|
Lực lượng Delta
Biệt đội Tác chiến Lực lượng Đặc biệt số 1 - Delta (1st Special Forces Operational Detachment-Delta - 1st SFOD-D) là một trong những Đơn vị Sứ mệnh Đặc biệt (Special Mission Units) và là đơn vị chống khủng bố bậc 1 của Hoa Kỳ. Đây là lực lượng đặc biệt tinh nhuệ của Quân đội Mỹ, dưới sự điều hành của Bộ Tư lệnh Chiến dịch Đặc biệt Liên quân (JSOC). Nơi được giao các nhiệm vụ đặc biệt liên quan đến chống khủng bố, giải cứu con tin, công kích trực tiếp và trinh sát đặc biệt..., thường là chống lại các mục tiêu có giá trị cao.[2] Lực lượng Delta và các đối tác của Lực lượng Hải quân và Không quân, DEVGRU và Phi đội Chiến thuật Đặc biệt số 24, là các đơn vị đặc nhiệm cấp 1 quan trọng của quân đội Hoa Kỳ được giao nhiệm vụ thực hiện các nhiệm vụ phức tạp, tuyệt mật và nguy hiểm nhất do Cơ quan Chỉ huy Quốc gia (NCA) chỉ đạo và điều hành, và làm việc trực tiếp với Cơ quan Tình báo Trung ương. Lịch sử.svg) Ban đầu, Delta được ra đời sau hàng loạt những vụ khủng bố bị dư luận chỉ trích hồi thập niên 70 thế kỷ trước. Để đối phó với những vấn đề đó, chính phủ Mỹ đã quyết định thành lập đơn vị chống khủng bố toàn thời gian.[2] Đầu thập niên 60, chỉ có các nhân vật chủ chốt trong quân đội và chính phủ mới được thông báo tóm tắt về loại đơn vị đặc nhiệm này. Charlie Beckwith, một sĩ quan Lực lượng Đặc biệt (Mũ nồi xanh) và là cựu binh Chiến tranh Việt Nam, từng là sĩ quan trao đổi công tác tại Trung đoàn Tác chiến Đặc biệt Đường không 22 (22 Special Air Service Regiment) của Lục quân Anh trong Sự biến Khẩn cấp Malaya. Sau khi tham gia các cuộc chiến nói trên, Beckwith trở về, trình bày một báo cáo chi tiết nêu rõ lỗ hổng của Quân đội Mỹ khi không có một đơn vị kiểu SAS. Thời gian đó Mỹ chỉ tập trung vào chiến tranh quy ước mà không đầu tư vào chiến tranh bất quy ước và chống khủng bố. Chính Beckwith là người đầu tiên nhận thấy vai trò của SAS "không chỉ là thấy mà còn là thợ" trong các cuộc chiến. Đặc biệt Beckwith còn sớm nhận thấy các nhóm nhỏ SAS có khả năng thích nghi cao, hoàn toàn tự lập và có thể hành động trực tiếp trong nhiệm vụ chống khủng bố. Beckwith đã giới thiệu tóm tắt ý tưởng này trước cả quân đội lẫn các nhân vật cao cấp chính phủ về mô hình của SAS. Cuối cùng, vào cuối thập niên 70, khi mối đe dọa khủng bố từ các nhóm cánh tả và dân tộc chủ nghĩa ngày càng gia tăng, giới chức chóp bu Lầu Năm Góc và quân đội đã đồng ý và chỉ định Beckwith thành lập Lực lượng Delta. Beckwith ước tính phải mất 24 tháng để hoàn thành nhiệm vụ với sự hỗ trợ đắc lực của Chuẩn tướng John Watts. Để biện minh cho lý do tại sao phải mất hai năm để xây dựng Delta, Beckwith phải làm một việc rất quan trọng là soạn thảo cái mà ông ta gọi là Robert Redford Paper (Hồ sơ Robert Redford hay RRP). RRP đề cập tới quá trình lựa chọn/đánh giá của Delta với bốn giai đoạn. Lực lượng Delta sau đó được thành lập vào ngày 19 tháng 11 năm 1977, bởi Beckwith và Đại tá Thomas Henry. Lúc đó, Đại tá Bob "Black Gloves" Mountel thuộc Liên đoàn Lực lượng Đặc nhiệm số 5 được giao nhiệm vụ tạo ra một đơn vị "chọc thủng khoảng cách ngắn hạn" tồn tại cho đến khi Delta sẵn sàng, được đặt tên là Blue Light. Các thành viên ban đầu của đơn vị được sàng lọc từ các tình nguyện viên và trải qua một quá trình tuyển chọn chuyên biệt vào đầu năm 1978, liên quan đến một loạt các vấn đề về giao thông đường bộ ở địa hình đồi núi đang ngày càng gia tăng. Mục đích là để kiểm tra sức bền, khả năng chịu đựng và ý chí quyết tâm của các ứng viên. Khóa huấn luyện đầu tiên kéo dài từ tháng 4 đến tháng 9 năm 1978. Lực lượng Delta đã được chứng nhận là có đầy đủ khả năng thực hiện nhiệm vụ vào mùa Thu năm 1979 ngay trước cuộc khủng hoảng con tin Iran.  Chiến dịch Móng vuốt Đại bàngVào ngày 4 tháng 11 năm 1979, 53 nhà ngoại giao và công dân Mỹ đã bị bắt và giam giữ tại Đại sứ quán Hoa Kỳ ở Tehran, Iran. Lực lượng Delta được giao nhiệm vụ lập kế hoạch và thực hiện Chiến dịch Móng vuốt Đại bàng (PEC - Operation Eagle Claw) và dùng vũ lực trục giải cứu con tin từ đại sứ quán vào đêm 24 và 25 tháng 4 năm 1980. Chiến dịch bị đình chỉ do trục trặc máy bay trực thăng bị hỏng. Sau này, Ủy ban đánh giá đã kiểm tra sự cố và phát hiện ra 23 vấn đề trong hoạt động, trong đó có vấn đề thời tiết bất an do máy bay gặp phải, các vấn đề về chỉ huy và kiểm soát giữa các chỉ huy bộ phận đa dịch vụ, va chạm giữa trực thăng và máy bay tiếp dầu trên mặt đất, và các vấn đề cơ học đã làm giảm số lượng máy bay trực thăng hiện có từ 8 chiếc xuống còn 5 chiếc (ít hơn một chiếc so với mức tối thiểu mong muốn) trước khi đội đặc nhiệm có thể rời địa điểm chuyển tải/tiếp nhiên liệu. Sau khi chiến dịch PEC thất bại, chính phủ Hoa Kỳ nhận thấy cần phải thực hiện nhiều cải tổ. Trung đoàn Hàng không Hoạt động Đặc biệt 160 (Dù), còn được gọi là "Kẻ bám đuôi ban đêm", được thành lập cho các hoạt động đặc biệt cần sự hỗ trợ của đường không. SEAL Team Six của Hải quân, tiền thân của Nhóm Phát triển Chiến tranh Đặc biệt Hải quân hiện tại, được thành lập cho các hoạt động chống khủng bố trên biển. Bộ Chỉ huy Tác chiến Đặc biệt Liên hợp được thành lập để chỉ huy và kiểm soát các đơn vị chống khủng bố khác nhau của quân đội Hoa Kỳ.[2] Thập niên 1980Thập niên 1980, Lực lượng Delta tham gia vào các chiến dịch chống cánh tả của chính quyền Ronald Reagan và George H.W. Bush ở Mỹ Latinh. Tiêu biểu như chống nhóm nổi dậy cánh tả FMNL ở El Salvador, hỗ trợ nhóm nổi dậy Contra do CIA tài trợ chống lại chính quyền Nicaragua, Chiến dịch Urgent Fury, nội chiến Honduras và Guatemala và Chiến dịch Just Cause bắt sống nhà độc tài quân sự từng thân Mỹ Manuel Noriega. Thập niên 1990 Năm 1990, Delta tham gia vào chiến tranh vùng Vịnh, cùng với SAS tiêu diệt phương tiện vận tải tên lửa Scud của Iraq đang nhắm vào Israel từ tầm xa bằng súng bắn tỉa hỏa lực mạnh 50 li nhắm vào ống nhiên liệu. Nếu tên lửa bắn vào Israel, Israel có thể tham chiến, và các đồng minh A Rập