于2020-12-01).
^ Azerbaijan says key Karabakh town captured, Armenia says it didn't happen . France24 . 2020-11-08 [2020-11-28 ] . (原始内容存档 于2020-11-28).
^ Путин выступил с заявлением о прекращении огня в Карабахе . RIA Novosti. 2020-11-09 [2020-11-09 ] . (原始内容存档 于2020-11-15) (俄语) .
^ Пашинян заявил о прекращении боевых действий в Карабахе . RIA Novosti. 2020-11-09 [2020-11-09 ] . (原始内容存档 于2020-11-15) (俄语) .
^ Nagorno-Karabakh: Russia deploys peacekeeping troops to region . BBC News. 2020-11-10 [2020-11-11 ] . (原始内容存档 于2020-12-03).
^ Deal Struck to End Nagorno-Karabakh War . The Moscow Times. 2020-11-10 [2020-11-10 ] . (原始内容存档 于2020-11-15).
^ Bakıda Qələbə paradı keçiriləcək . Azeridefence.az. 2020-12-01 [2020-12-10 ] . (原始内容存档 于2020-12-24) (阿塞拜疆语) .
^ Dekabrın 10-da Bakıda parad keçiriləcək . Azadliq Radiosu. Radio Free Europe/Radio Liberty . 2020-12-05 [2020-12-10 ] . (原始内容存档 于2020-12-24) (阿塞拜疆语) .
^ Seymur Kazımov: Bu parad hesabat xarakteri daşıyır . Amerikanın Səsi. Voice of America . 2020-12-09 [2020-12-10 ] . (原始内容存档 于2020-12-24) (阿塞拜疆语) .
^ Bakıda parada hazırlıq məşqləri keçirilir . Toplum TV. 2020-12-05 [2020-12-10 ] . (原始内容存档 于2020-12-24) (阿塞拜疆语) .
^ Azadlıq meydanında Vətən müharibəsində qələbəyə həsr olunmuş hərbi parada hazırlıq məşqləri keçirilib - FOTO - VİDEO . Azeri Press Agency . 2020-12-08 [2020-12-10 ] . (原始内容存档 于2020-12-24) (阿塞拜疆语) .
^ Döyüş təyyarə və helikopterləri Qələbə paradına hazırlıq uçuşları keçirib . Azeridefence.az. 2020-12-08 [2020-12-10 ] . (原始内容存档 于2020-12-24) (阿塞拜疆语) .
^ Türkiyə Prezidenti Azərbaycana səfərə gəlib . Amerikanın Səsi. Voice of America . 2020-12-09 [2020-12-10 ] . (原始内容存档 于2020-12-24) (阿塞拜疆语) .
^ Ərdoğanın Azərbaycana səfəri başladı (FOTO) . Qaynarinfo.az. 2020-12-09 [2020-12-10 ] . (原始内容存档 于2020-12-24) (阿塞拜疆语) .
^ Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev və Türkiyə Respublikasının Prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğan bu gün səhər saatlarında Şəhidlər xiyabanını ziyarət ediblər. . BBC Azerbaijani Service. 2020-12-10 [2020-12-10 ] . (原始内容存档 于2020-12-24) (阿塞拜疆语) .
^ Garib, Said. İlham Əliyev və Rəcəb Tayyib Ərdoğan ümummilli lider Heydər Əliyevin məzarını ziyarət ediblər . Report Information Agency . 2020-12-10 [2020-12-10 ] . (原始内容存档 于2020-12-24) (阿塞拜疆语) .
^ İlham Əliyev: "Zəngəzur, Göyçə, İrəvan mahalı bizim tarixi torpaqlarımızdır" . BBC Azerbaijani Service. 2020-12-10 [2020-12-10 ] . (原始内容存档 于2020-12-24) (阿塞拜疆语) .
^ Azərbaycan Prezidenti: "Münaqişənin hərbi yollarla həll edilməsi qaçılmaz idi" . Azeri Press Agency . 2020-12-10 [2020-12-10 ] . (原始内容存档 于2020-12-24) (阿塞拜疆语) .
^ Prezident: "Ordumuz qayalarla Şuşaya qalxaraq əlbəyaxa döyüşdə düşməni məhv etdi, Azərbaycan bayrağını Şuşada qaldırdı" . Azeri Press Agency . 2020-12-10 [2020-12-10 ] . (原始内容存档 于2020-12-24) (阿塞拜疆语) .
^ İlham Əliyev: "Erməni faşizmi bir daha baş qaldırsa, nəticə də eyni olacaq. Azərbaycanın dəmir yumruğu yenə onların belini qıracaq" . Azeri Press Agency . 2020-12-10 [2020-12-10 ] . (原始内容存档 于2020-12-24) (阿塞拜疆语) .
^ Ərdoğan: "Qarabağı 30 il boyunca sinəmizə yara etdik" . Azeri Press Agency . 2020-12-10 [2020-12-10 ] . (原始内容存档 于2020-12-24) (阿塞拜疆语) .
