Bài này viết về một khu vực hành chính của thành phố Roma. Về khu vực trung tâm lịch sử tương đương, vui lòng xem Trung tâm lịch sử thành Roma.
Quận 1 Trung tâm lịch sử (tiếng Ý: Municipio I Centro Storico) là quận hành chính đầu tiên của thủ đô Roma, Ý và có địa giới bao gồm khu vực trung tâm của thành phố. Quận được thành lập bởi hội đồng thành phố Roma vào năm 2001, có người đứng đầu là quận trưởng được bầu cử thông qua cuộc bầu cử thị trưởng. Vào năm 2013, biên giới của quận được chỉnh sửa và mở rộng với sự sáp nhập phần lớn của Quận 17 bị bãi bỏ.[1] Kể từ đó, Quận 1 bao gồm tất cả các phường lịch sử (rione) của Roma.
Quận 1 có diện tích 19,91 km²[2] và dân số là 186.802 người (tính đến năm 2015), trở thành quận có mật độ dân số cao nhất thủ đô.[2]
Tổ chức hành chính
Lịch sử
1. Bản đồ hành chính của Roma từ 2001 đến 2013, Quận 1 hiện tại được mở rộng với sự sáp nhập phần lớn của Quận 17 cũ. 2. Bản đồ 22 phường lịch sử của Roma (phần màu đỏ là Thành Vatican).
Quận 1 được thành lập vào ngày 19 tháng 1 năm 2001, ban đầu bao gồm tất cả 20 phường nằm bên trong tường thành Aurelianus và tường thành Janiculum (được Giáo hoàng Urbanô VIII cho xây dựng vào năm 1643) với Tevere là dòng sông huyết mạch cắt ngang trung tâm, toàn bộ khu vực đều được ghi danh vào danh sách di sản thế giới của UNESCO.[3]
Quận 17 cũ là đô thị được xây dựng vào khoảng cuối thế kỷ 19 đầu thế kỷ 20 bên bờ hữu ngạn của sông, khu vực nằm giữa Thành Vatican và đồi Monte Mario, bấy giờ bao gồm hai phường lịch sử còn lại là Borgo và Prati cùng với hai khu Vittoria và Eroi. Vào ngày 11 tháng 3 năm 2013, Quận 17 bị bãi bỏ và phần lớn được sáp nhập vào Quận 1. Do đó, tất cả các phường lịch sử của Roma đều nằm trong Quận 1.
Phân chia hành chính
Ngoài hai khu Vittoria và Eroi của Quận 17 cũ, tất cả 22 phường (rione) của Quận 1 bao gồm:
Phường 1 Monti
Phường 2 Trevi
Phường 3 Colonna
Phường 4 Campo Marzio
Phường 5 Ponte
Phường 6 Parione
Phường 7 Regola
Phường 8 Sant'Eustachio
Phường 9 Pigna
Phường 10 Campitelli
Phường 11 Sant'Angelo
Phường 12 Ripa
Phường 13 Trastevere
Phường 14 Borgo
Phường 15 Esquilino
Phường 16 Ludovisi
Phường 17 Sallustiano
Phường 18 Castro Pretorio
Phường 19 Celio
Phường 20 Testaccio
Phường 21 San Saba
Phường 22 Prati
Chính quyền quận
Quận trưởng Quận 1 được tuyển cử trực tiếp bởi lá phiếu của người dân. Hội đồng quận được bầu lại 5 năm một lần, với hệ thống theo đó các cử tri bày tỏ sự lựa chọn trực tiếp chức vụ Quận trưởng hoặc bầu chọn gián tiếp thông qua đảng liên minh của ứng cử viên. Nếu không có ứng cử viên nào nhận được ít nhất 50% phiếu bầu, hai ứng cử viên có phiếu cao nhất sẽ vào vòng thứ hai sau hai tuần. Điều này mang lại hệ quả theo đó ứng cử viên chiến thắng có thể tuyên bố bản thân thắng cử bằng số phiếu ủng hộ của đa số.
Cuộc bầu cử quận gần đây nhất diễn ra vào ngày 5 và 19 tháng 6 năm 2016, quận trưởng hiện tại là bà Sabrina Alfonsi, thuộc Đảng Dân chủ Ý.
Văn hóa
Thư viện
Những thư viện nổi tiếng tại Quận 1 bao gồm:
Thư viện Angelica
Thư viện Casanatense
Thư viện Hertziana - Viện lịch sử nghệ thuật Max Planck
Thư viện Học viện quốc gia Lincei
Thư viện quốc gia Khảo cổ học và Lịch sử nghệ thuật
Thư viện Senato
Thư viện Vallicelliana
Bảo tàng
Bảo tàng Công trường Hoàng đế
Điện Esposizioni
Trên địa bàn quận có tất cả 103 viện bảo tàng (trong đó 70 thuộc thành phố và 33 thuộc quốc gia)[4], những bảo tàng nổi tiếng bao gồm: