Długość ciała (bez ogona) 45,1–78,7 cm, długość ogona 62–111,8 cm; masa ciała samic 3,8–17,7 kg, samców 3,4–20,8 kg[9][10].
Systematyka
Rodzaj zdefiniował w 1822 roku francuski zoologAnselme Gaëtan Desmarest w książce swojego autorstwa poświęconej zagadnieniom teriologicznym[1]. Desmarest wymienił kilka gatunków – Simia mauravon Schreber, 1774 (nomen dubium), Semnopithecus comatusDesmarest, 1822, Simia entellusDufresne, 1797, Semnopithecus pruinosusDesmarest, 1822 (= Simia cristataRaffles, 1821) i Semnopithecus melalophusDesmarest, 1822 (= Simia melalophosRaffles, 1821) – z których gatunkiem typowym jest (późniejsze oznaczenie) Simia entellusDufresne, 1797.
Presbytis: gr.πρεσβυτιςpresbutis ‘staruszka’, od πρεσβυτης presbutēs ‘starzec’; być może również od greckiego słowa πρεσβυτεροςpresbuteros ‘senior, ksiądz’[12]. Gatunek typowy (oznaczenei monotypowe): Simia CephalopterusBoddaert, 1785 (= Cercopithecus vetulusErxleben, 1777).
Kasi: Kashi to starożytna nazwa miasta Waranasi, położonego w stanie Uttar Pradesh. Wśród licznych świątyń w mieście znajduje się świątynia Durga, zbudowana w XVIII wieku, czasami nazywana „Świątynią Małp” z powodu wielkiej liczby małp zamieszkujących pobliskie drzewa[13]. Gatunek typowy: Cercopithecus vetulusErxleben, 1777.
Presbypithecus: gr. πρέβυς prebys ‘stary’; πιθηκος pithēkos ‘małpa’[14].
Mamsemnopithecus: modyfikacja zaproponowana przez meksykańskiego przyrodnika Alfonso Luisa Herrerę w 1899 roku polegająca na dodaniu do nazwy rodzaju przedrostka Mam (od Mammalia)[15].
Podział systematyczny
W 1979 Frederick Szalay i Eric Delson w publikacji „Evolutionary History of the Primates” zaliczyli Semnopithecus jako podrodzaj rodzaju Presbytis[16], lecz Colin Groves w 1989 wykazał, że taka klasyfikacja nie jest poprawna[17], a w 2001 dokonał podziału rodzaju na siedem gatunków[18]. Wyróżniany gatunek S. dussumieri jest obecnie traktowany jako młodszy synonim S. hypoleucos[9][7]. Do rodzaju należą następujące gatunki[19][10][7]:
↑A.L. Herrera: Sinonimia vulgar y cientifica de los principales vertebrados mexicanos. Mexico: Officina Tipografica de la Secretan’a de Foment, 1899, s. 25. (hiszp.).
↑ abNazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 51, 53. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
↑D.E. Wilson & D.M. Reeder (red.): Genus Semnopithecus. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2020-11-08].
↑ abcdefD. Zinner, G.H. Fickenscher, Ch. Roos, M.V. Anandam, E.L. Bennett, T.R.B. Davenport, N.J. Davies, K.M. Detwiler, A. Engelhardt, A.A. Eudey, E.L. Gadsby, C.P. Groves, A. Healy, K.P. Karanth, S. Molur, T. Nadler, M.C. Richardson, E.P. Riley, A.B. Rylands, L.K. Sheeran, N. Ting, J. Wallis, S.S. Waters & D.J. Whittaker: Family Cercopithecidae (Old World Monkeys). W: R.A. Mittermeier, A.B. Rylands & D.E. Wilson (red. red.): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 3: Primates. Barcelona: Lynx Edicions, 2013, s. 733–739. ISBN 978-84-96553-89-7. (ang.).
↑ abcdeClass Mammalia. W: Lynx Nature Books: All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 167–169. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).
↑C. Groves: A Theory Of Human And Primate Evolution. Oxford Science Publications, 1989, s. 1–396. ISBN 0-19-857758-3.
↑C. P Groves: Primate Taxonomy. Waszyngton: Smithsonian Institution Press, 2001, s. 1–350. ISBN 1-56098-872-X.
↑N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, J. Zijlstra & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.13) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2024-08-11]. (ang.).
↑M. Takai, Y. Nishioka, Thaung-Htike, M. Maung, K. Khaing, Zin-Maung-Maung-Thein, T. Tsubamoto & N. Egi. Late Pliocene Semnopithecus fossils from central Myanmar: rethinking of the evolutionary history of cercopithecid monkeys in Southeast Asia. „Historical Biology: An International Journal of Paleobiology”. 28 (1–2), s. 172–188, 2016. DOI: 10.1080/08912963.2015.1018018. (ang.).