Bell was de oudste dochter van Sir Leslie Stephen en Julia Prinsep Jackson (1846-1895) en woonde tot 1904 op 22, Hyde Park Gate, Londen. Ze werd thuis opgeleid door haar ouders in talen, wiskunde en geschiedenis, en kreeg tekenlessen van
Ebenezer Cook, voordat ze in 1896 naar Sir Arthur Cope's art school ging, en daarna studeerde ze in 1901 schilderkunst aan de Royal Academy.
Na de dood van haar moeder in 1895 en haar vader in 1904 verkocht Vanessa 22 Hyde Park Gate en verhuisde ze naar Bloomsbury samen met haar broers Thoby (1880-1906) en Adrian (1883-1948) en haar zuster Virginia, waar zij begonnen met hun sociale contacten met kunstenaars, schrijvers en intellectuelen, die samen later de Bloomsburygroep vormden.
Zij trouwde in 1907 met Clive Bell met wie ze twee zonen kreeg: Julian (die in 1937, 29 jaar oud, stierf in de Spaanse Burgeroorlog toen de ambulance waarin hij zat onder vuur werd genomen) en Quentin. Ze hadden een 'open huwelijk'. Ze had een affaire met kunstcriticus Roger Fry. Met de schilder Duncan Grant kreeg ze in 1918 een dochter Angelica, die Clive als zijn eigen dochter beschouwde. Clive nam Mary Hutchinson als zijn geliefde.
Vanessa, Clive, Duncan Grant en Duncans geliefde David Garnett verhuisden vlak voor het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog naar Sussex en vestigden zich in Charleston Farmhouse, nabij Firle, East Sussex, waar zij en Grant schilderden en werkten op commissiebasis voor de Omega Workshops, opgericht door Roger Fry.
Vanessa Bell overleed op 7 april 1961 en is begraven op het kerkhof van St. Peter's Church, West Firle, East Sussex.
Belangrijke schilderijen
Bells belangrijkste schilderijen zijn Studland Beach (1912), The Tub (1918), Interior with Two Women (1932) en portretten van haar zus Virginia Woolf (drie in 1912), Aldous Huxley (1929-1930), en David Garnett (1916).
Vanessa wordt beschouwd als een belangrijke vertegenwoordiger van het Britse portrettekenen en landschapschilderen in de 20e eeuw.
A Passionate Apprentince: the early journals, Virginia Woolf
A Moment's Liberty, Virginia Woolf
A Very Close Conspiracy: Vanessa Bell and Virginia Woolf, Jane Dunn
Vanessa Bell, Frances Spalding
Duncan Grant, Frances Spalding
Deceived with Kindness: a Bloomsbury Childhood, Angelica Garnett
Elders and Betters, Quentin Bell
Vanessa and Virginia, Susan Sellers (gefingeerde dubbelbiografie)
Charleston, Quentin Bell and Virginia Nicholson
Virginia Woolf, Hermione Lee
Wicked" (Nessarose), Gregory Maguire
Literatuur
Spalding, Frances (2006). Vanessa Bell. Tempus, Strout. 352 p. ISBN 978-0-7524-4033-0. Oorspr. uitg.: Weidenfeld & Nicolson, London, 1983. XVI, 399 p.
Shone, Richard (2002). The art of Bloomsbury : Roger Fry, Vanessa Bell and Duncan Grant / with essays by James Beechey and Richard Morphet. Tate Gallery/Princeton University Press, London/Princeton (N.J.). 296 p. Oorspr. uitg.: 1999. Tentoonstellingscatalogus Tate Gallery, Londen, 4 november 1999 t/m 30 januari 2000, The Huntington Library, San Marino (Calif.) 4 maart t/m 30 april 2000, Yale Center for British Art, New Haven, 20 mei t/m 2 september 2000. ISBN 1-85437-296-3 en ISBN 0-691-04993-9 (geb.), ISBN 1-85437-285-8 en 0-691-09514-0 (pbk).
Bell, Vanessa (1997). Sketches in pen and ink / ed. & with an afterword by Lia Giachero; prologue by Angelica Garnett. Hogarth Press, Londen. X, 214 p. ISBN 0-7012-1035-4. A Bloomsbury notebook.
Garnett, Angelica (1995). Deceived with kindnesss : a Bloomsbury childhood / preface to the Pimlico ed. by Angelica Garnett, 1994. 3e dr. X, 181 p. ISBN 0-7011-2821-6. Oorspr. uitg.: Chatto & Windus, Londen, 1984. ISBN 0-7011-2821-6. 2e dr.: Oxford University Press, Oxford etc., 1985. ISBN 0-19-281912-7. Autobiografie.
Vanessa Bell's family album (1981) / comp. by Quentin Bell & Angelica Garnett. Norman & Hobhouse, Londen. 144 p., vnl. illustraties. ISBN 0-906908-36-1.
