Demetrios Christodoulou

Demetrios Christodoulou
Ilustracja
Demetrios Christodoulou w 1982 roku
Państwo działania

 Grecja
 Stany Zjednoczone
 Szwajcaria

Data i miejsce urodzenia

19 października 1951
Ateny

Profesor
Specjalność: równania różniczkowe cząstkowe, ogólna teoria względności i mechanika płynów
Alma Mater

Uniwersytet Princeton

Uczelnia

Uniwersytet Princeton

Okres zatrudn.

1992-2001

Uczelnia

Politechnika Federalna w Zurychu

Okres zatrudn.

2001-2017

Nagrody

Nagroda Henriego Poincarégo (2021)
Nagroda Shawa (2011)
Bôcher Memorial Prize (1999)

Strona internetowa

Demetrios Christodoulou (gr. Δημήτριος Χριστοδούλου; ur. 19 października 1951 w Atenach) – grecko-amerykański matematyk i fizyk teoretyczny, laureat Nagrody Shawa w dziedzinie matematyki z 2011 roku. Specjalizuje się w równaniach różniczkowych cząstkowych, ogólnej teorii względności i mechanice płynów.

Życiorys

Urodził się w 19 października 1951 roku w Atenach[1][2]. Tam też uczęszczał do szkoły podstawowej i średniej oraz rozpoczął samodzielną naukę matematyki wyższej. O jego matematycznym talencie pojawiały się nawet wzmianki w lokalnych gazetach ateńskich. W 1968 roku, dzięki znajomemu rodziny, wyjechał do Paryża na spotkanie z Johnem Archibaldem Wheelerem. Wheeler docenił wiedzę i talent Christodoulou i zaproponował mu studia na Uniwersytecie Princeton, gdzie wówczas wykładał. W ten sposób Christodoulou wyjechał z Aten (nie uzyskując dyplomu szkoły średniej) do Princeton i tam od lutego do września przygotowywał się do studiów, które rozpoczął jeszcze w tym samym roku[2].

Studia z fizyki ukończył w 1970 roku na Uniwersytecie Princeton, gdzie rok później uzyskał też doktorat (promotorem jego rozprawy zatytułowanej Investigations in Gravitational Collapse and the Physics of Black Holes był John Archibald Wheeler[3])[1].

Pierwszy rok po doktoracie spędził w California Institute of Technology. Później pracował w Grecji (Uniwersytet Narodowy im. Kapodistriasa w Atenach: 1972/1973), Szwajcarii (CERN: 1973/1974), Włoszech (International Center for Theoretical Physics(inne języki): 1974–1976), Niemczech (Max Planck Institute: 1976–1981) i USA (Syracuse University: 1983–1987)[1][4]. Od 1988 do 1992 roku był zatrudniony w Courant Institute of Mathematical Sciences(inne języki), gdzie przebywał już wcześniej (od 1981 do 1983 roku). Pracujący tam Peter Lax był zachwycony powrotem Christodoulou. Wyraził się o nim następująco:

Fortunately, after 2300 years, the Greeks have returned to mathematics![2]

W latach 1992–2001 był profesorem na Uniwersytecie Princeton, a od 2001 roku do przejścia na emeryturę w 2017 roku w Politechnice Federalnej w Zurychu (obecnie jest tam profesorem emerytowanym[5])[1][4].

Wypromował 13 doktorów, jednym z nich był Mihalis Dafermos(inne języki)[3].

Publikacje i osiągnięcia

Autor ponad 70 publikacji, w większości napisanych samodzielnie. Swoje prace publikował m.in. w „Communications on Pure and Applied Mathematics”, „Communications in Mathematical Physics”, „Duke Mathematical Journal” oraz najbardziej prestiżowych czasopismach matematycznych świata: „Annals of Mathematics” i „Acta Mathematica[6].

Na początku swojej kariery naukowej Christodoulou zajmował się czarnymi dziurami. Dotyczyła ich zarówno jego pierwsza – z 1970 roku – praca Reversible and irreversible transformations in black hole physics[7] jak i rozprawa doktorska. Współpracował przy tym z Remo Ruffinim(inne języki), z którym w pracy Reversible transformations of a charged black hole[8] wyprowadzili pewien wzór na masę czarnej dziury[2].

Do 1977 roku zajmował się fizyką teoretyczną. Podczas pobytu w Max Planck Institute, lider jego grupy badawczej Jürgen Ehlers(inne języki) dostrzegł matematyczny talent Christodoulou i udzielił mu płatnego urlopu na czas nieokreślony na studiowanie analizy matematycznej w Paryżu pod kierunkiem Yvonne Choquet-Bruhat(inne języki). W ten sposób Christodoulou został matematykiem, a efektem współpracy z jego ówczesną mentorką jest osiem wspólnych prac (w powstaniu trzech z nich współudział miał także inny współpracownik Christodoulou z tamtego o kresu – włoski matematyk Mauro Francaviglia(inne języki), zajmujący się zastosowaniami geometrii różniczkowej w fizyce matematycznej)[2][6].

