słabo rozpuszczalna[1][3] 1 g/75 ml ≈ 13,3 g/l (20 °C, salicylan)[3] 1 g/16 ml = 62,5 g/l (80 °C, salicylan)[3] 1 g/4 ml = 250 g/l (siarczan)[3]
w innych rozpuszczalnikach
w postaci czystej: rozpuszczalna w etanolu, benzenie, eterze dietylowym, chloroformie[1], metanolu[2] i olejach[3]; salicylan: 1 g/16 ml w etanolu, 1 g/5 ml we wrzącym etanolu, 1 g/6 ml w chloroformie i 1 g/250 ml w eterze[3]; siarczan: bardzo dobrze acetonie[4], 1 g/0,4 ml w etanolu i 1 g/1200 ml w eterze[3]; siarczyn: bardzo dobrze w wodzie i etanolu[3]
Po krystalizacji z eteru dietylowego lub benzenu przyjmuje postać słupków o układzie rombowym albo zgrupowań kryształów w kształcie listków. Topi się w 105–106 °C, ale ma też mniej stabilną odmianę o temperaturze topnienia 86–87 °C[3]. Jest słabo rozpuszczalna w wodzie, lepiej w etanolu, benzenie, eterze dietylowym, chloroformie[1], metanolu[2] i olejach[3].
Występuje również w postaci szeregu soli. Salicylan fizostygminy tworzy kryształy w kształcie igieł o temperaturze topnienia 185–187 °C. Dobrze rozpuszcza się w chloroformie i gorącym etanolu, nieco słabiej w gorącej wodzie, a słabo – w wodzie i eterze dietylowym. W postaci siarczanu występuje jako higroskopijne łuski o temperaturze topnienia wynoszącej 140 °C (po wysuszeniu 100 °C) i o dobrej rozpuszczalności w wodzie i etanolu oraz bardzo słabej w eterze dietylowym. Fizostygmina występuje również w postaci siarczynu tworząc biały proszek, bardzo dobrze rozpuszczalny w wodzie i etanolu[3].
Działanie
Jako inhibitor acetylocholinoesterazy powoduje pośrednie zwiększenie pobudzenia zakończeń parasympatycznych przez wzrost stężenia acetylocholiny w przestrzeniach presynaptycznych; poraża zwoje autonomiczne układu nerwowego. Obraz farmakologiczny działania podobny do pilokarpiny – jednak fizostygmina odznacza się większą toksycznością i mniejszym indeksem terapeutycznym. Powoduje spadek ciśnienia śródgałkowego, nasila perystaltykę jelit i wywołuje skurcz mięśni gładkich niektórych narządów (od pęcherza po oskrzela)[potrzebny przypis].
Zastosowanie
Fizostygmina stosowana jest obecnie w lecznictwie rzadko jako odtrutka na atropinę (i odwrotnie – atropina stanowi odtrutkę na fizostygminę)[potrzebny przypis] oraz w okulistyce, jako lek (z wyboru) zwężający źrenice w jaskrze (krople i maści do oczu w zakresie stężeń 0,1–0,5%)[8].