Bell 222 là một trực thăng hạng nhẹ động cơ đôi Hoa Kỳ chế tạo bởi công ty Bell Helicopter. Bell 230 là một máy bay cải tiến với nhiều loại động cơ khác nhau và một vài tùy chỉnh nhỏ. Phiên bản tùy biến bên ngoài của 222 được sử dụng như là biểu tượng trong series truyền hình Hoa Kỳ Airwolf.
Phát triển
Nguồn gốc
Vào cuối thập niên 1960, Bell bắt đầu thiết kế một mẫu trực thăng hạng nhẹ động cơ turbine đôi mới. Một mô hình của trực thăng mới này đã được trưng bày vào tháng 1 năm 1974 tại triển lãm trực thăng.[2] Sau khi thu hút được nhiều sự chú ý tại triển lãm, công ty đã công bố mẫu trực thăng mới Bell 222.[3] Đây là máy bay trực thăng hạng nhẹ động cơ turbine đôi thương mại đầu tiên được phát triển ở Hoa Kỳ.[4]
Bell 222 tích hợp nhiều đặc tính tân tiến như hệ thống thủy lực và điện tử hoạt động song song, càng đáp co rút độc lập hai bên hông, và hệ thống giảm rung lắc Noda Matic phát triển cho mẫu Bell 214ST.[1]
Dây chuyền hoạt động lại vào năm 1975.[2] Model 222 có chuyến bay đầu tiên vào ngày 13 tháng 8, 1976. Máy bay được chứng nhận từ Federal Aviation Administration (FAA) ngày 16 tháng 8, 1979 và được chấp thuận sử dụng visual flight rules (VFR) ngày 20 tháng 12, 1979. Việc bàn giao máy bay bắt đầu từ 16 tháng 1, 1980. FAA chứng nhận 222 có thể bay chỉ một phi công instrument flight rules (IFR) ngày 15 tháng 5, 1980.[5]
Các phiên bản cải tiến
Mẫu Bell 222B có động cơ mạnh hơn được giới thiệu vào năm 1982 với rotor chính có đường kính mở rộng. Mẫu Bell 222UT dựa trên 222B, có càng đáp dạng ván trượt, được giới thiệu vào năm 1983.[1]
Việc phát triển 222 cho ra đời mẫu Bell 230, với động cơ LTS 101 của 222 được thay thế bằng hai động cơ turboshaft Allison 250, và thêm một vài tinh chỉnh khác. Một chiếc 222 được chuyển đổi thành mẫu thử nghiệm 230 bay lần đầu vào ngày 12 tháng 8, 1991. Transport Canada cấp chứng nhận vào tháng 3 năm 1992, và chiếc 230 đầu tiên được bàn giao vào tháng 11 cùng năm. Mẫu 230 có tùy chọn đáp bằng càng hoặc bánh. Dây chuyền sản xuất dừng hoạt động năm 1995 với 38 chiếc được xuất xưởng, và được thay thế bằng dây chuyền sản xuất chiếc Bell 430 mạnh mẽ hơn.[1]
Thiết kế
Thiết kế của máy bay bao gồm rotor chính hai cánh quạt bằng sợi thủy tinh kim loại không gỉ và trục rotor chịu co giãn, không cần chất bôi trơn.[4] Khoang cabin có thể chứa tối đa mười người, trong đó có hai phi công và tám hoặc chín hành khách. Số ghế bố trí bao gồm ghế ngồi tiêu chuẩn cho một phi công và bảy hành khách; hay phiên bản hai phi công và sau ghế hành khách.[4] Bell 222 và 230 thường được điều khiển chỉ với một phi công (tùy chọn hai phi công), và có thể thực hiện nhiệm vụ chuyên chở, tuần tra, cứu nạn.[1]
Bell 222 sử dụng động cơ đôi turboshaft Lycoming/Honeywell LTS101-650, có công suất 592 shp mỗi máy.[5] Các phiên bản 222 sau này sử dụng động cơ mạnh mẽ hơn. Công suất động cơ là 100% khi đạt 9598 RPM. Hai driveshaft độc lập truyền động từ động cơ đến bộ truyền động. Ống xả của động cơ Bell 222 LTS nằm sau động cơ, trong khi ống xả của động cơ Allison máy bay 230 nằm cao trên nắp. Nhiên liệu được chứa trong ba thùng, một trong thân và một trong mỗi cánh sường. Càng đáp được đặt trong mỗi phần cánh sườn.[2]
Hệ thống rotor của Bell 222 bao gồm:
Rotor chính hai cánh quạt, semi-rigid high-kinetic energy với preconing và underslinging. Đầu rotor tích hợp incorporates elastomeric bearings for hub springs, và flapping and pitch change bearings. Hệ thống này tương tự thiết kế của AH-1 Cobra. Vận tốc rotor đạt 100% khi vận tốc động cơ là 348 RPM.
Tất cả các model đều tích hợp một rotor đuôi hai cánh quạt kiểu pusher gắn bên cạnh trái của thân đuôi, xuay với tốc độ 3396 RPM.
Biến thể
Bell 222
The original Model 222, sometimes unofficially called a Bell 222A to distinguish it from the Bell 222B. It was powered by two (618 hp takeoff rated, 591 hp max continuous rated) Honeywell (formerly Lycoming) LTS-101-650C-3turboshafts.
Bell 222B
Năm 1982 mẫu 222 được nâng cấp động cơ (hai Honeywell (trước đó là Lycoming) LTS-101-750Cs với công suất cất cánh là 680 hp mỗi chiếc), một rotor chính lớn hơn, và được đổi tên thành Bell 222B.
Bell 222B Executive
Model có hệ thống cải tiến và nội thất hạng sang.
Bell 222UT
A 222B variant with skids, introduced in 1983. The lack of retractable landing gear allowed for larger auxiliary fuel tanks.
The Advanced Composite Airframe Program (ACAP) was a 1985 all-composite LHX proof-of-concept project. The Bell D-292 used the Avco Lycoming engines, transmission, two-bladed main and tail rotors, tailboom, vertical fin, and rotor pylon of the 222. The D-292 had a new composite airframe.
Bell 230
Năm 1991 thiết kế của 222B được cập nhật, tăng cường sức mạnh động cơ, và đổi tên thành Bell 230. Dây chuyền sản xuất dừng vào năm 1995.
Bell 230 Executive
Phiên bản chuyên chở Executive.
Bell 230 Utility
Phiên bản vận chuyển đa năng.
Bell 230 EMS
Phiên bản cứu thương, được trang bị một hoặc hai băng tải.
Bell 222SP
Trong thập niên 1990, một số chiếc Bell 222 được tùy biến với động cơ 222B và 230 Allison 250-C30G cho khả năng bay một động cơ (engine-out), và đặt danh lại với tên 222SP.[6]