Epitafium Zofii Smoszewskiej w kościele Klarysek w Bydgoszczy
Zofia Anna Smoszewska z Rozrażewa (ur. 1562 w Rozdrażewie , zm. 24 września 1625 w Bydgoszczy ) – fundatorka i przełożona klasztoru sióstr III Zakonu św. Franciszka w Poznaniu , bernardynka poznańska, pierwsza przełożona klasztoru klarysek w Bydgoszczy (1615-1625).
Życiorys
Urodziła się w 1562 w Rozdrażewie w Wielkopolsce . Pochodziła ze znakomitego rodu Rozdrażewskich herbu Doliwa . Być może jej ojcem był Jan Rozrażewski właściciel wsi Smarzykowo i Królikowo w starostwie kcyńskim . Była siostrą Andrzeja Rozdrażewskiego oraz zamężna ze Smoszewskim.
Po śmierci męża wstąpiła w 1592 do klasztoru sióstr Trzeciego Zakonu św. Franciszka w Poznaniu . Została przełożoną tego klasztoru. Kiedy w 1594 zaprowadzono u bernardynek nakazaną przez papieża Piusa V klauzurę , przeznaczyła swój prywatny majątek na adaptację klauzurową klasztoru oraz na budowę kościoła. 20 lipca 1595 prowincjał bernardynów Benedykt Gąsiorek przyjął ją do uroczystej profesji . Za zasługi dla zakonu otrzymała od papieża zezwolenie do noszenia welonu panieńskiego, do którego właściwie nie miała prawa będąc wdową.
Po ufundowaniu w 1615 klasztoru klarysek w Bydgoszczy , została jego pierwszą przełożoną (ksienią ). Przybyła do Bydgoszczy w lipcu 1615 wraz z dwiema zakonnicami. Pierwszą siedzibą klasztoru był budynek naprzeciw kościoła św. Idziego , w którym mieszkały nieliczne bydgoskie zakonnice III Zakonu św. Franciszka (bernardynki ). W latach 1615 –1618 przy finansowej pomocy wojewodziny poznańskiej Zofii Czarnkowskiej, doprowadziła do budowy klasztoru przy istniejącym od 1448 kościele Św. Ducha , dobudowując doń równocześnie obszerną nawę . Klasztor posiadał klauzurę papieską. Konsekracja znacznie rozbudowanej świątyni nastąpiła we wrześniu 1645 , już po jej śmierci. W 1925 kościołowi dano nowe wezwanie Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny .
Została pochowana w kościele klarysek .
Upamiętnienie
Upamiętnia ją tablica nagrobna ufundowana w październiku 1661 przez Annę Adolmarę Rozdrażewską, kolejną przeoryszę klasztoru bydgoskich klarysek . Tablicę umieszczono pierwotnie w posadzce kościoła klarysek , a po kasacie klasztoru w 1826 r., w kościele farnym . Od 1952 r. tablica znajduje się w ścianie prezbiterium bydgoskiego kościoła pw. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny .
Zobacz też
Bibliografia
Błażejewski Stanisław, Kutta Janusz, Romaniuk Marek: Bydgoski Słownik Biograficzny. Tom II. Bydgoszcz 1995. ISBN 83-85327-27-4 , str. 135-136