Rezerwat przyrody Borek (województwo kujawsko-pomorskie)

Borek
rezerwat leśny
Typ

fitocenotyczny[1]

Podtyp

zbiorowisk leśnych[1]

Państwo

 Polska

Województwo

 kujawsko-pomorskie

Mezoregion

Dolina Środkowej Noteci

Data utworzenia

23 lipca 1958

Akt prawny

M.P. z 1958 r. nr 65, poz. 382

Powierzchnia

131,79 ha

Położenie na mapie gminy Sadki
Mapa konturowa gminy Sadki, na dole nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Borek”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum na lewo u góry znajduje się punkt z opisem „Borek”
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego
Mapa konturowa województwa kujawsko-pomorskiego, blisko lewej krawiędzi znajduje się punkt z opisem „Borek”
Położenie na mapie powiatu nakielskiego
Mapa konturowa powiatu nakielskiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „Borek”
Ziemia53°07′06″N 17°24′12″E/53,118333 17,403333

Rezerwat przyrody Borekrezerwat częściowy leśny położony w województwie kujawsko-pomorskim, powiecie nakielskim, gminie Sadki[1]. Powołany w roku 1958 w celu zachowania ze względów naukowych i dydaktycznych fragmentu wielogatunkowego lasu łęgowego w dolinie Noteci ze skupieniem starych dębów (na powierzchni 0,48 ha)[2]. W roku 2006 został powiększony do obszaru 129,71 ha, a podstawą ochrony stało się zabezpieczenie i zachowanie ze względów przyrodniczych, naukowych i dydaktycznych cennych zbiorowisk leśnych – grądowych i łęgowych[3]. Obecnie podawana wielkość rezerwatu to 131,79 ha[1].

Lokalizacja

Pod względem fizycznogeograficznym rezerwat znajduje się w mezoregionie Dolina Środkowej Noteci (315.25), na niskiej terasie Pradoliny Toruńsko-Eberswaldzkiej. Znajduje się ok. 200 m na południe od linii kolejowej Bydgoszcz-Piła, na południe od miejscowości Bnin, na wschód od wsi Jadwiżyn i na zachód od Samostrzela.

Rezerwat jest położony w obrębie korytarza ekologicznego włączonego do sieci Natura 2000: Doliny Noteci (OZW) oraz Doliny Środkowej Noteci i Kanału Bydgoskiego (SOO). Powierzchnia rezerwatu wynosi 131,79 ha (cały las Borek ma około 550 ha). Od Noteci oddziela go 3-kilometrowy pas żyznych łąk, pociętych licznymi rowami melioracyjnymi.

Charakterystyka

Rezerwat obejmuje fragment wielogatunkowego lasu łęgowego jesionowo-dębowo-olchowego w dolinie Noteci, z grupą pomnikowych dębów szypułkowych[4][5]. Jest to zespół naturalny, z drzewostanem dębowym (250 lat) z udziałem lipy, jesionu wyniosłego oraz wiązów. Na całej powierzchni występuje podrost jesionowy i wiązowy[4].

Na wilgotnej i próchnicznej glebie rozwija się bujne runo leśne. Rosną w nim m.in.: kokorycz drobna, lilia złotogłów, przylaszczka pospolita, wawrzynek wilczełyko, bodziszek leśny, bluszczyk kurdybanek, czyściec leśny, jaskółcze ziele, szczawik zajęczy, porzeczka czarna, orlik pospolity, kalina koralowa, czerniec gronkowy, bluszcz pospolity, pluskwica europejska, kopytnik pospolity, marzanka wonna, konwalia majowa oraz jarzmianka większa[4][5]. W połowie lat 50. XX w. znaleziono także zawilca wielkokwiatowego i kosaćca syberyjskiego. W jednym oddziale, wśród sosen rosła wtedy także pluskwica europejska[6].

Podstawowym problemem w rezerwacie jest obecnie (2010 r.) zamieranie jesionów.

Szlak rezerwatów

Wzdłuż Pradoliny Toruńsko-Eberswaldzkiej, a zwłaszcza jej północnej krawędzi, między Bydgoszczą a Wyrzyskiem znajduje się ciąg rezerwatów nadnoteckich. Począwszy od Bydgoszczy, można zwiedzić następujące rezerwaty:

  1. Kruszyn (leśny),
  2. Hedera (florystyczny),
  3. Las Minikowski (leśny),
  4. Łąki Ślesińskie (florystyczny),
  5. Skarpy Ślesińskie (florystyczny),
  6. Borek,
  7. Zielona Góra (leśny).

W sąsiedztwie rezerwatu przebiega szlak turystyczny żółty pieszy szlak turystyczny „Nadnotecki” Bydgoszcz PrądyNakło nad NoteciąWyrzyskPiła[7].

Zobacz też

Przypisy

  1. a b c d Rezerwat przyrody Borek. [w:] Centralny Rejestr Form Ochrony Przyrody [on-line]. Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska. [dostęp 2018-05-11].
  2. Zarządzenie Ministra Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego z dnia 23 lipca 1958 r. w sprawie uznania za rezerwat przyrody (M.P. z 1958 r. nr 65, poz. 382)
  3. Rozporządzenie Nr 100/2006 Wojewody Kujawsko-Pomorskiego z dnia 3 listopada 2006 r. (Dz.U.Woj.Kuj.-Pom. z 2006 Nr 138 poz. 2063)
  4. a b c Łachowski Jerzy, Tylżanowski Tadeusz, Beil Beata: Rezerwaty i pomniki przyrody województwa bydgoskiego. Bydgoskie Towarzystwo Naukowe. Prace Wydziału Nauk Przyrodniczych, seria B, nr 13. Warszawa-Poznań 1972
  5. a b Rezerwaty przyrody. Nadleśnictwo Szubin – Lasy Państwowe. [dostęp 2018-05-11].
  6. Zdzisława Wolska, Las Borek w powiecie wyrzyskim, w: Sprawozdania Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk, nr 1/1956, ss. 119-122
  7. Bykowski Włodzimierz: Weekend w drodze. Interaktywny przewodnik rowerowy okolic Bydgoszczy. Wydawnictwo Aperion. Bydgoszcz 1999 ISBN 83-911441-0-0