Retinoidy
Retinoidy – organiczne związki chemiczne , kwasowe pochodne witaminy A . Pobudzają wzrost i wpływają na różnicowanie się komórek nabłonkowych oraz zwiększają syntezę glikoprotein błonowych. Retinoidy pobudzają wzrost komórek w warstwie kolczystej nabłonka, zmniejszają spójność komórek w tkance, powodują rumień i złuszczanie nabłonków.
Ze względu na budowę i właściwości wyróżnia się 3 lub 4 generacje retinoidów:
I generacji – retinoidy monoaromatyczne naturalne, działające nieselektywnie – retinol (witamina A) i jej metabolit retinal , tretynoina , izotretynoina , alitretynoina ;
II generacji – retinoidy monoaromatyczne, syntetyczne analogi witaminy A – etretynat , acytretyna , motretynid (inne języki) ;
III generacji – retinoidy poliaromatyczne (tzw. arotinoidy), charakteryzujące się selektywnym działaniem receptorowym – adapalen , arotynoid , beksaroten , tazaroten .
IV generacji (podawane przez niektórych autorów) – pochodne pironu : trifaroten [1] , seletinoid G[2]
Stosowane do udrożnienia gruczołów łojowych , zwiększania dopływu tlenu do wnętrza skóry. Powodują zanik gruczołów łojowych i rozjaśnienie skóry. Retinoidy działają przeciwtrądzikowo , ponieważ m.in. hamują rozwój Staphylococcus epidermidis , Pityrosporum ovale i Cutibacterium acnes .
Funkcje wszystkich retinoidów i ich znaczenie biologiczne polega na[3] :
modulacji rozrostu i różnicowania,
zapobieganiu rogowacenia,
wprowadzaniu zmian w spoistości komórkowej,
działaniu przeciwtrądzikowym i przeciwłojotokowym,
działaniu immunologicznym i przeciwzapalnym,
zapobieganiu nowotworom i ich leczeniu,
wywoływaniu apoptozy,
wpływie na skład macierzy zewnątrzkomórkowej.
Przypisy
↑ Deepak M.W. D.M.W. Balak Deepak M.W. D.M.W. , Topical trifarotene: a new retinoid , „British Journal of Dermatology”, 179 (2), 2018, s. 231–232, DOI : 10.1111/bjd.16733 [dostęp 2020-07-29] (ang. ) .
↑ Sujata R. S.R. Mehta-Ambalal Sujata R. S.R. , Neocollagenesis and Neoelastinogenesis: From the Laboratory to the Clinic , „Journal of Cutaneous and Aesthetic Surgery”, 9 (3), 2016, s. 145–151, DOI : 10.4103/0974-2077.191645 , PMID : 27761083 , PMCID : PMC5064677 (ang. ) .
↑ Ryszard R. Żaba Ryszard R. , Bezpieczeństwo stosowania retinoidów , „Post. Dermatol. Alergol.”, 23 (4), 2006, s. 161–174 [dostęp 2020-07-29] .
Bibliografia
Han-Yo H.Y. Huang Han-Yo H.Y. i inni , Multivitamin/mineral supplements and prevention of chronic disease , „Evidence Report/Technology Assessment” (139), 2006, s. 1–117, PMID : 17764205 , PMCID : PMC4781083 (ang. ) .
Kathleen M. K.M. Fairfield Kathleen M. K.M. , Robert H. R.H. Fletcher Robert H. R.H. , Vitamins for chronic disease prevention in adults: scientific review , „Journal of the American Medical Association ”, 287 (23), 2002, s. 3116–3126, DOI : 10.1001/jama.287.23.3116 , PMID : 12069675 (ang. ) .
N. N. Noy N. N. , Retinoid-binding proteins: mediators of retinoid action , „The Biochemical Journal”, 348 Pt 3, 2000, s. 481–495, PMID : 10839978 , PMCID : PMC1221089 (ang. ) .
D10 : Leki przeciwtrądzikowe
D10A – Leki przeciwtrądzikowe do stosowania zewnętrznego D10AA – Kortykosterydy stosowane w leczeniu trądziku
D10AB – Preparaty zawierające siarkę
D10AD – Retinoidy
D10AE – Nadtlenki
D10AF – Leki przeciwinfekcyjne stosowane w leczeniu trądziku
D10AX – Inne
D10B – Leki do stosowania wewnętrznego D10BA – Retinoidy
D10BX – Inne
Retinoidy naturalne – działające nieselektywnie
Retinoidy monoaromatyczne – syntetyczne analogi witaminy A
Retinoidy poliaromatyczne – działające selektywnie