Karbazol

Karbazol
Ogólne informacje
Wzór sumaryczny

C12H9N

Masa molowa

167,21 g/mol

Wygląd

białe kryształy o charakterystycznym zapachu[1]

Identyfikacja
Numer CAS

86-74-8

PubChem

6854

DrugBank

DB07301

Podobne związki
Podobne związki

fluoren, pirol

Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą
stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)

Karbazol (dibenzopirol, difenylenoimina, 9-azafluoren) – organiczny związek chemiczny z grupy aromatycznych związków heterocyklicznych, o szkielecie analogicznym do fluorenu. Jest to związek trójpierścieniowy, występujący w smole pogazowej. Używany jest do produkcji barwników oraz w analizie chemicznej. Jest stosowany jako środek owadobójczy. Należy do chromoforówmax 256 nm, α ≥19000 w etanolu[8]).

Jest zbudowany z dwóch pierścieni benzenowych połączonych pierścieniem pirolowym. Cały układ trójpierścieniowy ma geometrię płaską[9] i charakter w pełni aromatyczny[4], pomimo że środkowy pierścień pięcioczłonowy nie dysponuje 6 prawdziwymi elektronami π[10]. Jest bardzo słabą zasadą, co wynika z faktu, że sprotonowanie niszczy aromatyczność środkowego pierścienia[3][4]. Jego pKBH+ w wodzie jest podawane różnie w różnych źródłach, od szacunków klasyfikujących je pomiędzy pirolem a indolem[1], po dane eksperymentalne wskazujące wartości −4,9[3] i −6,0[1][4]. Ma też bardzo słabe właściwości kwasowe: jego pKa wynosi 15,2[3]. W efekcie w warunkach fizjologicznych występuje wyłącznie w formie obojętnej[1].

Przypisy

  1. a b c d e f g h Carbazole, [w:] PubChem [online], United States National Library of Medicine, CID: 6854 [dostęp 2024-08-20] (ang.).
  2. a b c Farmakopea Polska X, Polskie Towarzystwo Farmaceutyczne, Warszawa: Urząd Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych, 2014, s. 4276, ISBN 978-83-63724-47-4.
  3. a b c d e M. Balón i inni, The acid-base properties of pyrrole and its benzologs indole and carbazole. A reexamination from the excess acidity method., „Tetrahedron”, 45 (23), 1989, s. 7501–7504, DOI10.1016/S0040-4020(01)89212-7 [dostęp 2024-08-20] (ang.).
  4. a b c d Cikui Liang, James. F. Pankow, Gas/Particle Partitioning of Organic Compounds to Environmental Tobacco Smoke: Partition Coefficient Measurements by Desorption and Comparison to Urban Particulate Material, „Environmental Science & Technology”, 30 (9), 1996, s. 2800–2805, DOI10.1021/es960050x [dostęp 2024-08-20] (ang.).
  5. a b c d Carbazole, [w:] GESTIS-Stoffdatenbank [online], Institut für Arbeitsschutz der Deutschen Gesetzlichen Unfallversicherung, ZVG: 22820 [dostęp 2012-09-03] (niem. • ang.).
  6. a b c Karbazol (nr C5132) – karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich (Merck) na obszar Polski.
  7. a b Carbazole, [w:] ChemIDplus [online], United States National Library of Medicine [dostęp 2014-01-15] (ang.).
  8. 21790 Carbazole purum, ≥96.0% (GC), Sigma-Aldrich [zarchiwizowane 2007-03-22].
  9. Savvas N. Georgiades, Persefoni G. Nicolaou, Recent advances in carbazole syntheses, „Advances in Heterocyclic Chemistry”, 129, Elsevier, 2019, s. 1–88, DOI10.1016/bs.aihch.2018.10.001, ISBN 978-0-12-817473-9 (ang.), patrz s. 4.
  10. Kai Lin Woon i inni, Effect of conjugation and aromaticity of 3,6 di-substituted carbazoles on triplet energy and the implication of triplet energy in multiple-cyclic aromatic compounds, „RSC Advances”, 8 (18), 2018, s. 9850–9857, DOI10.1039/C8RA00674A, PMID35540824, PMCIDPMC9078734 [dostęp 2024-08-20] (ang.).