Walerian Bogusławski
Walerian Tadeusz Bogusławski h. Ślepowron (ur. 15 grudnia 1895 w Warszawie, zm. w kwietniu 1940 w Katyniu) – major dyplomowany kawalerii Wojska Polskiego, inżynier, ofiara zbrodni katyńskiej.
Życiorys
Urodził się w rodzinie Tadeusza i Marii z Rzewuskich[1]. Absolwent Gimnazjum im. Konopczyńskiego w Warszawie (matura w 1912) i Wydziału Rolnego Wyższej Szkoły Gospodarstwa Wiejskiego (1914), uzyskał dyplom inżyniera.
Powołany do armii rosyjskiej, brał udział w I wojnie światowej. Dowodził plutonem i zwiadem konnym. W 1916 wstąpił do Akademii Wojskowej Prawniczej. Od sierpnia 1917 w I Korpusie Polskim jako dowódca zwiadowców konnych. 12 listopada 1917 awansował do stopnia podporucznika[2]. Po zakończeniu I wojny wstąpił do Wojska Polskiego. Wcielony do 7 Pułku Ułanów Lubelskich. W trakcie organizacji pułku tworzył pluton łączności[3], a następnie przeniesiony w 1920 na funkcję adiutanta 201 Pułku Szwoleżerów. Brał udział w wojnie 1920. 10 października 1920 został ranny.
Po zakończeniu działań wojennych służył w 3 Pułku Szwoleżerów (był w 1923, 1924, 1928) w stopniu rotmistrza (ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 i 320 lokatą w korpusie oficerów jazdy)[4]. Pełnił funkcję komendanta garnizonu w Wołkowysku. Ukończył kurs w Centrum Wyszkolenia Kawalerii w Grudziądzu. 2 kwietnia 1929 został mianowany majorem ze starszeństwem z 1 stycznia 1929 i 13. lokatą w korpusie oficerów kawalerii[5]. W lipcu tego roku został przesunięty na stanowisko kwatermistrza[6]. W marcu 1930 został przeniesiony na stanowisko szefa taborów przy 9 Dywizji Piechoty w Siedlcach[7][8]. Z dniem 5 stycznia 1931, po odbyciu praktyki w 15 Pułku Artylerii Polowej w Bydgoszczy i 59 Pułku Piechoty w Inowrocławiu oraz ukończeniu Kursu próbnego przy Wyższej Szkole Wojennej, został powołany do Wyższej Szkoły Wojennej w Warszawie na dwuletni kurs 1930/32[9][10]. Z dniem 1 listopada 1932, po ukończeniu kursu i otrzymaniu dyplomu naukowego oficera dyplomowanego, został przeniesiony do Dowództwa Okręgu Korpusu Nr X w Przemyślu[11] na stanowisko szefa Referatu Materiałowego i Wydziału Mobilizacyjnego[2]. W październiku 1935 został przeniesiony do Sztabu Głównego na stanowisko delegata przy Dyrekcji Okręgowej Kolei Państwowych w Warszawie. W marcu 1939 pełnił służbę w 24 Pułku Ułanów w Kraśniku na stanowisku dublera I zastępcy dowódcy pułku[12].
W kampanii wrześniowej wzięty do niewoli przez Sowietów, osadzony w Kozielsku. Między 11 a 12 kwietnia 1940 przekazany do dyspozycji naczelnika smoleńskiego obwodu NKWD – lista wywózkowa 022/3 z dnia 9 kwietnia 1940. Został zamordowany między 13 a 14 kwietnia 1940 przez NKWD w lesie katyńskim. Nie został zidentyfikowany podczas ekshumacji prowadzonej przez Niemców w 1943. Krewni do 1958 poszukiwali informacji przez Biuro Informacji i Badań Polskiego Czerwonego Krzyża w Warszawie[13].
Walerian Bogusławski był żonaty z Wandą z Kuleszów, z którą miał dwóch synów[1].
Ordery i odznaczenia
Upamiętnienie
- 5 października 2007 roku Minister Obrony Narodowej Aleksander Szczygło mianował go pośmiertnie do stopnia podpułkownika[18]. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007 roku, w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”.
- Tablica na Cmentarzu Powązkowskim[19].
- Dąb Pamięci 14 kwietnia 2010 na ul. Południowej 1, przez Starostwo Powiatowe w Łasku i Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych nr 2 w Łasku[20][21].
Zobacz też
Przypisy
- ↑ a b Księga Cmentarna Katynia 2000 ↓, s. 44.
- ↑ a b Materiały do epitafiów katyńskich. Pro Memoria, „Wojskowy Przegląd Historyczny”, Tom 4, Rok XXXIX, 1994, s. 299 .
- ↑ Zarys historji wojennej 3-go pułku szwoleżerów, 1929, s. 5 .
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 599, 681.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 8 z 3 kwietnia 1929 roku, s. 106.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 6 lipca 1929 roku, s. 211.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 8 z 31 marca 1930 roku, s. 108.
- ↑ Rocznik oficerów kawalerii 1930 ↓, s. 75.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 18 czerwca 1930 roku, s. 233, awizo.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 1 z 28 stycznia 1931 roku, s. 7.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 13 z 9 grudnia 1932 roku, s. 405.
- ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 130, 706.
- ↑ Убиты в Катыни 2015 ↓, s. 176.
- ↑ M.P. z 1930 r. nr 98, poz. 143 „za zasługi na polu organizacji i wyszkolenia wojska”.
- ↑ M.P. z 1932 r. nr 217, poz. 249 „za pracę na polu odzyskania niepodległości”.
- ↑ Zarządzenie Ministra Spraw Wojskowych Nr 1/86 w sprawie nadania odznaki pamiątkowej „Krzyż Kampanii Wrześniowej 1939”. „Dziennik Ustaw RP”. 2, s. 30, 1986-04-10. Londyn: Minister Sprawiedliwości. .
- ↑ Dekoracja Orderem Legii Honorowej. Żołnierz Polski nr 28 (307), 9 lipca 1922, s. 17
- ↑ Decyzja Nr 439/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 5 października 2007 roku w sprawie mianowania oficerów Wojska Polskiego zamordowanych w Katyniu, Charkowie i Twerze na kolejne stopnie oficerskie. Decyzja nie została ogłoszona w Dzienniku Urzędowym MON.
- ↑ MarekM. Minakowski MarekM., Na zdjęciu Walerian Tadeusz Bogusławski h. Ślepowron [online], Sejm-Wielki.pl [dostęp 2017-07-12] .
- ↑ Walerian Bogusławski. Stowarzyszenie Parafiada im. św. Józefa Kalasancjusza. [dostęp 2024-09-09].
- ↑ Dęby Katyńskie [online], www.zsp2lask.republika.pl [dostęp 2017-07-12] [zarchiwizowane z adresu 2010-11-07] .
Bibliografia
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2021-01-07].
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik oficerów kawalerii. Warszawa: Nakładem „Przeglądu Kawaleryjskiego”, 1930.
- Убиты в Катыни. Книга Памяти польских военнопленных – узников Козельского лагеря НКВД, расстрелянных по решению политбюро ЦК ВКП(б) от 5 марта 1940 года. Лариса Еремина (red.). Москва: Общество «Мемориал» – Издательство «Звенья», 2015. ISBN 978-5-78700-123-5.
- Jan Kiński, Helena Malanowska, Urszula Olech, Wacław Ryżewski, Janina Snitko-Rzeszut, Teresa Żach: Katyń. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Marek Tarczyński (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2000. ISBN 83-905590-7-2.
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.
|
|