Chi Mạy

Chi Mạy
Một cây Mạy tại Bắc Mỹ
Phân loại khoa học
Giới (regnum)	Plantae
(không phân hạng)	Angiospermae
(không phân hạng)	Eudicots
(không phân hạng)	Rosids
Bộ (ordo)	Fagales
Họ (familia)	Juglandaceae
Phân họ (subfamilia)	Juglandoideae
Tông (tribus)	Juglandeae
Phân tông (subtribus)	Caryinae[1]
Chi (genus)	Carya Nutt., 1818
Loài điển hình
Carya tomentosa (Poir.) Nutt., 1918[2]
Các loài
Xem văn bản

Hickory nuts (Carya spp.), dried

Giá trị dinh dưỡng cho mỗi 100 g (3,5 oz)
Năng lượng	2.749 kJ (657 kcal)
Carbohydrat	18.25 g
Chất xơ	6.4 g
Chất béo	64.37 g
Chất béo bão hòa	7.038 g
Chất béo không bão hòa đơn	32.611 g
Chất béo không bão hòa đa	21.886 g
Protein	12.72 g
Tryptophan	0.139 g
Threonine	0.422 g
Isoleucine	0.576 g
Leucine	1.027 g
Lysine	0.497 g
Methionine	0.300 g
Cystine	0.271 g
Phenylalanine	0.713 g
Tyrosine	0.454 g
Valine	0.730 g
Arginine	2.086 g
Histidine	0.389 g
Alanine	0.662 g
Acid aspartic	1.368 g
Acid glutamic	2.885 g
Glycine	0.708 g
Proline	0.571 g
Serine	0.806 g
Vitamin và khoáng chất Vitamin Lượng %DV^† Thiamine (B1) 72% 0.867 mg Riboflavin (B2) 10% 0.131 mg Niacin (B3) 6% 0.907 mg Acid pantothenic (B5) 35% 1.746 mg Vitamin B6 11% 0.192 mg Folate (B9) 10% 40 μg Vitamin B12 0% 0.00 μg Vitamin C 2% 2.0 mg Chất khoáng Lượng %DV^† Calci 5% 61 mg Đồng 82% 0.738 mg Sắt 12% 2.12 mg Magiê 41% 173 mg Mangan 200% 4.610 mg Phốt pho 27% 336 mg Kali 15% 436 mg Selen 15% 8.1 μg Natri 0% 1 mg Kẽm 39% 4.31 mg
Thành phần khác	Lượng
Nước	2.65 g
Liên kết tới mục từ trong CSDL của USDA
^† Tỷ lệ phần trăm được ước tính dựa trên khuyến nghị Hoa Kỳ dành cho người trưởng thành,[3] ngoại trừ kali, được ước tính dựa trên khuyến nghị của chuyên gia từ Học viện Quốc gia.[4]

Chi Mạy (danh pháp khoa học: Carya, tiếng Hy Lạp cổ: κάρυον nghĩa là "quả hồ đào"). Chi thực vật thuộc họ Óc chó (Juglandaceae) này gồm từ 17-19 loài, phân bổ ở châu Á, Bắc Mỹ. Các loài mạy đều là những loài có hoa đơn tính và thụ phấn chéo nhờ gió. Ra hoa vào mùa xuân và cho quả vào mùa thu. Quả chủ yếu hình cầu hoặc bầu dục.

Chò đãi (Annamocarya sinensis), loài duy nhất của chi Annamocarya, đôi khi cũng được phân loại như là Carya sinensis trong chi này.

Các loài và phân loại

Theo hệ thống phân loại thực vật APG mới nhất thì chi Mạy và các loài khác thuộc họ Óc chó (Juglandaceae) đều được di chuyển xếp vào bộ Cử (Fagales).

