Powstanie Wata Tylera – powstanie chłopów angielskich w 1381 pod wodzą Wata Tylera, które swoim zasięgiem objęło całą Anglię.
Bezpośrednim powodem wybuchu powstania było nałożenie podatku pogłównego, ponowne obarczenie chłopów pańszczyzną i ustalenie płacy wyrobników na niskim poziomie[1]. Głębsze przyczyny to trudności gospodarcze i napięcia społeczne związane z wyzyskiem i niewolą chłopską,(które nasiliły się jeszcze bardziej przez epidemie dżumy) niezadowolenie z rządów, wzrost kosztów wojny stuletniej, popularność radykalnych haseł społecznych głoszonych przez wędrownych kaznodziejów przede wszystkim Johna Balla potępiających bogactwo Kościoła, nędzę ludu i rozpasanie panów. Ball opierający się na naukach Johna Wycliffa nazywany był szalonym księdzem z Kentu[2].
Do wybuchu powstania doszło w jednej ze wsi w Esseksie skąd został wyrzucony zbyt gorliwy poborca podatkowy. Następnie chłopi z Esseksu pod wodzą Jacka Strawa i chłopi z Kentu pod wodzą Wata Tylera ruszyli na Londyn. Wkrótce powstanie rozprzestrzeniło się na całą Anglię. Atakowano dwory i miasta, palono rejestry podatkowe, zabijano szlachtę i urzędników. Słuchano kazań Lollardów wzywających do stworzenia Królestwa Bożego na ziemi opartego na powszechnej równości[3]. W Londynie spalony został pałac Jana z Gandawy.
Powstańcy spotkali się z królem Ryszardem II, od którego uzyskali przebaczenie i obietnice pomocy. W czasie drugiego spotkania z królem na którym Wat Tyler zażądał zniesienia stanów i wszelkiej nierówności społecznej oraz sekularyzacjimajątków kościelnych został zamordowany przez burmistrza Londynu, a król odwołał wcześniejsze przyrzeczenia[4]. Powstanie chłopskie pozbawione przywódcy zostało stłumione a nadane przywileje (zniesienie poddaństwa i części podatków) odwołano[5].
Przypisy
↑Kazimierz Lepszy Słownik biograficzny historii powszechnej do XVII stulecia, Warszawa 1968, s. 438.
↑Kazimierz Lepszy Słownik biograficzny historii powszechnej do XVII stulecia, Warszawa 1968, s. 42.
↑Wielka Historia Świata, Kraków 2004, t. VI, s.97.99.
↑Wielka Historia Świata, Kraków 2004, t. VI, s. 99.
↑George Kohn Encyklopedia wojen, Warszawa 1998, s. 116.
Bibliografia
George Kohn: Encyklopedia wojen. Warszawa: Wydawnictwo al fine, 1998. Brak numerów stron w książce
Kazimierz Lepszy: Słownik biograficzny historii powszechnej do XVII stulecia. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1968. Brak numerów stron w książce