Campionato di Eccellenza

Campionato di Eccellenza
ilustracja
Państwo

 Włochy

Organizator rozgrywek

Federazione Italiana Rugby

Data założenia

sezon 1928/29

Rozgrywki
Liczba drużyn

10

Niższy poziom ligowy

Serie A

Puchary

Puchar Włoch

Zwycięzcy
Pierwszy zwycięzca

Ambrosiana Milano

Obecny zwycięzca

Petrarca Rugby (2022)

Najwięcej zwycięstw

Amatori Rugby Milano (18)

Strona internetowa

Campionato di Eccellenza – organizowany przez Federazione Italiana Rugby najwyższy poziom męskich rozgrywek ligowych rugby union we Włoszech. Zmagania toczą się cyklicznie (co sezon) systemem kołowym jako mistrzostwa kraju i przeznaczone są dla dziesięciu najlepszych włoskich klubów. Zwycięzca ligi zostaje jednocześnie mistrzem Włoch, zaś najsłabsza drużyna relegowana jest do Serie A.

Obecną nazwę rozgrywki noszą od 2010 roku, wcześniej zaś zwane były Serie A (1928–1960, 1965–1986), Eccellenza (1960–1965), Serie A1 (1986–2001) oraz Super 10 (2001–2010)[1]. Od sezonu 2018/2019 nosiły nazwę TOP12[2].

Od inauguracyjnych rozgrywek w sezonie 1928/29 najwięcej razy – osiemnaście – tytuł zdobywała drużyna Amatori Rugby Milano. Piętnaście razy scudetto zdobył nieuczestniczący już w rozgrywkach Benetton Treviso, a czternaście Petrarca Padwa.

Historia

Pierwsze rozgrywki o mistrzostwo kraju odbyły się w 1929 roku, jednak przypisywane są do sezonu 1928/29. Uczestniczyło w nich sześć z szesnastu istniejących wówczas we Włoszech klubów. W roku 1933 nastąpiły pierwsze próby stworzenia drugiej ligi w celu wprowadzenia systemu awansów i spadków, który ostatecznie ustabilizował się w połowie lat pięćdziesiątych. W 1961 roku, po pięciu latach walki o mistrzostwo kraju prowadzonej w kilku grupach, powrócono do rozgrywek systemem jednogrupowym, który utrzymał się przez kolejnych dwadzieścia lat. W latach 1981–86 szesnaście klubów rywalizowało o scudetto w dwóch lub czterech grupach, natomiast w sezonie 1986/87 Serie A została odchudzona do dwunastu drużyn zmieniając nazwę na Serie A1. Rok później wprowadzono system play-off po zakończeniu fazy grupowej. Walczyły w nim najlepsze drużyny A1, do których mógł dołączyć zwycięzca Serie A2 triumfując w barażach[1]. Od 1995 roku najlepsze zespoły ligi występowały też w europejskich pucharach – dwa w Pucharze Heinekena i cztery w European Challenge Cup.

Sezon 2000/01 przyniósł wprowadzenie tzw. „bonusowego systemu punktacji”, wypracowanego na południowej półkuli, a już rok później nastąpiła poważna restrukturyzacja rozgrywek ligowych. Dziesięć najlepszych drużyn poprzedniego sezonu utworzyło Super 10, zarządzane przez nowo powołaną Lega Italiana Rugby d'Eccellenza. W związku z przejściem dwóch drużyn (Benetton Treviso oraz Aironi Rugby utworzonego na bazie MPS Viadana) do rozgrywek Ligi Celtyckiej w sezonie 2010/11 drużyny te otrzymały prawo do obu włoskich miejsc w Pucharze Heinekena, zaś cztery miejsca w ECC mieli otrzymać uczestnicy play-off ligi. Pieczę nad rozgrywkami ligowymi, w najwyższej klasie nazwanymi Campionato di Eccellenza, ponownie przejęła FIR, pozostawiając po debatach[3][4] obowiązujący do tego czasu system[5]. Od czasu reformy rozgrywek europejskich w 2014, dwie włoskie drużyny z profesjonalnej ligi Pro14 występują w europejskich pucharach: European Rugby Champions Cup i European Rugby Challenge Cup, natomiast najlepsze drużyny ligi włoskiej walczyły o możliwości startu w tych ostatnich rozgrywkach uczestnicząc w European Rugby Continental Shield[6].

System rozgrywek

Rozgrywki ligowe prowadzone są w pierwszej fazie systemem kołowym według modelu dwurundowego w okresie jesień-wiosna. Druga faza rozgrywek dla czołowych czterech drużyn obejmuje mecze systemem pucharowym. Półfinały rozgrywane są w formie dwumeczu, z pierwszym meczem na boisku drużyny, która po rundzie zasadniczej była niżej sklasyfikowana. Ich zwycięzcy rozgrywają mecz finałowy, którego triumfator zostaje mistrzem Włoch.

