Waterkruiskruid

Waterkruiskruid
Bloeiend exemplaar
Taxonomische indeling
Rijk:Plantae (planten)
Stam:Embryophyta (landplanten)
Klasse:Spermatopsida (zaadplanten)
Clade:Bedektzadigen
Clade:'Nieuwe' tweezaadlobbigen
Clade:Campanuliden
Orde:Asterales
Familie:Asteraceae (composietenfamilie)
Onderfamilie:Asteroideae
Geslachtengroep:Senecioneae
Geslacht:Jacobaea
Soort
Jacobaea aquatica
(Hill) G.Gaertn., B.Mey. & Scherb. (1802)
Afbeeldingen op Wikimedia Commons Wikimedia Commons
Waterkruiskruid op Wikispecies Wikispecies
Portaal  Portaalicoon   Biologie

Waterkruiskruid (Jacobaea aquatica, synoniem:Senecio aquaticus) is een een- of tweejarige plant uit de composietenfamilie (Asteraceae).

Determinatie

De plant is 30–120 cm hoog en heeft een korte wortelstok waarop een stengel die boven het midden is vertakt. De lichtgroene stengelbladeren zijn liervormig, de eindlob ervan is ongeveer half zo lang als het blad. Tijdens de bloei zijn de bijna eironde wortelbladeren vaak nog aanwezig.

De plant bloeit vanaf juni tot in augustus. De bloeiwijze is een schermachtige pluim met 20–30 mm grote hoofdjes. De straal- en buisbloemen zijn goudgeel. De straalbloemen zijn 10–15 mm lang. Het korte buitenomwindsel heeft één tot drie blaadjes met vaak een zwarte top.

De vrucht is een nootje, De randstandige nootjes zijn kaal en de overige kaal tot spaarzaam behaard. Het vruchtpluis laat gemakkelijk los.

Het aantal chromosomen is 2n = 40.

Ecologie

Waterkruiskruid is een moerasplant die voorkomt op natte, mesotrofe grond in weilanden, bermen, langs waterkanten, in lichte bossen en grienden.

Syntaxonomie

Waterkruiskruid geldt als kensoort voor de associatie van boterbloemen en waterkruiskruid (Ranunculo-Senecionetum aquatici).

Voedselbron

De soort is een waardplant voor de zebrarups, de larve van de sint-jacobsvlinder (Tyria jacobaea). Deze rupsen zijn niet gevoelig voor vergiftiging door de pyrrolizidine-alkaloïden die de plant bevat.

Verspreiding

De plant komt van nature voor in West- en Centraal-Europa. De soort staat op de Nederlandse Rode Lijst als algemeen voorkomend en matig afgenomen.

Zie de categorie Jacobaea aquatica van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.