Mosze Kol (hebr. : משה קול, ang. : Moshe Kol , ur. 28 maja 1911 w Pińsku , zm. 7 lipca 1989 ) – izraelski polityk, w latach 1966–1977 minister turystyki, w latach 1966–1969 minister rozwoju, w 1951, w latach 1959–1966, w 1969 oraz w 1974 poseł do Knesetu z list Partii Progresywnej , Partii Liberalnej i Niezależnych Liberałów . Sygnatariusz Deklaracji niepodległości Izraela .
Życiorys
Urodził się 28 maja 1911 w Pińsku w Imperium Rosyjskim . Już w niepodległej Polsce uczęszczał w tym mieście do chederu . Działał w organizacjach syjonistycznych – był jednym z założycieli i przywódców ruchu młodzieżowego Ha-Owed ha-Cijjoni (Robotnik Syjonistyczny). W 1932 wyemigrował do, będącej pod brytyjskim mandatem, Palestyny i osiedlił się w prowadzonym przez organizację kibucu w okolicach Kefar Sawy [1] .
Ukończył studia na Uniwersytecie Hebrajskim w Jerozolimie , został sekretarzem Ha-Owed ha-Cijjoni i przedstawicielem organizacji w związku zawodowym Histadrut . W latach 1941–1946 był członkiem komitetu wykonawczego Histadrutu, a od 1948 do 1964 członkiem rady dyrektorów Agencji Żydowskiej i szefem departamentu imigracji[1] .
Był jednym z sygnatariuszy ogłoszonej 14 maja 1948 Deklaracji niepodległości Izraela [2] i członkiem Tymczasowej Rady Państwa w latach 1948–1949 oraz założycielem Partii Progresywnej [1] .
W wyborach parlamentarnych w 1951 po raz pierwszy dostał się do izraelskiego parlamentu z listy Partii Progresywnej[1] , jednak już 10 września 1951 zrezygnował z zasiadania w drugim Knesecie , a mandat po nim objął Idow Kohen [3] . Powrócił do parlamentu po wyborach w 1959 . W kolejnych wyborach uzyskał reelekcję z listy Partii Liberalnej, powstałej po połączeniu Partii Progresywnej i Ogólnych Syjonistów . 16 marca 1965 znalazł się w grupie byłych działaczy Partii Progresywnej (Pinchas Rosen , Jizhar Harari , Jicchak Golan , Rachel Kohen-Kagan , Beno Kohen , Jehuda Sza’ari ), którzy – w sprzeciwie przeciwko planowanemu połączeniu Liberałów z Herutem i stworzeniu Gahalu – opuścili Partię Liberalną tworząc nowe ugrupowanie – Niezależnych Liberałów [4] , z którym Kol był już związany do końca swojej kariery politycznej[1] .
Kolejny raz dostał się do Knesetu w wyborach w 1965 [1] , jednak już 11 stycznia 1966 po raz drugi zrezygnował z mandatu poselskiego, który objął po nim Jicchak Golan [5] . Następnego dnia objął dwie teki ministerialne w nowo utworzonym trzecim rządzie Lewiego Eszkola – został ministrem turystyki oraz rozwoju. Jego poprzednikami w tych resortach byli odpowiednio Akiwa Gowrin [6] oraz Chajjim Josef Cadok . Oba stanowiska utrzymał również w tworzonym w marcu 1969 pierwszym rządzie Goldy Meir . W wyborach w październiku 1969 ponownie dostał się do Knesetu[1] , by już 15 grudnia złożyć mandat poselski – jego następcą został Nissim Eliad [7] . W tym samym dniu wszedł w skład drugiego rządu Goldy Meir , już tylko jako minister turystyki, Ministerstwo Rozwoju objął Chajjim Landau . Kol dostał się także do Knesetu ósmej kadencji , po wyborach w grudniu 1973 [1] , by 10 marca 1974 zrezygnować, ponownie na korzyść Eliada[8] , a samemu pozostać na stanowisku ministra w trzecim rządzie Meir , a po jej rezygnacji – w pierwszym rządzie Rabina [1] . W wyborach w 1977 nie uzyskał reelekcji[1] . Jego następcą na stanowisku ministra turystyki został Gidon Patt [6] .
W latach 1961–1984 wydał kilka publikacji książkowych na tematy związane z liberalizmem, kwestiami izraelsko-arabskimi i sprawami międzynarodowymi, a także autobiografię[1] .
Zmarł 7 lipca 1989[1] .
Przypisy
Premier
Ministrowie[B]
Wiceministrowie[D]
Późniejsi członkowie rządu
↑ od 26.02 do 17.03.1969 po śmierci premiera jego obowiązki pełnił Jigal Allon
↑ w dniu zaprzysiężenia
↑ od 1968 wicepremier
↑ od pierwszych dni działania rządu
Premier
Wicepremier
Ministrowie[A]
Wiceministrowie[B]
Późniejsi członkowie rządu ministrowie
wiceministrowie
↑ w dniu zaprzysiężenia
↑ od pierwszych dni działania rządu
↑ od IX 1970 minister