Эмир Афсахаддин Хидаетуллах-бек

Эмир Афсахаддин Хидаетуллах-бек
Дата рождения XV век
Дата смерти декабрь 1497 или январь 1498
Страна
Род деятельности поэт, политик

Эмир Афсахаддин Хидаетуллах-бек (азерб. Əmir Əfsəhəddin Hidayətullah bəy; умер в промежутке декабря 1497 года — января 1498 года) — политический деятель государства Ак-Коюнлу, азербайджанский поэт[1][2][3].

Биография

Хидаетуллах Афсахаддин-бек служил эмиром в Ак-Коюнлу при Узун Хасане.[4] По вероисповеданию был мусульманином-шиитом[3]. До восшествия принца Халила на трон в 1478 году, Хидаетуллах находился с ним в городе Шираз провинции Фарс, а после уехал с ним в Тебриз[5]. После прихода ко власти Султана Ягуба в том же месте году, Хидаетуллах был отправлен в Ирак, чем он сам не был доволен[6]. Умер поэт в промежутке декабря 1497 года — января 1498 года[7].

Творчество

Эмир Афсахаддин Хидаетуллах-бек писал под псевдонимами «Хидает» и «Наваи»[8]. Он является автором дивана на азербайджанском языке[9]. Хидаетуллах так же как и Мухаммед Физули, для появления творчества которого он создал базу[10], писал о любви и расставании с любимым человеком[11]. Помимо этого писал о героизме и войне[12]. В своих стихах он в основном использовал устную азербайджанскую народную литературу[13]. Хидаетуллах-бек также восхвалялся учёным Джалаледдином Давани[3].

Примечания

  1. ↑ Karahan, 1980, с. 253.
  2. ↑ Korkmaz, 1986, с. 123.
  3. ↑ 1 2 3 V. Minorsky, «The Chester Beatty Library: a catalogue of the Turkish manuscripts and miniatures», p. 1
  4. ↑ Aidə Paşalı. Əfsəhəddin Hidayət və “Divan”ı (tekstoloji-filoloji tədqiqat və mətn). Bakı: Nurlan, 2011, 448 sayfa. [1]. Архивировано 8 февраля 2022 года.
  5. ↑ Korkmaz, 1986, с. 120.
  6. ↑ Korkmaz, 1986, с. 121.
  7. ↑ Karahan, 1980, с. 249.
  8. ↑ Kâtip Çelebi, «Keşfü’z-Zunûn», s. 671
  9. ↑ Bekir Kayabaşı, «Kaf-zâde Fâ’izî’nin Zübdetü’l-Eş’âr’ı», s. 598
  10. ↑ Karahan, 1980, с. 255.
  11. ↑ Korkmaz, 1986, с. 122.
  12. ↑ Karahan, 1980, с. 254.
  13. ↑ Xeyirbəy Qasımov, «Orta əsrlərdə Azərbaycan mədəniyyəti», s. 156

Литература

  • Aidə Paşalı. Əfsəhəddin Hidayət və “Divan”ı (tekstoloji-filoloji tədqiqat və mətn). Bakı: Nurlan, 2011, 448 sayfa.
  • Zeynep Korkmaz. XV. yüzyıl Azeri Türkçesinin değerli bir temsilcisi Emir Hidayetullah ve divanı // Türk Dili Araştırmaları Yıllığı Belleten. — 1986. — С. 113—124.
  • Abdülkadir Karahan. Eski Türk Edebiyatı İncelemeleri. — İstanbul: Edebiyat fakultesi matbaası, 1980. — С. 331.
  • Aidə Paşayeva, Əbdülqadir Qaraxan Hidayət “Divan”ının ilk tədqiqatçısı kimi. Orta əsr əlyazmaları və Azərbaycan mədəniyyəti tarixi problemləri. VII Respublika elmi-nəzəri konfransının materialları, Bakı: 2002.
  • Aidə Paşayeva, Hidayət “Divan”ında bəzm motivi. Şərqşünaslığın aktual problemləri. Prof. Vasim     Məmmədəliyevin yubileyinə həsr edilmiş respublika elmi konfransının materialları, Bakı: 2002.
  • Aidə Paşayeva, Hidayət əsərlərində bədii sualın çalarları. Azərbaycan elmi və mədəniyyəti: aktual problemlər. Elmi-praktik konfransın materialları, Bakı: 2003.
  • Aidə Paşayeva, XV yüzil şairi Əfsəhəddin Hidayət Divanının mövzu xüsusiyyətləri. Yaxın və orta Şərq: dünəni, bu günü, sabahı. Beynəlxalq elmi konfrans - 24-25 oktyabr, 2007, Bakı.
  • Aida Pashayeva, Afsahaddin Hidayat and his manuscripts. Filologiya məsələləri-III, Bakı: 2003.
  • Aidə Paşayeva, Bədii mükalimə—Hidayət “Divan”ında sənətkarlıq üsullarından biri kimi. Filologiya məsələləri-IV, Bakı: 2003.
  • Aidə Paşayeva, Hidayət irsi çağdaş dövrün tədqiqatlarında. Orta əsr əlyazmaları və Azərbaycan mədəniyyəti tarixi problemləri, Bakı: 2004.
  • Aidə Paşayeva, Hidayət “Divan”ının əlyazma nüsxələrində beytlərin dəyişdirilməsi və ixtisarı. Orta əsr əlyazmaları və Azərbaycan mədəniyyəti tarixi problemləri, Bakı: 2008.
  • Aidə Paşayeva, XV yüzil Hidayət “Divan”ının mövzu xüsusiyyətləri. Yaxın və Orta Şərq: dünəni, bu günü, sabahı (Elmi araşdırmaların xüsusi buraxılışı), Bakı: 2011.