Mitsubishi F1M

Mitsubishi F1M
(Dane F1M2)
Ilustracja
Dane podstawowe
Państwo

 Japonia

Producent

Mitsubishi

Typ

wodnosamolot obserwacyjny

Konstrukcja

dwupłat o konstrukcji całkowicie metalowej, podwozie – pływakowe, stałe

Załoga

2

Historia
Data oblotu

1936

Lata produkcji

1940 – 1944

Wycofanie ze służby

1945

Liczba egz.

944

Dane techniczne
Napęd

1 silnik gwiazdowy, 14-cylindrowy Mitsubishi Zuisei 13

Moc

875 KM (645 kW)

Wymiary
Rozpiętość

11,00 m

Długość

9,50 m

Wysokość

4,00 m

Powierzchnia nośna

29,50 m²

Masa
Własna

1960 kg

Startowa

2550 kg (normalna)
2 850 kg (maksymalna)

Osiągi
Prędkość maks.

370 km/h

Prędkość przelotowa

205 km/h

Prędkość wznoszenia

5 min 4 sek. na wysokość 3000 m

Pułap

9440 m

Zasięg

445 km (normalny)
740 km (maksymalny)

Dane operacyjne
Uzbrojenie
2 km Typ 97 kal. 7,7 mm
1 km Typ 92 kal. 7,7 mm
2 bomby o łącznej masie 120 kg
(do zastosowań samobójczych 1 bomba o masie 250 kg)
Użytkownicy
Japonia, Tajlandia
Rzuty
Rzuty samolotu

Mitsubishi F1M (amerykańskie oznaczenie kodowe Pete) – japoński wodnosamolot obserwacyjny z okresu drugiej wojny światowej. Potocznie nazywany był też skróconą nazwą japońską Reikan (od rei-shiki kansokuki - wodnosamolot obserwacyjny typ 1)[1].

Historia

W 1934 roku dowództwo lotnictwa japońskiej marynarki wojennej ogłosiło wymagania dla wodnosamolotu obserwacyjnego małego zasięgu nowej kategorii F, który miał uzupełnić i częściowo zastąpić wodnosamoloty Nakajima E8N1/2. Dzięki lepszym osiągom, zwrotności i uzbrojeniu, miał w założeniach łączyć funkcje wodnosamolotu obserwacyjnego dla dużych okrętów oraz wodnosamolotu myśliwskiego, do zwalczania wrogich samolotów rozpoznawczych[2]. Dobra prędkość wznoszenia miała także ułatwić jego zastosowanie do korygowania ognia artylerii pancerników[2]. Na podstawie tych wymagań projekty opracowały wytwórnie: Aichi (F1A1), Kawanishi i Mitsubishi. Najlepszym okazał się projekt Mitsubishi, mający oznaczenie fabryczne Ka-17, opracowany przez zespół inż. Eitarō Sano, pod nadzorem inż. Jōjiego Hattoriego[2].

W czerwcu 1936 roku oblatano prototyp samolotu, który otrzymał skrócone oznaczenie F1M1 i nazwę opisową rei-shiki kansokuki ichi-ichi-gata (wodnosamolot obserwacyjny typ 1 model 11), w skrócie Reikan[1]. W samolocie zastosowano silnik Nakajima Hikari-1. Wymogi dla osiągów samaolotu nakazały zastosowanie zwartej konstrukcji, z centralnym pływakiem, dobrze opracowanej aerodynamicznie. Próby samolotu prowadzone w Nagoi wykazały szereg usterek. Samolot był niestateczny i łatwo wpadał w korkociąg. Po dokonaniu zmian i zainstalowaniu mocniejszego silnika Mitsubishi Zuisei 13, o mniejszej średnicy, samolot otrzymał oznaczenie F1M2 i został w 1940 roku wprowadzony do produkcji seryjnej.

Wodnosamoloty F1M2 produkowano w wytwórni Mitsubishi Jukogyo K. K, gdzie według najnowszych publikacji zbudowano 342 samoloty, oraz w wytwórni samolotów Arsenału Marynarki w Sasebo, a następnie 21. Arsenału Lotniczego Marynarki w Ōmura koło Sasebo, gdzie zbudowano łącznie 598 samolotów[a]. Produkcję zakończono w 1944 roku; łącznie zbudowano 944 samoloty, w tym 4 prototypy[a].

Użycie w lotnictwie

Wodnosamolot F1M2 w grudniu 1940 roku został wprowadzony do jednostek lotnictwa japońskiej marynarki wojennej, gdzie był wykorzystywany jako samolot obserwacyjny, ale również wodnosamolot myśliwski i szturmowy. Startował zarówno z okrętów przy użyciu katapult, jak i z baz przybrzeżnych.

Stosowany był do końca drugiej wojny światowej, do jego głównych zadań należało zwalczanie okrętów podwodnych i eskortowanie konwojów.

Opis konstrukcji

Wodnosamolot Mitsubishi F1M2 był dwupłatem o konstrukcji całkowicie metalowej. Kabina pilota odkryta, a kabina strzelca-obserwatora częściowo zakryta.

Napęd samolotu stanowił silnik gwiazdowy, czternastocylindrowy, chłodzony powietrzem.

Uzbrojenie samolotu stanowiły trzy karabiny maszynowe: dwa stałe i jeden ruchomy. Samolot też mógł przenosić dwie bomby lotnicze o masie 30 lub 60 kilogramów każda lub (do ataków samobójczych) jedną o masie 250 kilogramów.

Uwagi

  1. a b Według Wieliczko 2017 ↓, s. 20-22 powyższe dane pochodzą z najnowszej literatury, natomiast w starszych publikacjach podawane były inne liczby, jak np. 524 w Mitsubishi i 470 w 21. Arsenale, łącznie 1016 wraz z prototypami.

Przypisy

  1. a b Wieliczko 2017 ↓, s. 19.
  2. a b c Wieliczko 2017 ↓, s. 17.

Bibliografia

  • Tadeusz Januszewski, Krzysztof Zalewski: Japońskie samoloty marynarki. T. I. Warszawa: Lampart, 2000. ISBN 83-86776-50-1.
  • Joao Paulo Juliao Matsuura: Mitsubishi F1M. WWII Imperial Japanese Naval Aviation Page. [dostęp 2010-08-10]. (ang.).
  • Leszek A. Wieliczko. Mitsubishi F1M (Pete). „Technika Wojskowa Historia”. Nr specjalny 6(36)/2017, s. 16-25, 2017. Magnum X.