Kolejną osobą, która miała znaczący wpływ na Christodoulou (już po jego powrocie do USA) był Shing-Tung Yau. W 1986 roku Christodoulou rozpoczął z kolei współpracę z Sergiu Klainermanem, z którym pracował nad problemem globalnej nieliniowej stabilności czasoprzestrzeni Minkowskiego. Jej efektem są trzy wspólne prace i książka The global nonlinear stability of the Minkowski space[9][2].

Po objęciu stanowiska profesora w Zurychu, Christodoulou zaczął badać powstawanie wstrząsów w płynach ściśliwych. Napisał też na ten temat dwie książki: The formation of shocks in 3-dimensional fluids[10] i The shock development problem[11][2].

Nagrodę Shawa otrzymał razem z Richardem S. Hamiltonem za wysoce innowacyjne prace nad nieliniowymi równaniami różniczkowymi cząstkowymi w geometrii Lorentza i Riemanna oraz ich zastosowaniami w ogólnej teorii względności i topologii[12].

Wyróżnienia

Christodoulou był wielokrotnie nagradzany. Otrzymał m.in.:

W roku 1990 był prelegentem sekcyjnym, a w 2014 roku plenarnym na Międzynarodowym Kongresie Matematyków[18].

Jest członkiem Amerykańskiej Akademii Sztuk i Nauk (od 2001 roku[19]), National Academy of Sciences (od 2012 roku[20]), Amerykańskiego Towarzystwa Matematycznego (od 2013 roku[21]) i Academia Europea (od 2016 roku[4]).

Życie prywatne

Ojciec Christodoulou urodził się w Aleksandrii w rodzinie Greków z Cypru, którzy wyemigrowali do Egiptu. Jego matka z kolei urodziła się w Atenach w rodzinie greckich uchodźców z Azji Mniejszej[2].

W marcu 1973 roku Christodoulou ożenił się z Kathleen Kelly, z którą ma dwoje dzieci. Para rozwiodła się w maju 1995 roku, a dwa lata później Demetrios wstąpił ponownie w związek małżeński, poślubiając Nikoletę Sigalę[2].

Przypisy

  1. a b c d e f CV [online], math.ethz.ch [dostęp 2024-08-16] (ang.).
  2. a b c d e f g h i j Demetrios Christodoulou - Biography [online], Maths History [dostęp 2024-08-16] (ang.).
  3. a b Demetrios Christodoulou - The Mathematics Genealogy Project [online], www.mathgenealogy.org [dostęp 2024-08-16].
  4. a b c d Academy of Europe: Christodoulou Demetrios [online], www.ae-info.org [dostęp 2024-08-16].
  5. Prof. em. Dr. Demetrios Christodoulou | ETH Zurich [online], math.ethz.ch [dostęp 2024-08-16] (ang.).
  6. a b Demetrios Christodoulou - Author Profile - zbMATH Open [online], zbmath.org [dostęp 2024-08-16].
  7. Demetrios Christodoulou, Reversible and Irreversible Transformations in Black-Hole Physics, „Physical Review Letters”, 25 (22), 1970, s. 1596–1597, DOI10.1103/PhysRevLett.25.1596 [dostęp 2024-08-25].
  8. Demetrios Christodoulou, Remo Ruffini, Reversible Transformations of a Charged Black Hole, „Physical Review D”, 4 (12), 1971, s. 3552–3555, DOI10.1103/PhysRevD.4.3552 [dostęp 2024-08-25].
  9. Demetrios Christodoulou, Sergiu Klainerman, The global nonlinear stability of the Minkowski space, t. 41, Princeton Math. Ser., Princeton, NJ: Princeton University Press, 1993, ISBN 978-0-691-08777-1 [dostęp 2024-08-25] (ang.).
  10. Demetrios Christodoulou, The formation of shocks in 3-dimensional fluids, EMS Monogr. Math., Zürich: European Mathematical Society Publishing House, 2007, ISBN 978-3-03719-031-9 [dostęp 2024-08-25] (ang.).
  11. Demetrios Christodoulou, The shock development problem, EMS Monogr. Math., Zürich: European Mathematical Society (EMS), 2019, ISBN 978-3-03719-192-7 [dostęp 2024-08-25] (ang.).
  12. a b 2011 Mathematical Sciences [online], The Shaw Prize [dostęp 2024-08-16] (ang.).
  13. IAMP | International Association of Mathematical Physics [online], www.iamp.org [dostęp 2024-08-16].
  14. THE TOMALLA FOUNDATION - Prize Winners [online], www.tomalla.ch [dostęp 2024-08-16].
  15. Browse Prizes and Awards [online], American Mathematical Society [dostęp 2024-08-16] (ang.).
  16. Demetrios Christodoulou [online], www.macfound.org [dostęp 2024-08-25] (ang.).
  17. The Basilis Xanthopoulos International Award [online], www.isgrg.org [dostęp 2024-08-25].
  18. ICM Plenary and Invited Speakers | International Mathematical Union (IMU) [online], www.mathunion.org [dostęp 2024-08-16].
  19. Demetrios Christodoulou | American Academy of Arts and Sciences [online], www.amacad.org, 2 lipca 2024 [dostęp 2024-08-16] (ang.).
  20. Demetrios Christodoulou – NAS [online], www.nasonline.org/ [dostęp 2024-08-16] (ang.).
  21. Fellows of the American Mathematical Society [online], American Mathematical Society [dostęp 2024-08-16] (ang.).