^ Türkiyə Prezidenti: "Qarabağa qətliam və göz yaşından başqa heç bir şey gətirməyənlər ağıllarını başlarına yığmalıdırlar" . Azeri Press Agency . 2020-12-10 [2020-12-10 ] . (原始内容存档 于2020-12-27) (阿塞拜疆语) .
^ İlham Əliyev və Türkiyə Prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğan Vətən müharibəsində Qələbəyə həsr olunmuş Zəfər paradında iştirak ediblər . President.az . Presidential Administration of Azerbaijan . 2020-12-10 [2020-12-11 ] . (原始内容存档 于2020-12-24) (阿塞拜疆语) .
^ Ozturk, Alparslan. Ərdoğan: "Bu gün Əhməd Cavadın, Nuru Paşanın, Mübariz İbrahimovun ruhunun şad olduğu gündür" . Report Information Agency . 2020-12-10 [2020-12-10 ] . (原始内容存档 于2020-12-24) (阿塞拜疆语) .
^ Erdoğan: "Siyasi və hərbi sahələrdə bu günə qədər aparılan mübarizə bundan sonra fərqli cəbhələrdə davam edəcək" . BBC Azerbaijani Service. 2020-12-10 [2020-12-10 ] . (原始内容存档 于2020-12-24) (阿塞拜疆语) .
^ Details of the Victory Parade . Defence.az. 2020-12-10 [2020-12-13 ] . (原始内容 存档于2020-12-24) (阿塞拜疆语) .
^ Kazımoğlu, Mirmahmud. Şuşaya sancılan bayraq Vətən müharibəsinin Zəfər Bayrağı elan olunub . Report Information Agency . 2020-12-10 [2020-12-10 ] . (原始内容存档 于2020-12-24) (阿塞拜疆语) .
^ Garib, Said. Vətən müharibəsinin Zəfər Bayrağı paradda nümayiş etdirilib . Report Information Agency . 2020-12-10 [2020-12-10 ] . (原始内容存档 于2020-12-24) (阿塞拜疆语) .
^ Bu gün Zəfər paradı keçiriləcək - TƏFƏRRÜATLAR . Modern.az. 2020-12-10 [2020-12-10 ] . (原始内容存档 于2020-12-24) (阿塞拜疆语) .
^ Kazimoglu, Mirmahmud. Xüsusi Təyinatlı Qüvvələrin heyəti Zəfər paradında keçid edib . Report Information Agency . 2020-12-10 [2020-12-10 ] . (原始内容存档 于2020-12-24) (阿塞拜疆语) .
^ Hərbi Dəniz Qüvvələrinin Zəfər yürüşü - VİDEO . Oxu.az. 2020-12-10 [2020-12-11 ] . (原始内容存档 于2020-12-24) (阿塞拜疆语) .
^ Kazimoglu, Mirmahmud. Xarici Kəşfiyyat Xidmətinin YARASA xüsusi bölməsi ilk dəfə nümayiş etdirildi . Report Information Agency . 2020-12-10 [2020-12-10 ] . (原始内容存档 于2020-12-24) (阿塞拜疆语) .
^ Garib, Said. Zəfər paradında DTX-nin hərbi qulluqçuları keçid edib . Report Information Agency . 2020-12-10 [2020-12-11 ] . (原始内容存档 于2020-12-27) (阿塞拜疆语) .
^ Naxçıvan xüsusi təyinatlıları Qələbə paradında keçid edəcək . Azeridefence.az. 2020-12-09 [2020-12-11 ] . (原始内容存档 于2020-12-24) (阿塞拜疆语) .
^ 51.0 51.1 51.2 51.3 Ordu korpusu əzəmətini nümayiş etdirdi - VİDEO . Oxu.az. 2020-12-10 [2020-12-10 ] . (原始内容存档 于2020-12-24) (阿塞拜疆语) .
^ Azərbaycanda daha iki ordu korpusu yaradıldı - Video . Axar.az. 2020-12-11 [2020-12-11 ] . (原始内容存档 于2020-12-27) (阿塞拜疆语) .
^ Kazimoglu, Mirmahmud. Türkiyə hərbçiləri Zəfər paradında keçid edib . Report Information Agency . 2020-12-10 [2020-12-10 ] . (原始内容存档 于2020-12-24) (阿塞拜疆语) .
^ 54.0 54.1 54.2 54.3 54.4 54.5 Zəfər paradında DSX, Daxili Qoşunlar və Milli Qvardiyanın hərbi qulluqçuları keçdi . Modern.az. 2020-12-10 [2020-12-11 ] . (原始内容存档 于2020-12-24) (阿塞拜疆语) .
^ Kazimoglu, Mirmahmud. Zəfər paradında Dəmir yumruq əməliyyatının qaziləri keçid edib . Report Information Agency . 2020-12-10 [2020-12-10 ] . (原始内容存档 于2020-12-24) (阿塞拜疆语) .
^ Azerbaycan'da Zafer Geçidi Töreninde Ceddin Deden çalındı . Ensonhaber. [2020-12-23 ] . (原始内容存档 于2020-12-24) (土耳其语) .