của Mỹ sẽ không tham gia chống Iraq vì nghi kỵ Israel. Nhiệm vụ khác của Delta trong Chiến tranh vùng Vịnh là bảo vệ Đại tướng Norman Schwarzkopf, lãnh đạo liên quân chống Iraq, lúc này đang ở A Rập Xê Út. Đại đội C, Lực lượng Delta cũng tham gia chiến dịch Gothic Serpent năm 1993 nhằm bắt giữ lãnh đạo nhóm phiến quân Somalia Mohamed Farrah Aidid ở thủ đô Mogadishu và sau đó là cứu phi công lục quân Michael Durant sau khi trực thăng của anh này bị rơi trong khi tham gia chiến dịch. 5 đặc nhiệm Delta hy sinh trong sự việc này, cùng với 14 lính Mỹ thuộc các đơn vị khác. Bên cạnh đó, vài trăm chiến binh Somalia và thường dân thiệt mạng.[3] Mỹ lúc này tham chiến tại Somalia với tư cách thành viên Lực lượng Gìn giữ Hòa bình Liên Hợp Quốc cứu trợ nhân đạo cho người dân Somali đang bị nạn đói và nội chiến.   Trong cuộc can thiệp quân sự nhằm lật đổ chế độ độc tài quân phiệt ở Haiti năm 1994 mang tên Chiến dịch Uphold Democracy, đặc nhiệm Delta làm bảo vệ cho quan chức Liên Hợp Quốc và các nhà ngoại giao, cộng tác với đặc nhiệm GROM của Ba Lan. Delta đã tham gia rất nhiều chiến dịch ở Afghanistan và Iraq. Các chiến dịch và trận đánh tiêu biểu của Delta ở Afghanistan là trận Tora Bora, chiến dịch Anaconda 2002, và ở Iraq là các vụ săn lùng quan chức cấp cao trong chính quyền Saddam Hussein, trận Fallujah, trận Ramadi. Họ cũng là lực lượng bắt sống nhà lãnh đạo Iraq Saddam Hussein. Đặc nhiệm Delta và không quân Mỹ phối hợp tiêu diệt Abu Musab al-Zarqawi, thủ lĩnh mạng lưới al-Qaeda tại Iraq và cũng được coi là kẻ tiền nhiệm của Abu Bakr al-Baghdadi trước khi hắn biến tổ chức này thành IS.[3][cần dẫn nguồn] Delta rút khỏi Iraq khi các lực lượng Mỹ rời khỏi Iraq vào năm 2011, nhưng quay trở lại khi cuộc chiến chống Nhà nước Hồi giáo (IS) bắt đầu. Đặc nhiệm Delta có quan hệ chặt chẽ với các chiến binh người Kurd ở Iraq trong cuộc chiến chống IS.[3] Sau sự sụp đổ của chính quyền Gaddafi ở Lybia và vụ tấn công vào khu sứ quán Mỹ năm 2012, Delta đã săn lùng những đối tượng tình nghi đứng sau vụ tấn công. Đặc nhiệm Delta từng tham gia nhiều chiến dịch tại Syria kể từ khi IS từ năm 2015. Các đơn vị Delta đã thực hiện chiến dịch bắt Abu Sayyaf, kẻ quản lý các mỏ dầu bị IS chiếm ở miền đông Syria. Dù không bắt sống được Sayyaf, nhưng Delta bắt sống các tay chân thân tín của hắn và thu được nhiều tin tình báo quan trọng sau quá trình thẩm vấn. Tính đến năm 2017, có khoảng 1.200 người là thành viên của đặc nhiệm Delta.[4] Thượng sĩ Joshua Wheeler của Delta là thương vong đầu tiên của Quân đội Mỹ trong cuộc chiến chống IS. Chiến sĩ dưới quyền Wheeler, Trung sĩ Nhất Thomas Payne được trao Huân chương Danh dự năm 2020.[5] Ngày 26-27 tháng 10 năm 2019, Lực lượng Delta tấn công khu nhà của thủ lĩnh IS Abu Bakr al-Baghdadi. Baghdadi tự sát bằng áo bom, giết hại 2 đứa trẻ và làm bị thương một chó nghiệp vụ tên Conan. Khu nhà của Baghdadi sau đó đã bị không kích san phẳng. Khen thưởng[2]Phần lớn các hoạt động của Lực lượng Delta đều được giữ bí mật, không bao giờ được công chúng biết đến. Tuy nhiên, cũng có ngoại lệ được công khai và trao thưởng. Ví dụ, Chiến dịch Urgent Fury, Delta đã được trao Giải Đơn vị phối hợp Xuất sắc (JMUA). Ngoài ra, Delta còn được được trao nhiều phần thưởng danh giá khác như Giải thưởng Đơn vị xuất sắc (VUA) vì thành tích phi thường trong việc giải cứu con tin mang tên Modelo Prison Hostage Rescue Mission (Sứ mệnh giải cứu con tin Nhà tù Modelo) và bắt giữ Manuel Noriega hồi tháng 12 năm 1989 trong Chiến dịch Just Cause ở Panama. Trong Chiến tranh chống khủng bố, Delta đã được trao Bằng khen Tổng thống cho các hoạt động chiến đấu ở Afghanistan từ tháng 10 năm 2001 đến ngày 15/3/2002 và ở Iraq từ ngày 19/3/2003 đến ngày 13/12/2003.    Và mới đây, ngày 26/10/2019, Lực lượng Delta và Trung đoàn Biệt động quân 75 (Lực lượng đặc nhiệm chuyên hoạt động đầm lầy) đã đột kích vào khu nhà của thủ lĩnh IS Abu Bakr al-Baghdadi tiêu diệt gọn cả ông trùm lẫn thuộc hạ. Lực lượng Delta có 3 thành viên đã được trao Huân chương Danh dự cao quý nhất của Quân đội Mỹ - Thượng sĩ Gary Gordon và Trung sĩ Nhất Randall Shughart hy sinh trong trận Mogadishu năm 1993 và được truy tặng, và Trung sĩ nhất Thomas Payne trong cuộc giải cứu con tin năm 2015 khỏi nhà tù của Nhà nước Hồi giáo ở tỉnh Kirkuk, Iraq. Cơ cấu tổ chứcCác đơn vị Delta đóng quân tại căn cứ Bragg ở bang Bắc Carolina và nằm dưới quyền điều hành tác chiến của Bộ Tư lệnh Chiến dịch Đặc biệt Liên quân (JSOC), nhưng về hành chính thì nằm dưới quyền Bộ Tư lệnh Chiến dịch Đặc biệt Lục quân Hoa Kỳ (USASOC).[4] Cơ cấu của Lực lượng Delta giống với 22 SAS của Anh. Tư lệnh của Delta là sĩ quan cấp Đại tá (bậc lương O-6). Vào giai đoạn 2001, Delta có khoảng 1000 người, với số lượng đặc nhiệm giải cứu con tin và công kích từ 250 tới 300 người.[6] Các Đại đội (Squadron) cấp đại đội trực thuộc Delta:[6][7][8]
Mỗi Đại đội có 3 trung đội (Troop): 2 trung đội công kích chuyên về công kích trực tiếp và 1 trung đội chuyên về do thám và trinh sát làm công tác bí mật thâm nhập hậu cứ địch, quan sát vị trí địch và bắn tỉa. Mỗi Đại đội được chỉ huy bởi sĩ quan cấp Trung tá (bậc lương O-5), mỗi trung đội được chỉ huy bởi sĩ quan cấp Thiếu tá (bậc lương O-4). Mỗi trung đội bao gồm bốn đội/nhóm (team) nhỏ, mỗi đội được chỉ huy bởi một hạ sĩ quan cấp cao, thường là Thượng sĩ Nhất, Thượng sĩ (E-8) hoặc Trung sĩ Nhất (E-7). Các thành viên khác của đội mang quân hàm từ cấp Trung sĩ (E-5) đến Thượng sĩ (E-8).[6][8] Để che giấu danh tính, binh lính hiếm khi mặc quân phục và thường mặc trang phục dân sự kể cả khi thực hiện các hoạt động. Nếu mặc quân phục sẽ không có phù hiệu đơn vị trên tay áo.[7] Khi mặc quân phục cho các sự kiện có truyền thông, đặc nhiệm sẽ mang phù hiệu Bộ Tư lệnh Chiến dịch Đặc biệt Lục quân. Thành viên được để tóc dân sự và để râu để tránh bị nhận diện và trà trộn. Bộ Quốc phòng Mỹ kiểm soát chặt chẻ thông tin liên quan đến Lực lượng Delta và không bình luận công khai về thành viên hay chiến dịch, trừ khi Delta tham gia chiến dịch lớn hay có thành viên hy sinh.  Tư lệnh qua các thời kỳTheo như cựu đặc nhiệm Đại đội B Delta, Thượng sĩ Nhất Mike Vining đăng trên trang mạng xã hội cựu chiến binh quân đội Mỹ Together We Served, các tư lệnh của Delta đã công khai danh tính bao gồm[9]