Ostatnie miejsce w tabeli oznacza automatyczny spadek do Serie A.

Triumfatorzy

Sezon Zwycięzca
1928/29 Ambrosiana Milano
1929/30 Amatori Milano
1930/31 Amatori Milano
1931/32 Amatori Milano
1932/33 Amatori Milano
1933/34 Amatori Milano
1934/35 Rugby Roma
1935/36 Amatori Milano
1936/37 Rugby Roma
1937/38 Amatori Milano
1938/39 Amatori Milano
1939/40 Amatori Milano
1940/41 Amatori Milano
1941/42 Amatori Milano
1942/43 Amatori Milano
1943/44 nie odbyły się
1944/45 nie odbyły się
1945/46 Amatori Milano
1946/47 Ginnastica Torino
1947/48 Rugby Roma
1948/49 Rugby Roma
1949/50 Parma
1950/51 Rovigo
1951/52 Rovigo
1952/53 Rovigo
1953/54 Rovigo
1954/55 Parma
1955/56 Faema Treviso
1956/57 Parma
1957/58 Fiamme Oro
1958/59 Fiamme Oro
1959/60 Fiamme Oro
1960/61 Fiamme Oro
1961/62 Rovigo
1962/63 Rovigo
1963/64 Rovigo
1964/65 Partenope
1965/66 Partenope
1966/67 L’Aquila
1967/68 Fiamme Oro
1968/69 L’Aquila
1969/70 Petrarca
1970/71 Petrarca
1971/72 Petrarca
1972/73 Petrarca
1973/74 Petrarca
1974/75 Concordia Brescia
1975/76 Sanson Rovigo
1976/77 Petrarca
1977/78 Metalcrom Treviso
1978/79 Sanson Rovigo
1979/80 Petrarca
1980/81 Mael L’Aquila
1981/82 Scavolini L’Aquila
1982/83 Benetton Treviso
1983/84 Petrarca
1984/85 Petrarca
1985/86 Petrarca
1986/87 Petrarca
1987/88 Colli Euganei Rovigo
1988/89 Benetton Treviso
1989/90 Cagnoni Rovigo
1990/91 Amatori Milano
1991/92 Benetton Treviso
1992/93 Charro Amatori Milano
1993/94 L’Aquila
1994/95 Amatori Milano
1995/96 Amatori Milano
1996/97 Benetton Treviso
1997/98 Benetton Treviso
1998/99 Benetton Treviso
1999/00 RDS Rugby Roma
2000/01 Benetton Treviso
2001/02 Arix Viadana
2002/03 Benetton Treviso
2003/04 Benetton Treviso
2004/05 Ghial Calvisano
2005/06 Benetton Treviso
2006/07 Benetton Treviso
2007/08 Cammi Calvisano
2008/09 Benetton Treviso
2009/10 Benetton Treviso
2010/11 Petrarca
2011/12 Cammi Calvisano
2012/13 Marchiol Mogliano
2013/14 Cammi Calvisano
2014/15 Cammi Calvisano
2015/16 Femi-CZ Rovigo
2016/17 Calvisano
2017/18 Petrarca
2018/19 Calvisano
2019/20 sezon przerwany i nieukończony z powodu pandemii COVID-19[7]
2020/21 Femi-CZ Rovigo
2021/22 Petrarca
2022/23 Femi-CZ Rovigo