^ Kazimoglu, Mirmahmud. Zəfər paradında Azərbaycanın ən müasir texnikaları nümayiş etdirilir . Report Information Agency . 2020-12-10 [2020-12-10 ] . (原始内容存档 于2020-12-24) (阿塞拜疆语) .
^ Garib, Said. Zəfər paradında "İtiqovan", "Bayraktar" və "Harop" PUA-ları nümayiş olunub . Report Information Agency . 2020-12-10 [2020-12-10 ] . (原始内容存档 于2020-12-24) (阿塞拜疆语) .
^ Kazimoglu, Mirmahmud. На Параде победы демонстрируется часть захваченных у врага военных трофеев . Report Information Agency . 2020-12-10 [2020-12-10 ] . (原始内容存档 于2020-12-24) (俄语) .
^ Namiggizi, Shafiga. Düşməndən götürülən texnikalarının nömrələrindən ibarət lövhə Zəfər paradında nümayiş etdirilib . Report Information Agency . 2020-12-10 [2020-12-10 ] . (原始内容存档 于2020-12-24) (阿塞拜疆语) .
^ Azerbaijan to show "Karabakh is Azerbaijan!" panel consisting of Armenian car license plates during Victory parade in Baku [PHOTO] . AzerNews.az. 2020-12-10 [2020-12-10 ] . (原始内容存档 于2020-12-24) (英语) .
^ Bayramova, Aynur. Bakı sakinlərindən hərbi parada böyük maraq . Report Information Agency . 2020-12-10 [2020-12-10 ] . (原始内容存档 于2020-12-24) (阿塞拜疆语) .
^ Azerbaijanis wave Turkish flags ahead of Karabakh victory parade in Baku . Yeni Şafak . 2020-12-10 [2020-12-12 ] . (原始内容存档 于2020-12-24) (英语) .
^ " Millət şəhid verə bilər, amma parada sevinə bilməz", Bakıda parada buraxılmayanlar qəzəblidir . BBC Azerbaijani Service. 2020-12-10 [2020-12-10 ] . (原始内容存档 于2020-12-24) (阿塞拜疆语) .
^ İlham Əliyev: Ermənistanın da "vahid platformada yeri ola bilər" . BBC Azerbaijani Service. 2020-12-10 [2020-12-12 ] . (原始内容存档 于2020-12-24) (阿塞拜疆语) .
^ Erdoğan: "Bizim Ermənistana qapılarımızı bağlayaq deyə bir dərdimiz yoxdur" . BBC Azerbaijani Service. 2020-12-10 [2020-12-10 ] . (原始内容存档 于2020-12-24) (阿塞拜疆语) .
^ " Türkiyə şirkətləri Şuşaya avtomobil yolu çəkəcək" . BBC Azerbaijani Service. 2020-12-10 [2020-12-12 ] . (原始内容存档 于2020-12-24) (阿塞拜疆语) .
^ Mevlüt Çavuşoğlu: "Tək şəxsiyyət vəsiqəmizlə səyahət edə biləcəyik" . BBC Azerbaijani Service. 2020-12-10 [2020-12-10 ] . (原始内容存档 于2020-12-24) (阿塞拜疆语) .
^ Türkiyə Milli Müdafiə Nazirliyi Bakıda keçirilən Zəfər paradı ilə bağlı Azərbaycana təbrik ünvanlayıb . BBC Azerbaijani Service. 2020-12-10 [2020-12-10 ] . (原始内容存档 于2020-12-24) (阿塞拜疆语) .
^ Ankaranın meri Azərbaycanın Zəfər paradı ilə bağlı paylaşım edib . Report Information Agency . 2020-12-10 [2020-12-10 ] . (原始内容存档 于2020-12-24) (阿塞拜疆语) .
^ Türkiyə parlamentinin sədri Azərbaycan xalqını təbrik edib . Azeri Press Agency . 2020-12-10 [2020-12-10 ] . (原始内容存档 于2020-12-27) (阿塞拜疆语) .
^ Ghazanchyan, Siranush. Provocative statements of Azerbaijani, Turkish leaders condemnable, Spokesperson for Armenian PM says . Public Radio of Armenia . 2020-12-10 [2020-12-10 ] . (原始内容存档 于2020-12-24) (美国英语) .
^ 73.0 73.1 何宏儒. 艾爾段亞塞拜然誦古詩 引發土耳其伊朗外交齟齬 . 中央社 . 2020-12-12 [2020-12-24 ] . (原始内容存档 于2020-12-12).
^ Vahdat, Amir. Iran summons Turkish ambassador over Erdogan remarks in Baku . The Washington Post . 2020-12-11 [2020-12-12 ] . (原始内容存档 于2020-12-16) (英语) .
^ Затулин: парад в Баку — попытка унизить не только Армению, но и Россию REGNUM News Agency . December 2020 [2020-12-24 ] . (原始内容存档 于2020-12-24) (俄语) . 11