Puchar Narodów Afryki 2019 – 32. edycja turnieju o mistrzostwo Afryki w piłce nożnej. Gospodarzem turnieju został po raz piąty Egipt, który 8 stycznia 2019 roku zastąpił wybrany w 2014 roku Kamerun.
20 lipca 2017 roku, czyli już po pierwszych meczach eliminacyjnych, CAF podjął decyzję o rozszerzeniu turnieju z 16 do 24 zespołów. Jednocześnie przesunięto termin organizacji tego oraz następnych turniejów na czerwiec i lipiec, aby nie kolidowały z europejskimi rozgrywkami klubowymi[1][2]. Ostatecznie 30 listopada 2018 roku podjęto decyzję o odebraniu prawa organizacji turnieju Kamerunowi ze względu na liczne opóźnienia w przygotowaniach, a także ze względów bezpieczeństwa: działalności dżihadystycznej organizacji terrorystycznej Boko Haram na północy kraju, a także konflikt z separatystami w zachodniej, anglojęzycznej części Kamerunu[3][4]. 28 stycznia 2019 roku CAF przesunął datę rozpoczęcia na 21 czerwca i zakończenia na 19 lipca, ze względu na prośby Algierii, Maroka i Tunezji. Przyczyną był czas na odpoczynek po trwającym do początku czerwca ramadanie[5].
Demokratyczna Republika Konga zaproponowała organizację meczów w Kinszaszie, Lubumbashi, Matadi i Kisangani[7]. Zastrzeżenia budziły kwestie bezpieczeństwa i zagrożenia stwarzane przez grupy zbrojne szczególnie we wschodniej części kraju, gdzie znajdują się Lubumbashi i Kisangani[11].
Oficjalni kandydaci
Po spotkaniu Komitetu Wykonawczego Afrykańskiej Konfederacji Piłkarskiej 24 stycznia 2014 roku opublikowano listę oficjalnych kandydatów do organizacji Pucharów Narodów Afryki 2019[8].
20 września 2014 roku Komitet Wykonawczego CAF ogłosił, że gospodarzem turnieju w 2019 roku zostanie Kamerun, w 2021 roku Wybrzeże Kości Słoniowej, a w 2023 roku Gwinea[12][6].
Ponowny wybór gospodarza
30 listopada 2018 roku prezydent CAF Ahmad Ahmad ogłosił w Akrze odebranie Kamerunowi prawa organizacji turnieju. Przyczynami były m.in. konflikt z dżihadystyczną organizacją terrorystyczną Boko Haram w północnej części kraju, jak i kryzys(inne języki) w zachodniej części kraju związany z ograniczaniem praw anglojęzycznych mieszkańców Kamerunu[3].
Faworytami na nowego gospodarza Pucharu Narodów Afryki były pierwotnie Maroko oraz Południowa Afryka. Pierwszy kraj był gospodarzem mistrzostwa Afryki w 2018 roku, przez co nie zgłosił swojej kandydatury. Wobec tego Egipt wyraził zainteresowanie organizacją turnieju[13].
8 stycznia 2019 roku w Dakarze, prezydent CAF ogłosił, że nowym gospodarzem zostanie Egipt[14]. Za kandydaturą Egiptu oddano 16 głosów. Tylko jeden z członków komisji zagłosował na RPA, jedna osoba wstrzymała się od głosu[15]. Głównym argumentem przedstawionym przez Ahmada było duże zaangażowanie rządu Egiptu. Za kandydaturą RPA przemawiało doświadczenie w organizacji mistrzostw świata w 2010 roku[14]. Pojawiły się także obawy dotyczące bezpieczeństwa w Egipcie. W 2012 roku 79 osób zginęło podczas zamieszek na meczu ligowym na stadionie w Port Saidzie[14]. Za inne z zagrożeń uznano działalność organizacji terrorystycznych na Synaju, gdzie jednak nie odbędą się mecze[14]. Egipt poprzednio organizował Puchar Narodów Afryki w 2006 roku, gdy triumfował po raz piąty[15].
29 września 2018 roku poinformowano, że turniej rozpocznie się 15 czerwca, a zakończy 13 lipca 2019 roku. W tym samym dniu podjęto decyzję o wyznaczeniu na październik ostatecznej kontroli stanu przygotowań w Kamerunie[17]. 28 stycznia 2019 roku CAF przesunął datę rozpoczęcia na 21 czerwca i zakończenia na 19 lipca, ze względu na prośby Algierii, Maroka i Tunezji. Przyczyną był czas na odpoczynek po trwającym do początku czerwca ramadanie[5].
W turnieju po raz pierwszy występują 24 reprezentacje, zamiast dotychczasowych 16 drużyn. Wzorem dla Pucharu Narodów Afryki były udane mistrzostwa Europy w 2016 roku[2].
12 stycznia 2017 roku w Libreville rozlosowano grupy eliminacyjne PNA 2019[18]. Do turnieju finałowego awansowały po dwie najlepsze drużyny z każdej grupy eliminacyjnej. Eliminacje trwały od czerwca 2017 roku do marca 2019 roku.
W związku z wycofaniem Maroka z organizacji Pucharu Narodów Afryki 2015, reprezentacja tego kraju została zawieszona i nie mogła brać udziału w dwóch następnych edycjach Pucharu. 2 kwietnia 2015 roku zakaz ten został anulowany przez Sportowy Sąd Arbitrażowy[19].
Reprezentacja Czadu zrezygnowała z udziału w Pucharze Narodów Afryki 2017, dlatego też została zawieszona i nie mogła brać udziału w eliminacjach do Pucharu Narodów Afryki 2019[20].
5 października 2018 roku reprezentacja Sierra Leone została zawieszona w prawach członka FIFA. 3 grudnia 2018 roku została zdyskwalifikowana z eliminacji do Pucharu Narodów Afryki 2019. Mecze rozegrane przez Sierra Leone w grupie eliminacyjnej zostały anulowane lub odwołane[21].
W momencie straty praw do organizacji PNA 2019 przez Kamerun stracił on gwarantowany awans do finałów mistrzostw. Taką gwarancję zyskał natomiast Egipt, który został nowym gospodarzem. Zarówno reprezentacje Egiptu jak i Kamerun zdołały uzyskać wystarczająco punktów w grupie eliminacyjnej, by awansować do fazy grupowej[22].
Litera Z w nawiasie oznacza zwycięzcę danej grupy kwalifikacyjnej.
Obiekty
Razem ze zwiększeniem liczby drużyn do 24, CAF zleciło wykorzystanie sześciu obiektów podczas Pucharu Narodów Afryki 2019. Przedstawiono także wymagania pojemnościowe obiektów.
Każda z 24 reprezentacji musi zgłosić 23 zawodników.
Losowanie grup
Losowanie grup Pucharu Narodów Afryki 2019 odbyło się 12 kwietnia 2019 roku, w kompleksie piramid w Gizie, w Egipcie[24]. Reprezentacje umieszczono w czterech koszykach, zgodnie z rankingiem CAF. Następnie zostały one rozlosowane do sześciu grup, po cztery drużyny.
W 1/8 finału, gdzie awansują cztery najlepsze zespoły z 3. miejsc, kolejność meczów z tymi drużynami zależy od tego, z której są grupy (kolorem żółtym zaznaczony wariant, który stał się faktem):