Finały play-off

Liga Sezon Zwycięzca Wynik Przegrany Stadion Źródło
Serie A1 1987/88 Rovigo 9-7 Benetton Treviso Stadio Flaminio, Rzym [1]
Serie A1 1988/89 Benetton Treviso 20-9 Rovigo Stadio Renato Dall'Ara, Bolonia [2]
Serie A1 1989/90 Rovigo 18-9 Benetton Treviso Stadio Mario Rigamonti, Brescia [3]
Serie A1 1990/91 Amatori Milano 37-18 Benetton Treviso Stadio Ennio Tardini, Parma [4]
Serie A1 1991/92 Benetton Treviso 27-18 Rovigo Stadio Plebiscito, Padwa [5]
Serie A1 1992/93 Amatori Milano 41-15 Benetton Treviso Stadio Plebiscito, Padwa [6]
Serie A1 1993/94 L’Aquila 23-15 Amatori Milano Stadio Plebiscito, Padwa [7]
Serie A1 1994/95 Amatori Milano 27-15 Benetton Treviso Stadio Plebiscito, Padwa [8]
Serie A1 1995/96 Amatori Milano 23-17 Benetton Treviso Stadio Mario Battaglini, Rovigo [9]
Serie A1 1996/97 Benetton Treviso 34-29 Amatori Milano Stadio Marcantonio Bentegodi, Werona [10]
Serie A1 1997/98 Benetton Treviso 9-3 Petrarca Stadio Renato Dall'Ara, Bolonia [11]
Serie A1 1998/99 Benetton Treviso 23-14 Petrarca Stadio Mario Battaglini, Rovigo [12]
Serie A1 1999/00 Rugby Roma 35-17 L’Aquila Stadio Flaminio, Rzym [13]
Serie A1 2000/01 Benetton Treviso 33-13 Calvisano Stadio Renato Dall'Ara, Bolonia [14]
Super 10 2001/02 Viadana 19-12 Calvisano Stadio Mario Battaglini, Rovigo [15]
Super 10 2002/03 Benetton Treviso 34-12 Calvisano Stadio Plebiscito, Padwa [16]
Super 10 2003/04 Benetton Treviso 22-10 Calvisano Stadio Plebiscito, Padwa [17]
Super 10 2004/05 Calvisano 25-20 Benetton Treviso Stadio Plebiscito, Padwa [18]
Super 10 2008/09 Benetton Treviso 29-20 Viadana Stadio Flaminio, Rzym [19]
Eccellenza 2010/11 Petrarca 18-14 Rovigo Stadio Mario Battaglini, Rovigo [20]
Eccellenza 2011/12 Calvisano 27-22
16-14
I Cavalieri Stadio Enrico Chersoni, Prato
Stadio San Michele, Calvisano
[21]
[22]
Eccellenza 2012/13 Mogliano 11-16 I Cavalieri Stadio Enrico Chersoni, Prato [23]
Eccellenza 2013/14 Calvisano 26-17 Rovigo Stadio San Michele, Calvisano [24]
Eccellenza 2014/15 Calvisano 11-10 Rovigo Stadio Mario Battaglini, Rovigo [25]
Eccellenza 2015/16 Rovigo 20-13 Calvisano Stadio Mario Battaglini, Rovigo [26]
Eccellenza 2016/17 Calvisano 43-29 Rovigo Stadio San Michele, Calvisano [27]
Eccellenza 2017/18 Petrarca 19-11 Calvisano Stadio Plebiscito, Padwa [8]
TOP12 2018/19 Calvisano 33-10 Rovigo PataStadium, Calvisano [9]
TOP12 2019/20 sezon przerwany i nieukończony z powodu pandemii COVID-19 [7]
TOP10 2020/21 Rovigo 23-20 Petrarca Stadio Plebiscito, Padwa [10]
TOP10 2021/22 Petrarca 19-6 Rovigo Stadio Sergio Lanfranchi, Parma [11]
TOP10 2022/23 Rovigo 16-9 Petrarca Stadio Sergio Lanfranchi, Parma [12]

Przypisy

  1. a b FIR Media Guide 2011/2012. federugby.it. [dostęp 2012-01-31]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-11-29)]. (wł.).
  2. Cinsiglio FIR: TOP12, il massimo campionatu cambia nome. federugby.it, 2018-07-21. [dostęp 2018-08-27].
  3. RIforma del Super 10 e Campionato delle Franchige dal 2010/11. minirugby.it @ web.archive.org. [dostęp 2014-07-10]. (wł.).
  4. COMUNICATO FEDERALE N. 6 STAGIONE SPORTIVA 2008/2009. federugby.it. [dostęp 2012-01-31]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-07-14)]. (wł.).
  5. COMUNICATO FEDERALE N. 1 STAGIONE SPORTIVA 2011/2012. federugby.it. [dostęp 2012-01-31]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-07-14)]. (wł.).
  6. New Tournament formats agreed. European Professional Club Rugby, 2014-04-10. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-10-15)].
  7. a b La FIR annuncia la sospensione definitiva della stagione 19/20. Federazione Italiana Rugby, 2020-03-26. [dostęp 2020-10-11].
  8. Il Petrarca Padova e' campione d'Italia 2018. federugby.it, 2018-05-19. [dostęp 2018-08-27].
  9. Kawasaki Robot Calvisano e' campione d'Italia 2019. federugby.it, 2019-05-18. [dostęp 2019-05-25].
  10. La Femi-CZ Rovigo e' campione d'Italia, 23 a 20 il finale sui cugini dell'Argos Petrarca Padova. federugby.it, 2021-05-02. [dostęp 2021-05-03].
  11. Il Petrarca è campione d’Italia, al Lanfranchi il derby tricolore contro la FEMI-CZ finisce 19 a 6. Federazione Italiana Rugby, 2022-05-28. [dostęp 2022-06-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-05-28)].
  12. LA FEMI-CZ ROVIGO È CAMPIONE D’ITALIA, PETRARCA BATTUTO 16 A 9 NELLA NOTTE TRICOLORE DI PARMA. Federazione Italiana Rugby, 2023-05-28. [dostęp 2023-08-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-05-29)].