Châu Á

• Carya tổ Sinocarya – Mạy châu Á
  • Carya cathayensis Sarg., 1916 (đồng nghĩa: Carya dabieshanensis M.C.Liu & Z.J.Li, 1984) - Sơn hồ đào, mạy Tàu.
  • Carya hunanensis W.C.Cheng & R.H.Chang, 1979 – Mạy Hồ Nam.
  • Carya kweichowensis Kuang & A.M.Lu, 1979 – Mạy Quý Châu.
  • Carya poilanei Leroy, 1950 - Mạy Poilane, mạy châu Poilane.
  • Carya tonkinensis Lecomte, 1921 – Mạy châu, hồ đào Bắc bộ, hồ đào núi, hồ đào Việt Nam[5]

Bắc Mỹ

• Carya tổ Carya - Mạy điển hình.
  • Carya alba (L.) Nutt. ex Elliott, 1818 (đồng nghĩa: Carya tomentosa (Poir.) Nutt., 1818)
  • Carya floridana Sarg., 1913
  • Carya glabra (Mill.) Sweet, 1826 (đồng nghĩa: Carya ovalis (Wangenh.) Sarg., 1913)
    • Carya glabra var. megacarpa (Sarg.) Sarg., 1918
    • Carya glabra var. odorata (Marshall) Little, 1969
  • Carya laciniosa (Mill.) K.Koch
  • Carya myristiciformis (F.Michx.) Nutt., 1818
  • Carya ovata (Mill.) K.Koch
    • Carya ovata var. australis (Ashe) Little, 1969
    • Carya ovata var. mexicana (Engelm. ex Hemsl.) W.E.Manning, 1949
  • Carya pallida (Ashe) Engl. & Graebn., 1902
  • Carya texana Buckley, 1861
  • †Carya washingtonensis Manchester, 1987 đã tuyệt chủng.
• Carya tổ Apocarya
  • Carya aquatica (F.Michx.) Nutt., 1818 - Mạy nước.
  • Carya cordiformis (Wangenh.) K.Koch, 1869 - Mạy hạt đắng.
  • Carya illinoinensis (Wangenh.) K.Koch, 1869 - Mạy Illinois, pecan.
  • Carya palmeri W.E. Manning, 1949 – Mạy Mexico.

Lai ghép

• Carya × brownii Sarg., 1913
• Carya × collina Laughlin, 1968
• Carya × demareei E.J.Palmer, 1937
• Carya × dunbarii Sarg., 1918
• Carya × laneyi Sarg., 1913
• Carya × lecontei Little, 1943
• Carya × ludoviciana (Ashe) Little, 1943
• Carya × nussbaumeri Sarg., 1918
• Carya × schneckii Sarg., 1918

Thư viện ảnh

• 
  Lá loài Carya cordiformis.
• 
  Hạt chín sắp rơi.

Liên kết ngoài

• Flora of North America: Carya
• Flora of China: Carya
• USDA Agricultural Research Service: Carya Lưu trữ 2012-06-10 tại Wayback Machine
• Comparison of eastern North American hickories at bioimages.vanderbilt.edu Lưu trữ 2016-03-04 tại Wayback Machine
• Comparison of hickory nuts at bioimages.vanderbilt.edu Lưu trữ 2004-08-19 tại Wayback Machine
• USDA Plants Database Profile for Carya (hickory)

Tham khảo

• Dữ liệu liên quan tới Carya tại Wikispecies
• Tư liệu liên quan tới Carya tại Wikimedia Commons

1. P. S. Manos; D. E. Stone (2001). “Evolution, phylogeny and systematics of the Juglandaceae”. Annals of the Missouri Botanical Garden. 88: 231–269. doi:10.2307/2666226.
2. “Carya Nutt”. TROPICOS. Missouri Botanical Garden. Truy cập ngày 19 tháng 10 năm 2009.
3. United States Food and Drug Administration (2024). “Daily Value on the Nutrition and Supplement Facts Labels”. Truy cập ngày 28 tháng 3 năm 2024.
4. National Academies of Sciences, Engineering, and Medicine; Health and Medicine Division; Food and Nutrition Board; Committee to Review the Dietary Reference Intakes for Sodium and Potassium (2019). Oria, Maria; Harrison, Meghan; Stallings, Virginia A. (biên tập). Dietary Reference Intakes for Sodium and Potassium. The National Academies Collection: Reports funded by National Institutes of Health. Washington (DC): National Academies Press (US). ISBN 978-0-309-48834-1. PMID 30844154.
5. “Subordinate Taxa of Carya Nutt”. TROPICOS. Missouri Botanical Garden. Truy cập ngày 19 tháng 10 năm 2009.