Tuyển mộThời gian tuyển chọn của Lực lượng Delta không dài, thường là khoảng sáu tháng, nhưng đòi hỏi rất cao. Quân đội Mỹ đã quảng cáo tuyển dụng cho Lực lượng Delta từ những năm 1990.[13] Các chiến đấu viên, sĩ quan đặc nhiệm Delta có sự khác biệt kỹ năng chiến đấu vì được tuyển chọn từ nhiều đơn vị khác nhau thuộc Quân đội Mỹ, trong đó có cả cựu đặc nhiệm hải quân (SEAL). Tuy nhiên, phần lớn lực lượng của đặc nhiệm Delta được tuyển lựa từ Trung đoàn Biệt động quân 75, các Nhóm Lực lượng Đặc biệt tinh nhuệ (Mũ nồi xanh), Lục quân Mỹ.[2][4] Xét tuyểnCứ 2 năm một lần, đặc nhiệm Delta tổ chức khóa tuyển chọn thành viên kéo dài 1 tháng ở dãy núi Appalachia, West Virginia với sự tham gia của hàng trăm ứng viên.[4] Cuốn sách "Bên trong Delta Force" của Eric Haney cung cấp cái nhìn rất chi tiết về quy trình tuyển chọn cho Lực lượng Delta của Mỹ.[13] Nó bắt đầu với các bài kiểm tra tiêu chuẩn như chống đẩy, đứng lên ngồi xuống và bò ngược. Các thí sinh phải hoàn thành đường chạy 2 dặm (3,2 km) và bơi 100 mét trong một khoảng thời gian được chỉ định. Các thí sinh sau đó được đưa vào một loạt các khóa học điều hướng trên mặt đất để đánh giá thêm về thể lực. Khóa học này vô cùng thách thức, các thí sinh phải trải qua thử thách suốt đêm trên quãng đường 18 dặm (29 km) trong khi phải đeo ba lô 18 kg. Trọng lượng ba lô sau đó được tăng lên, các yêu cầu về thời gian để hoàn thành nhiệm vụ cũng tăng. Việc kiểm tra thể chất kết thúc bằng cuộc hành quân 64 km (40 dặm) với chiếc ba lô nặng 20 kg trên địa hình cực kỳ khó khăn. Ngoài các yêu cầu về thể chất, các ứng viên cũng phải vượt qua nhiều bài kiểm tra tâm lý. Một hội đồng bao gồm các nhà tâm lý học và chỉ huy Delta sẽ yêu cầu ứng viên trả lời một loạt câu hỏi để mổ xẻ mọi khía cạnh tinh thần của người lính. Sau quá trình phỏng vấn, chỉ huy đơn vị sẽ tiếp cận ứng viên và thông báo cho cá nhân nếu người đó được chọn.[13] Dù các ứng viên cho lực lượng Delta đều là nền tảng huấn luyện và kỹ thuật chiến đấu tốt, nhưng tỷ lệ trượt vẫn trên mức 90%. Các ứng viên hoàn thành khóa tuyển chọn vẫn có thể bị loại nếu không được đáp ứng được các yêu cầu khắt khe của ban tuyển chọn.[4] Huấn luyện Sau khi vượt qua vòng loại, ứng viên phải tham gia Khóa Huấn luyện Đặc nhiệm (Operator Training Course) kéo dài 6 tháng với khoảng 30-40% số ứng viên tiếp tục bị loại do quá trình huấn luyện căng thẳng và đạt tới cực hạn chịu đựng của mỗi người. Các khóa đào tạo khắc nghiệt và tỷ lệ đào thải cao khiến chỉ có những ứng viên ưu tú nhất mới được nhận vào đặc nhiệm Delta.[4] Theo hồi ký Bên trong Lực lượng Delta của cựu đặc nhiệm Lực lượng Delta Eric Haney, Khóa Huấn luyện Đặc nhiệm dài khoảng 6 tháng. Nội dung khóa luôn được cập nhật, nhưng kỹ năng chung bao gồm chống khủng bố và phản gián, sử dụng súng và các vũ khí chuyên dụng khác [7][13][14]:
Năm 2008, một video clip thể hiện các công tác huấn luyện và tác chiến của Lực lượng Delta, mục đích ban đầu là tuyển mộ trong quân, bị lộ và đăng lên mạng internet. Video được đăng trên báo mạng Military.com tại đây. Danh sách các thành viên Lực lượng Delta đã công khai danh tính.jpg)
 Các thành viên đã hy sinh
Thành viên hy sinh trong Chiến tranh Toàn cầu Chống Khủng bố[15]
So sánh với SEAL Team SixTheo Business Insider, nhiệm vụ chính của Delta là chống khủng bố nhưng nó có khả năng đảm trách nhiều loại hình nhiệm vụ bí mật, không giới hạn địa lý như giải cứu con tin, tấn công chiến thuật. Trong khi đó, biệt kích SEAL là lực lượng tinh nhuệ của Hải quân Mỹ. Họ thực hiện các nhiệm vụ liên quan hoặc xuất phát từ môi trường nước. Phương tiện chiến đấu của Delta chuyên trách trên mặt đất trong khi phương tiện chiến đấu của SEAL vận hành trên biển. Tuy nhiên, lực lượng SEAL được trang bị nhiều khí tài giúp họ hoạt động tốt trên đất liền sau khi đổ bộ từ biển. Cả Delta lẫn SEAL đều thuộc quân số SMU do JSOC quản lý, thực hiện các nhiệm vụ bí mật trên khắp thế giới. Mỗi đơn vị có thể thực hiện nhiều hoạt động khác nhau nhưng nhiệm vụ chính vẫn là chống khủng bố. Ví dụ Delta đã trừ khử trùm khủng bố Abu Bakr al-Baghdadi thuộc lực lượng IS tại Syria, còn Biệt đội SEAL 6 đã loại bỏ trùm khủng bố Osama bin Laden vài năm trước. Theo các cựu binh của hai đơn vị này tiết lộ thì có 5 điểm nhấn khác biệt giữa hai đơn vị tinh nhuệ bậc nhất này:[2]
Trong truyền thông đại chúngNhững người đầu tiên tham gia Đại đội C thuộc Lực lượng Delta còn tham dự Chiến dịch Gothic Serpent ở Somalia. Trận Mogadishu của chiến dịch này được chuyển thành phim Diều hâu gãy cánh, đạo diễn bời Ridley Scott. Trong vụ tấn công khu sứ quán và căn cứ CIA ở Benghazi, Lybia năm 2012, 2 đặc nhiệm Delta tham gia vào chiến dịch giải cứu là David Halburner và Tate Jolly. Sự việc được chuyển thể thành bộ phim 13 giờ: Lính ngầm Benghazi của đạo diễn Michael Bay Bộ phim truyền hình The Unit sản xuất năm 2006 với nội dung là một nhóm đặc nhiệm dựa trên Lực lượng Delta. Bộ phim dựa trên hồi ký Bên trong Lực lượng Delta (Inside Delta Force) của Eric Haney. Nhiều sách viết về Lực lượng Delta đã được xuất bản, ví dụ như Diều hâu gãy cánh của nhà báo Mark Bowden (sau chuyển thành phim cùng tên), Bên trong Delta Force (Inside Delta Force) của cựu đặc nhiệm Đại đội B Delta Thượng sĩ Nhất Eric Haney, hồi ký của Đại tá Charles Beckwith, và bộ sách về Delta của Thiếu tá Thomas Greer, trung đội trưởng Đại đội A Delta chỉ huy 90 người cải trang dân Pashto trong trận Tora Bora năm 2001 nhằm bắt bin Laden, bút danh Dalton Fury. Tham khảo
Liên kết ngoài |
||||||||||||||||||||||||
.svg)
.svg){kind=small}